متأسفانه، در جنگ احد عدهای از مسلمانان به علت جدی نگرفتن هشدارها و دستورات رهبر جامعه اسلامی و علاقه به مال دنیا و غنایم مادی، عرصه را خالی کردند و راه نفوذ دشمن را باز گذاشتند و دشمن از همان خاکریز خالی شده حمله کرده و شکست سنگینی را بر مسلمانان تحمیل کردند که یکی از خسارات آن شهادت سردار رشید اسلام حضرت حمزه بود. در این ماجرا ناگهان از حلقوم شیاطین شایعهای منتشر شد که پیامبر(ص) کشته شده است. این شایعه عدهای را متزلزل کرد و آنان جنگ را رها کرده و برای نجات جان خود به سمت ارتفاعات گریختند.
در این ماجرا آیه فوق نازل شد: «محمد فقط فرستاده خداست و پیش از او، فرستادگان دیگرى نیز بودند آیا اگر او بمیرد یا كشته شود، شما به عقب برمىگردید؟ (و اسلام را رها كرده به دوران جاهلیت و كفر بازگشت خواهید کرد؟) و هر كس به عقب باز گردد، هرگز به خدا ضررى نمىزند و خداوند به زودى شاكران (و استقامتكنندگان) را پاداش خواهد داد.» (آلعمران/ ۱۴۴)
بر اساس بینش قرآنی، نباید از دنیا رفتن پیامبر(ص) یا هر شخصیت و سرداری موجب توقف حرکت جامعه به سوی اهداف متعالی خود و بازگشت به جاهلیت شود. در این نگاه، هدف دین و نبوت، منحصر به دوران انبیاء نیست؛ بلکه هدفی است که تا حصول نتیجه نهایی استمرار دارد و این مهم در مفهوم ولایت تجلی یافته و امام معصوم انجام میدهد. مبنای قرآنی این دیدگاه در آیاتی است که بر واقعیت جاودان نبودن پیامبر(ص) اشعار دارند.
حضرت آیتاللهالعظمی خامنهای در تفسیر آیات ۵۴ تا ۵۶ سوره مائده، به این بازگشت از دین اشاره کرده، اما آن را موجب تعطیل شدن اهداف دین نمیدانند؛ بلکه قیام کسان دیگر از مؤمنان را برای کشیدن بار مسئولیت تحقق اهداف دین، مورد تأکید قرار داده و استمرار نهضت پیامبر اکرم(ص) را در ولایت حضرت امیر(ع) معرفی میکنند:
«یا أَیهَا الَّذینَ آمَنُوا»؛ ای کسانی که ایمان آوردهاید. «مَنْ یرْتَدَّ مِنْكُمْ عَنْ دینِهِ»؛ اگر شما از دین خود باز گردید، اگر این بار مسئولیتی را که با ایمان به خدا پذیرفته بودید، از دوشتان روی زمین بگذارید و آن را به سرمنزل نرسانید، خیال نکنید که این بار به سرمنزل نخواهد رسید؛ تصور این، خیال باطلی خواهد بود؛ این بارِ خدا به سر منزل خواهد رسید، منتها سعادتش را کس دیگری خواهد برد و جمعیت دیگری این افتخار نصیبشان خواهد شد که این بار را به منزل برسانند، «فَسَوْفَ یأْتِی اللّهُ بِقَوْمٍ» خدا مردمی را خواهد آورد که این بار را به منزل برسانند.
حضرت آیتاللهالعظمی خامنهای این مردم را همان مردم و جامعه ایدهآل اسلامی میدانند و یکی از ویژگیهای چنین جامعهای را از نظر پیوندها و رابطههای داخلی و خارجی اینگونه برمیشمارند: «یحِبُّهُمْ وَ یحِبُّونَهُ»؛ خدا آنها را دوست دارد، آنها هم خدا را دوست میدارند. تفسیر رهبر معظم انقلاب از این محبت آن است که این محبت به صرف اظهار زبانی نیست. لازمه این محبت، تبعیت از پیامبر(ص) است. پس اینها صد درصد تسلیم فرمان خدایند که مورد محبت او هستند.