مرجعیت‌زدایی

هفته گذشته یک منبع مطلع فاش کرد که رئیس‌جمهورمحترم کشورمان از رئیس سازمان صداوسیما خواستار پخش بدون دخل و تصرف بسته‌های تبلیغاتی و خبری ویژه ای شد که در معاونت ارتباطات ریاست جمهوری تهیه می‌شود.  این خواسته  اگر چه با مخالفت آقای علی عسگری مواجه شد اما لازم است به نکاتی توجه شود. تحقق این بدعت، در بلند مدت، همه داشته‌های رسانه ملی و حتی سایر رسانه‌های کشور را به تاراج می‌برد و خدشه‌ای بزرگ به اعتماد عمومی وارد خواهد کرد.

به موجب قانون اساسی، بعد از مقام رهبری، رئیس‌جمهوری بالاترین مقام سیاسی در کشور است. به همین مناسبت در طول سال‌های مختلف و حضور رئیس‌جمهورهای گوناگون، رویه سازمان صداوسیما بر این بوده است که به بهترین شکل ممکن سخنرانی‌ها، برنامه‌ها و اخبار مرتبط با رئیس‌جمهور را پوشش داده و در معرض دید مخاطبان قرار دهد.

چه اینکه از لحاظ عناصر حرفه‌ای خبر نیز پرداختن به این موضوع را بدیهی کرده و انتظاری جز این نیز وجود نداشته است. اما مشکل از آنجایی شروع می‌شود که رئیس‌جمهور یا تیم اطلاع‌رسانی مایل هستند تصویر روتوش شده‌ای را به جای تصویر واقعی از رئیس‌جمهور به مردم نمایش دهند.

در حالی که صداوسیما و سایر رسانه‌های دولتی و خصوصی، به لحاظ کسب اعتماد مخاطبان و نیز رعایت اصول حرفه‌ای‌گری موظفند اخبار را بدون دخل و تصرف و بر اساس معیارهای حقیقی به مردم ارائه کنند اگر صداوسیما چنین شیوه  ناروایی را پذیرا باشد، در آینده رؤسای سایر قوا و دیگر مسئولان  کشور نیز می‌توانند هم چنین درخواستی را مطرح می‌کنند.

دومین مسئله، موضوع اعتماد عمومی به رسانه ملی است. در شرایطی که همواره ادعا می‌شود صداوسیما مرجعیت رسانه‌ای را از دست داده است و مردم به سوی شبکه‌های ماهواره‌ای کشیده شده‌اند، آیا این اقدام در جهت بازگرداندن این مرجعیت است یا مخاطب‌زدایی از رسانه ملی؟ به هر روی عموم مردم انتظار دارند دوربین صداوسیما و میکروفن خبرنگاران این سازمان، به سمت بازتاب مشکلات آنها و پاسخ‌جویی از مسئولان باشد.

حال اگر قرار باشد هر مسئولی به «خوب‌نمایی» از خودش مشغول شود و مجالی هم برای حرف مردم باقی نماند، آیا باز هم صداوسیما مرجعیت خواهد داشت؟ سوای اینها، آیا مردم کلیپ‌ها و تصاویر سفارشی را که قرار است از رئیس‌جمهور یا هر مقام مسئول دیگری پخش شود، باور خواهند کرد! بدون شک مردم، وقتی به گزارش اعتماد می‌کنند که باور داشته باشند، یک نهاد بی‌طرف و ناظر بیرونی، آن را تهیه و پخش کرده باشد؛ آیا چنین اعتمادی به گزارش‌های انتخاب شده و سلیقه‌ای هم وجود دارد؟

سومین نکته که البته مهم‌تر از دو نکته دیگر می‌تواند باشد، لزوم ایستادگی صداوسیما در برابر خواست‌های نامشروع و فراقانونی مسئولان است. صداوسیما برای کسب اعتماد عمومی چاره‌ای جز تأکید بر استقلال و مردمی بودن خود ندارد.