چهارمین دوره انتخابات مجلس شورای اسلامی در فضایی متفاوت از مجلس سوم برگزار شد. پایان جنگ تحمیلی در تابستان سال 1367، ارتحال امام خمینی(ره) در روز چهاردهم خرداد ماه سال 1368 و برگزیده شدن آیتاللهالعظمی خامنهای به رهبری انقلاب، آغاز دوران سازندگی با ریاستجمهوری مرحوم هاشمیرفسنجانی، رویدادهای بزرگ و تأثیرگذاری بودند که این انتخابات را تحتالشعاع خود قرار داده بود. پیش از آغاز انتخابات شورای نگهبان در پاسخ به استفساریهای، نظارت این شورا بر انتخابات را مطابق با اصل 99 قانون اساسی، «نظارتی استصوابی» دانست که شامل تمام مراحل اجرایی انتخابات از جمله تأیید و ردّ صلاحیت كاندیداها میشود.
این دوره از انتخابات را میتوان یکی از رقابتهای سنگین بین جریان چپ با محوریت مجمع روحانیون مبارز و جریان راست با محوریت جامعه روحانیت مبارز دانست. به واقع این انتخابات آخرین تلاش جناح چپ برای باقی ماندن در عرصه قدرت بود.
در جریان رسیدگی به صلاحیت داوطلبان نمایندگی انتخابات مجلس، حدود هشتاد نفر از نامزدهای طیف چپ رد صلاحیت شدند. این وضعیت سبب شد مجمع روحانیون که قصد داشت از رقابت در انتخابات کنارهگیری کند، با وساطت رهبر معظم انقلاب اسلامی، از این اقدام صرف نظر کند. در كنار مجمع روحانیون مبارز در این دوره، ائتلاف خط امام شامل دفتر تحكیم وحدت، انجمن اسلامی معلمان ایران، انجمن اسلامی مدرسین دانشگاهها، انجمن اسلامی مهندسین و سازمان مجاهدین انقلاب اسلامی قرار داشتند.
جناح راست در سطح گستردهای با شعار پیروی از خط امام، اطاعت از رهبری و حمایت از هاشمی به صحنه انتخابات آمد و در مقابل جریان چپ که افکار عمومی عملکرد این طیف را در مجلس سوم در مخالفت با دولت هاشمی و تا حدی اطاعت نکردن از رهبری ارزیابی میکرد، پایگاه خود را از دست داد و در تهران فهرست 30 نفره جامعه روحانیت پیروز میدان شد.