«حجت الاسلام حاج الهام علی اف» سرپرست حزب اسلام جمهوری آذربایجان و از روحانیون سرشناس این کشور که چند سال پیش از این در جریان مخالفت اسلامگرایان با ممنوعیت حجاب اسلامی در مدارس آذربایجان بازداشت و بیش از دو سال زندان را تجربه نموده بود، در تاریخ دهم اسفند ماه 98 از سوی سرویس امنیت دولت باکو احضار و به 4 ماه حبس موقت محکوم شده و مقرر گردیده است بر اساس ماده 274 قانون کیفری آذربایجان (خیانت به دولت، کمک به دولتها یا تشکیلات هایی که علیه آذربایجان دشمنی می کنند و...) محاکمه شود.
متعاقب احضار و بازداشت این روحانی آذری، حزب اسلام آذربایجان و مجلس روحانیون این کشور با صدور بیانیه هایی ضمن محکومیت دستگیری و ایراد اتهام بی اساس به حاج الهام علی اف؛ خواستار آزادی وی شده اند. همچنین کمیته حمایت از حقوق این روحانی دستگیر شده با حضور برخی روحانیون ، فعالان سیاسی – اجتماعی و روسای تشکلهای غیر دولتی جمهوری آذربایجان از جمله "جنبش مقاومت اسلامی قره باغ" ، "اتحادیه روشنفکران آذربایجان" ، "جمعیت جمعه باکو" ، "اتحادیه نویسندگان قلم" ، "مرکز دفاع از آزادی اعتقادات دینی و وجدان " و ...تشکیل و در اولین جلسه آن بر لزوم انجام اقدامات لازم در راستای آزادی حاج الهام علی اف تاکید شده است.
در این نشست حمایتی، آکیف حیدرلی مشاور سیاسی حزب اسلام با بیان اینکه مامورین امنیتی آذربایجان محل زندگی حاج الهام علی اف را تفتیش نموده اند و هیچ چیز غیرعادی کشف نکرده اند، بر لزوم تداوم فعالیت کمیته دفاع و افزایش اعضای آن تاکید نموده است. در ادامه نشست، حاج ایلقار ابراهمی اوغلو اندیشمند مشهور آذری و رییس "مرکز دفاع از آزادی اعتقادات دینی و وجدان " اظهار داشته است: « در شرایطی که انتظار آزادی سایر روحانیون محبوس را داشتیم، تنها ده روز پس از آزادی حاج سردار حسنلی ( محبوس نماز جمهوری آذربایجان ) خبر دستگیری حاج الهام علی اف را شنیدیم که بسیار تعجب آور است و البته این اقدامات هیچ فایده ای برای دولت و حاکمیت آذربایجان نخواهد داشت. دولت از یک سو ادعای اصلاحات سیاسی همه جانبه می کند و مسئولین احزاب سیاسی رسمی و غیر رسمی را برای گفتگو دعوت می نماید و از سوی دیگر رئیس حزب اسلام را دستگیر می نماید . مگر دینداران آذربایجان بخشی از ترکیب جمعیتی این کشور نیستند ؟» ؛ این اندیشمند آذری در ادامه با اشاره به سابقه محدودیتها علیه رهبران سابق حزب اسلام از جمله مرحوم حاج علی اکرام علی اف و حاجی آقا نوری اظهار داشته است : « از زمانی که دکتر موسم صمداف مسئولیت حزب اسلام را پذیرفت؛ این حزب وارد فضای جدیدی شد و در دوره سرپرستی حاج الهام علی اف بعنوان یک روحانی و استاد اخلاق و انسان ارزشمند و متواضع؛ کفه اقدامات معنوی و فرهنگی حزب اسلام بر کفه سیاسی آن پیشی گرفت و توجه به معنویت ، حفظ ارزشها و توجه به ثبات کشور محور فعالیتهای حزب اسلام بود و حتی برخی احزاب سیاسی از این جهت به حزب اسلام انتقاد می کردند و با همه این مسائل الان می بینیم که حاج الهام علی اف بر مبنای کدام ماده قانونی دستگیر و محاکمه می شود؟».
در ادامه اولین نشست کمیته دفاع از حقوق حاج الهام علی اف؛ الدنیز قلی اف رئیس اتحادیه روشنفکران آذربایجان طی سخنانی به سفارشی و سیاسی بودن دستگیری سرپرست حزب اسلام اشاره نموده و آن را نه اقدامی علیه یک فرد بلکه تهاجم علیه دین اسلام توصیف نمود و تاکید داشت : «استراتژی مقابله باید بر این مبنا صورت گیرد که به اسلام حمله شده است و ما باید این مساله را به گوش عالم برسانیم.»
حجت الاسلام و المسلمین حاج سردار حسنلی روحانی تازه آزاد شده آذری هم در این نشست اظهار داشت: «اسلام هراسی در آذربایجان به یک جریان تبدیل شده است و همه اسلامگرایان سرنوشت مشابهی دارند (حبس یا حذف به شکل دیگر)؛ سفارشی بودن این حبس کاملا مشخص است . هر قدر صدای مظلومین بلند نشود به لیست زندانیان اضافه خواهد شد. »؛ حاج روشن احمدلی رئیس جنبش مقاومت اسلامی قره باغ هم در این نشست ضمن تاکید بر سفارشی بودن حبس سرپرست حزب اسلام بر لزوم توسعه فعالیتهای این حزب تاکید نمود.
پس از برگزاری اولین نشست کمیته حمایت از حقوق حاج الهام علی اف؛ نخستین بیانیه این کمیته منتشر گردید که در آن ضمن درخواست آزادی فوری این روحانی بی گناه ؛ آمده است : « عدم رعایت حقوق بشر در آذربایجان یکی از دلایل مهم عدم اعمال محدودیتها و تحریمهای بین المللی علیه رژیم اشغالگر ارمنستان می باشد و طبیعی است دلیل دیگر این مساله سیاستهای کشورهای مسیحی است.»؛ درادامه این بیانیه آمده است در شرایط کنونی آذربایجان ( تداوم اشغال قره باغ و...)؛ کشور به وجود انسانهای با تقوا ، مومن و با ناموسی مانند حاج الهام علی اف بیش از پیش نیازمند است.
گفتنی است طی چند روز گذشته، در خارج از جمهوری آذربایجان نیز برخی رسانه های کشورهای محتلف از جمله ترکیه ، روسیه ، گرجستان و ایران ضمن انتشار خبر دستگیری سرپرست حزب اسلام آذربایجان، آن را در تداوم اقدامات اسلام ستیزانه ی دولت آذربایجان تفسیر نموده اند.
اکنون پس از طرح موضوع فوق ؛ سوال مهم اینست در این مقطع زمانی که ادعای اصلاحات سیاسی و اقتصادی دولت باکو بیش از هر زمانی مطرح است ؛ دستگیری سرپرست حزب اسلام چه ضرورت یا کارکردی برای دولت آذربایجان داشته است؟
واقعیت آنست که پس از شهادت سپهبد شهید حاج قاسم سلیمانی، مردم شیعه آذربایجان همچون تمام آزادی خواهان جهان بدون توجه به فضای امنیتی این کشور؛ در ابراز عشق و علاقه قلبی خود به سردار بزرگ جبهه مقاومت و برگزاری مراسمات بزرگداشت متعدد در مساجد و... سنگ تمام گذاشتند و این موضوع علاوه بر نگرانی حاکمیت آذربایجان ، واهمه رژیم صهیونیستی و ناخرسندی سفارت آمریکا در باکو را در پی داشت ؛ بعنوان مثال الهام اسماعیل کارشناس امنیتی آذربایجان (کارمند سابق سیستم امنیتی دولت باکو و رابط موساد)، ابراز احساسات شیعیان آذری نسبت به حاج قاسم سلیمانی در فضای مجازی را بعنوان تهدید جدی تلقی نموده و از سرویس امنیتی آذربایجان درخواست نمود این افراد را تحت نظارت ویژه قرار دهند. وی فضای شبکه های مجازی آذربایجان پس از شهادت حاج قاسم سلیمانی را نشانه شکاف های ایدئولوژیک جدی در جامعه آذربایجان توصیف نمود؛ آریه گوت رئیس سازمان صهیونیستی " طرح های بین المللی برای جامعه باز" و "مستشار اسرائیلی دولت باکو در اجرای طرح چند فرهنگ گرایی " در مصاحبه با سایت اوراسیا ، سرویس های اطلاعاتی و امنیتی ایران را حامی اصلی جریانات و تشکل های مردمی جمهوری آذربایجان در خصوص برگزاری مراسمات عزاداری در مساجد و انتشار تصاویر حاج قاسم سلیماتی در فضای مجازی توصیف نمود و از برگزاری اینگونه مراسمات بزرگداشت برای سردار ایرانی و قرار گرفتن تصویر حاج قاسم سلیمانی در بیش از هشتاد هزار پروفایل کاربران آذری انتقاد نمود.
برخی کارشناسان مسائل آذربایجان معتقد هستند در شرایط کنونی؛ رژیم صهیونیستی که نفوذ گسترده ای در سیستم امنیتی و بخشهایی از حاکمیت باکو دارد ؛ در آستانه سفر قریب الوقوع الهام علی اف به ایران تلاش نموده است از طریق مجبور نمودن سرویس امنیت دولت باکو به بازداشت "حاج الهام علی اف سرپرست حزب اسلام آذربایجان" که پس از شهادت حاج قاسم سلیمانی برای عرض تسلیت در سفارت جمهوری اسلامی ایران در باکو حضور یافته و بیانیه محکمی در محکومیت اقدام تروریستی ترامپ و تجلیل از شخصیت معنوی و خدمات بی نظیر حاج قاسم سلیمانی منتشر نموده بود ، گامی در راستای برخورد با نمایندگان جامعه دینی آذربایجان به سبب ابراز علاقمندی آنان به جبهه مقاومت بر دارد و از سوی دیگر با شناختی که از اصول سیاست خارجی ایران ( دفاع از مظلومین و مستضعفین جهان و...) دارد؛ در جهت ایجاد اختلال در روابط دو کشور همسایه ایران و آذربایجان زمینه سازی نماید؛ لذا می توان دستگیری سرپرست حزب اسلام آذربایجان توسط نیروهای امنیتی را انتقام رژیم صهیونیستی و آمریکا از علاقمندان فرهنگ مقاومت در جمهوری آذربایجان و ایجاد اختلاف بین جمهوری آذربایجان با جبهه مقاومت و کشورهای طرفدار آن دانست و طبیعی است دولت آذربایجان باید در این خصوص هوشمندی خاصی به خرج داده و خود را گرفتار سیاستهای تفرقه افکنانه رژیم صهیونیستی ننماید و در عین حال به سیاست دو پهلوی خود در قبال ایران ( تداوم اقدامات و تبلیغات ضد ایرانی و ابراز تمایل همزمان به گسترش روابط با جمهوری اسلامی ایران آن هم از نوع روابط ظاهری و تشریفاتی) پابان دهد و با رفع موانع موجود بر سر راه توسعه روابط واقعی و همه جانبه بین تهران – باکو؛ گام بلندی درراستای منافع و خواست مردم مسلمان جمهوری آذربایجان بردارد.
علاوه بر این؛ عدم همراهی حزب اسلام آذربایجان با روند انتخابات زود هنگام مجلس ملی این کشور و بایکوت تلویحی آن از جمله دلائل دیگری است که می تواند در تشریح دلایل دستگیری حاج الهام علی اف مورد اشاره قرار گیرد. حاکمیت آذربایجان که پس از افشاء حداقل دویست مورد تخلف انتخاباتی در فضای مجازی آذربایجان با رسوایی بزرگی رو به رو شده است تلاش می نماید با ایجاد مساله جدیدی در فضای سیاسی – اجتماعی آذربایجان، بحث تخلفات و تقلب های گسترده در آذربایجان را به فراموشی بسپارد.
لازم به یاد آوری است طی دو دهه گذشته همزمان با افزایش علاقمندی مردم آذربایجان به آموزه های اسلامی و تعمیق ارزشها، باورهای و رفتارهای اسلامی و شیعی در آذربایجان ، دولت سکولار این کشور ؛ روشهای مختلفی را برای مقابله با جریان اسلام خواهی شیعیان آذری به کار گرفته است که سیاستهایی مانند تخریب مساجد، ممنوعیت حجاب اسلامی در مدارس متوسطه ، تلاش برای ممنوعیت پخش اذان از ماذنه مساجد ، دستگیری گسترده روحانیون و فعالان اسلامی و...از جمله مواردی محسوب می گردد که دولت باکو در قالب سیاست کنترل سخت گیرانه و سلبی خود علیه جریان شیعی به کار برده و پس از چند سالی به دلیل عدم کارآمدی این روشها و حتی با توجه به نتایج معکوس آنها، همزمان با تلاش برای ترویج حداکثری فرهنگ منحط غربی و اباحه گری بین مردم و جوانان آذری؛ کوشیده است بر خلاف اصول قانون اساسی آذربایجان ( جدایی دین از دولت) سیاست ایجاد انحراف در جامعه دینی آذربایجان و دولتی نمودن دین و دینداران را در دستور کار خود قرار دهد که در این راستا با هدف کنترل کامل روندهای دینی اقدام به تاسیس « بنیاد تبلیغ ارزش های معنوی» در زیر مجموعه کمیته دولتی امور دینی نموده است و اکنون یکبار دیگر تحت نفوذ صهیونیستها به سیاست شکست خورده دستگیری روحانیون و فعالان دینی روی آورده است که ربایش 5 نفر از اعضای جنبش اتحاد مسلمانان جمهوری آذربایجان توسط سیستم امنیتی آذربایجان علاوه بر دستگیری حاج الهام علی اف از نشانه های این سیاست می باشد.
در این میان آنچه مهم به نظر می رسد رسالت سنگین عموم علما ، دانشگاهیان ، اصحاب رسانه و فعالان فرهنگی و اجتماعی جهان اسلام و البته دولتهای اسلامی در مقابله همه جانبه با سیاستهای صهیونیستی در جمهوری آذربایجان و حمایت از شیعیان مظلوم دومین کشور شیعی جهان می باشد که امید است مورد توجه قرار گیرد.
