تاثیر کرونا بر بازار سرمایه

بازار بورس را مانند هر بازار دیگری باید براساس واقعیت های اقتصادی موجود در جامعه مورد بحث و تحلیل قرار داد. با این توصیف نمی توان به صورت دقیق گفت وضعیت فعلی این بازار تا چند درصد دچار حباب و تا چه اندازه ای بر اساس واقعیت های اقتصادی استوار است، البته در این باره می توان تحلیل های مختلفی ارائه داد اما نتیجه گیری از این تحلیل ها با گذشت زمان مشخص می شود، ضمن اینکه اصولا قیمت سهام در بازار سرمایه بر اساس پیش بینی تعیین می شود. از این رو برخی اوقات پیش بینی ها درست از آب در آمده و در پاره ای از زمان ها پیش بینی های صورت گرفته در واقعیت محقق نمی شود. به نظر می رسد علی رغم شیوع ویروس کرونا در بسیاری از کشورهای دنیا تعداد قابل توجهی از سهامداران ایرانی همچنان به خرید سهام در بازار سرمایه تمایل دارند. همین موضوع و افزایش تقاضا برای خرید سهم باعث بالا رفتن قیمت ها در بازار بورس شده است. شاید یکی از دلایل این موضوع حتمی بودن افزایش قیمت ها و تورم در سال آینده است. سهامداران با پیش بینی وضعیت تورمی سال آینده معتقدند اگرچه قیمت محصولات بنگاه های مختلف در سال آینده افزایش خواهد یافت اما ممکن است دستمزدها به اندازه تورم افزایش پیدا نکند ، به این معنا که هزینه های تولید که یک قسمت آن استهلاک و قسمت دیگر دستمزد است متناسب با تورم افزایش نمی یابد. به هرحال دستمزدها همواره استهلاک ثابتی دارند و سابقه نشان داده دستمزدها همیشه کمتر از نرخ تورم محاسبه می شوند. لذا این موضوع باعث افزایش سود شرکت ها و به تبع آن افزایش قیمت سهام می شود، به طورکلی زمانی می توان درباره نوسانات بازارهای مختلف بخصوص بازار بورس اظهار نظر کرد که امکان ارائه تحلیل وجود داشته باشد، با این تفاسیر اگر بازار بورس دچار حباب باشد و این حباب در همان زمان تشخیص داده شود بسیار خوب است اما در غیر این صورت قطعا تبعاتی به همراه خواهد داشت.

تاثیر کرونا بر بازار سرمایه
بازار بورس نیز مانند سایر بازارها از تاثیرات ویروس کرونا دور نمانده است. برآیند تحلیل ها نشان می دهد با افزایش قیمت ارز شرکت های صادرات محور در سال آینده سود بیشتری کسب می کنند. از سوی دیگر اخبار کرونایی باعث شده نتوانیم برآیند دقیقی از وضعیت سود دهی یا ضرر دهی شرکت ها ارائه کنیم، چرا که بازار بورس و تحلیل ها و پیش بینی های آن را نمی توان در یک حالت آزمایشگاهی مورد بررسی قرار داد، چرا که این بازار با متغیرهای زیادی سر وکار دارد، در حالی که در محیط آزمایشگاهی تنها یک متغیر در نظر گرفته و سایر متغیرها ثابت می مانند. لذا با اندازه گیری آثار آن متغیر می توان به نتیجه رسید. در حالی که در بازار بورس شرایط آزمایشگاهی وجود ندارد تا بگوییم همه متغیرها ثابت بوده است، از این رو درباره اخبار کرونا و تاثیر آن بر بورس نمی توان به صورت دقیق بحث کرد. هر چند اخبار مختلفی چون کاهش قیمت جهانی نفت و سقوط قیمت آن بسیاری از سهام های دنیا را کاهش داده است. ضمن اینکه مسائل سیاسی دیگری چون رقابت های انتخاباتی آمریکا و قیمت جهانی فلزات گرانبها نیز از جمله موضوعاتی است که می توانند بر بازار بورس ایران تاثیر گذار باشند و نمی توان تاثیر این متغیرها را نادیده گرفت.

نقش رشد نقدینگی بر بورس
رشد نقدینگی نیز یکی از مولفه های مهم اقتصادی است. طبیعتا این تقدینگی اگر در تولید به کار گرفته نشود منجر به افزایش تورم خواهد شد، متاسفانه عمده ترین مشکل ما دراقتصاد ادغام متغیرها با یکدیگر است، در شرایط بحرانی شاید نتوان تاثیر گذاری هر یک از متغیرها را به درستی و به صورت جداگانه و تفکیک شده مورد بررسی قرار داد، اما در شرایط واقعی اثر هر متغیری به صورت جداگانه قابل بررسی است. لذا در حالت عادی می توان گفت افزایش نقدینگی در شرایط اقتصادی کشور ما منجر به تورم می شود و تورم نیز باعث افزایش قیمت سهام خواهد شد.

تعیین محدوده برای سود در بورس
واقعیت این است که بازار را نمی توان با وضعیت نوسانی کنترل کرد. اگر سرمایه گذاران به این نتیجه رسیده باشند که سهام ارزنده است و باید آن سهم را بخرند یعنی تقاضا بیشتر از عرضه باشد، اما سازمان بورس بخواهد نوسان سود را محدود کند مساله تشدید شده و صف های طولانی تری برای آن سهم به وجود می آورد. در این شرایط آنهایی که اعلام کرده بودند این سهام ارزنده است چون صف ها طولانی تر شده می توانند عده دیگری را متقاعد کنند، بنابراین حتی آن گروهی که فکر می کردند این سهم ارزش خرید ندارد با مشاهده افزایش تقاضاها در صف های طولانی خرید قرار خواهند گرفت وناخودآگاه یک حرکت جمعی به وجود می آید که همه از آن تاثیر می پذیرند. این موضوع در علم روانشناسی نیز تایید شده است، بنابراین کاهش دامنه نوسان صف ها را تشدید می کند، دو اثر بر این وضعیت مترتب است اول اینکه صف به وجود آمده منجر به ایجاد تقاضا و تشدید تقاضا می شود و ممکن است سرمایه داران را به این نتیجه برساند که سازمان بورس و دولت نمی خواهند از بازار سرمایه حمایت کنند. این اتفاق به معنای کاهش دامنه نوسان سیگنالی است که معنی آن عدم حمایت دولت از بازار سرمایه است. اگر این براشت از سوی سهامداران احساس شود شاهد تاثیرات منفی آن بر بازار بورس خواهیم بود چرا که این نگاه منجر به کاهش تقاضا می شود. اگر هم چنین برداشتی صورت نگیرد وجود دامنه نوسان، شرایط را بدتر می کند به این معنا که تقاضای خرید زمانی که بازار مثبت یا زمانی که بازار منفی است منجر به فروش کلی می شود که این موضوع دامنه نوسانات را متشنج خواهد کرد. ضمن اینکه زمانی که سقف فروش به وجود می آید همه هجوم می آورند تا بتوانند جزء خریداران باشند، در نتیجه بازار نیز در جهت منفی نزول می کند.

آینده بورس
باید اذعان داشت در حال حاضر امکان پیش بینی دقیقی از آینده بورس وجود ندارد چرا که افراد به زعم خود و براساس تصمیم گیری ها و تحلیل های شخصی خود وارد بازار خرید و فروش سهام می شوند. از این نظر مراجعه سرمایه گذاران به شرکت های مشاوره سرمایه گذاری برای راهنمایی های بیشتر می تواند آنها را در اخذ تصمیمات بهتر راهنمایی کرده و موثر باشد.