فلسفه یک فرمان

یادداشت: فرمان روز پنج‌شنبه رهبر معظم انقلاب اسلامی به سرلشکر باقری یکی از نقاط عطف تحولات مرتبط با مقابله با ویروس کروناست. فرمانده کل قوا در فرمان خود خواهان ایجاد یک قرارگاه بهداشتی و درمانی برای سازماندهی خدمات به مردم شده و نوشته بودند: «این قرارگاه باید در هماهنگی کامل با دولت و وزارت بهداشت و درمان عمل کند.» این اقدام با توجه به قرائنی که احتمال «حمله‌ بیولوژیکی» بودن این رویداد را مطرح کرده است، می‌تواند جنبه‌ رزمایش دفاع بیولوژیک نیز داشته باشد و بر اقتدار و توان ملی بیفزاید. برخی تحلیل‌های ارائه‌شده درباره این فرمان، به این نکته اشاره دارد که چون در فرمان رهبر انقلاب اسلامی مسئله احتمال حمله بیولوژیکی مطرح شده است، لذا موضوع ابعاد امنیتی به خود گرفته و این سناریو را که کرونا برآمده از آزمایشگاه‌های آمریکا برای مقابله با برخی کشورهای مخالف آمریکاست، شدت بخشیده است. تحلیل دیگر اما از زوایه دیگری به این موضوع می‌نگرد؛ این تحلیل فرمان رهبری را از منظر کمک به دولت معنا می‌کند. کسانی که طرفدار چنین تحلیلی هستند، نامه رئیس‌مجلس به رهبر معظم انقلاب را مبنای قضاوت خود قرار می‌دهند. دکتر لاریجانی در این نامه از رهبر معظم انقلاب اسلامی خواسته بودند تا معاون اول رئیس‌جمهور ریاست ستاد ملی مقابله با کرونا را در اختیار بگیرد. آنگونه که بعداً نائب‌رئیس مجلس رسماً بیان کرد، رهبر انقلاب در پاسخ به نامه دکتر لاریجانی، تصریح می‌کنند که شخص رئیس‌جمهور خود باید به عنوان رئیس ستاد امور را پیگیری نمایند. موضوع اما زمانی جدی شده است که رئیس‌جمهور اعلام کرد هفته‌ای یک مرتبه در جلسه ستاد شرکت می‌کند! این در حالی است که ستاد مقابله با کرونا باید به صورت روزانه و لحظه‌ای، این بحران را در کشور رصد و درباره آن تصمیم‌گیری کند و با هفته‌ای یک جلسه، کار پیش نخواهد رفت. خلاصه این دیدگاه این است که موضوع حمله بیولوژیکی را رد کرده است.
اما روایت سومی هم وجود دارد که این یادداشت بدان باور دارد؛ حکمت فرمان رهبر معظم انقلاب اسلامی از یک سو ناظر به احتمال حمله بیولوژیک است. هر چند رهبر معظم انقلاب تعبیر «احتمال» و «رزمایش» را به کار بردند، اما نشانه‌ها گویای آن است و اساساً عقل حکم می‌کند که حمله بیولوژیکی به عنوان یک احتمال در نظر گرفته شود. در روزهای اخیر، جمعی از متخصصان در کشورهای جهان موضوع حمله بیولوژیک را با استدلال پیش کشیده‌اند؛ در چنین وضعیتی شرط احتیاط و عقلانیت آن است که این موضوع محتمل با جدیت دنبال شود. از دیگرسو، کمک به دولت برای برطرف کردن فوری خطرات این ویرس نیز ضرورتی اجتناب‌ناپذیر است.