یکی از جدیترین جنگهای عصر حاضر، جنگ رسانهای است. رسانه در قرن ۲۱ چنان قدرتی دارد که شاید بتوان گفت ذرهذره پیروزی یا شکست را از آن کشوری میکند که این جنگ را جدی گرفته و خود را در ابعاد مختلف آن قویتر کرده است؛ اما نباید فراموش کرد که در این جنگ، یکی از مهمترین فاکتورها پوشش وسیع رسانهای است؛ درواقع پیروزی در این مبارزه مستلزم این است که نگاهمان فقط به داخل نباشد، بلکه توجه به خارج میتواند رکن اصلی پیروزی در این جنگ نرم به حساب بیاید.
در این زمینه شبکههای برونمرزی سیمای جمهوری اسلامی ایران میتوانند مهمترین نقشِ پیامرسانی انقلاب اسلامی را در اقصی نقاط جهان برعهده داشته باشند که تاکنون نیز در این امر توانستهاند موفقیت نسبی را به دست آورند و تا حد زیادی در زمینه روشنگری در جهان، بهویژه جهان اسلام قدمهای مؤثری بردارند.
فعال بودن ۳۲ رادیو با زبانها و زمان پخشهای متفاوت در معاونت برونمرزی رسانه ملی و ۱۴ شبکه تلویزیونی، قطعاً سهم عمدهای در بیان حقایق برای مخاطبان خود در اقصی نقاط جهان داشته است و دارد؛ برای نمونه میتوان به موفقیت شبکههای «پرستیوی»، «سحر» و «الکوثر» اشاره کرد، به ویژه در روزهای حساس برای منطقه که خیلی خوب از عهده مسئولیت خود برآمدند؛ اما متأسفانه با وجود عیان بودن تأثیر این شبکهها در ابلاغ پیام جمهوری اسلامی، مدتی قبل خبری مبنی بر قطع شدن شبکه الکوثر منتشر شد و دلیل این قطعی نیز پرداخت نشدن بدهیهای سازمان صداوسیما به شرکت خدمات ماهوارهای یوتلست عنوان شد.
«محمدحسین رنجبران» مدیرکل روابط عمومی رسانه ملی، همان زمان و پس از توقف پخش الکوثر روی یوتلست اعلام کرد: «یکی از مهمترین شبکههای جبهه رسانهای مقاومت در حالی قطع میشود که چند ماه است همه مراحل قانونی برای تخصیص بودجه ارزی طی شده و همه مخاطرات آن برای مسئولان اجرایی توضیح داده شده است.»
به فاصله یک هفته پس از آن بود که مجدداً خبر قطعی یک شبکه دیگر نیز رسانهای شد؛ این بار نوبت به شبکه سحر اردو رسید؛ شبکهای که به گفته «داوود اسکندری» مدیر این شبکه، در تمام این سالها که فعالیت داشته است، مخاطبان ثابتی را به دست آورده و توانسته بود بینندگانی با تعداد بالای ۵۰۰ میلیون نفر را پای آنتن خود بنشاند.
فرصتی که از دست میرود
البته به نظر میرسد قرار نیست داستان تعطیلی و قطع شبکههای برونمرزی به همین جا ختم شود؛ چراکه «پیمان جبلی» معاونت برونمرزی صداوسیما، در این باره گفته بود: «ما مشکل قطعی را درباره بقیه شبکههایمان هم داریم و طی روزها و هفتههای آینده شبکههای مهم ما، مثل پرستیوی، العالم، آیفیلم انگلیسی و عربی نیز از روی ماهواره حذف خواهند شد.»
دقیقاً چند روز پس از اظهارات جبلی بود که ماهواره «گالکسی ۱۹» اعلام کرد شبکههای تلویزیونی پرستیوی و کانال انگلیسی شبکه آیفیلم را تا چند روز آینده قطع میکند.
این ماهواره که پخش پرستیوی و آیفیلم انگلیسی را برای حوزه جغرافیایی آمریکای شمالی و مرکزی پوشش میداد، در مکاتبهای اعلام کرد اگر بدهی سازمان صداوسیما به آن در یک بازه زمانی مشخص پرداخت نشود، پخش پرستیوی و آیفیلم انگلیسی را روی آمریکا متوقف خواهد کرد.
در همان زمان قطعی شبکه الکوثر بود که سازمان صداوسیما اعلام کرد دلیل این قطعیها پرداخت نشدن بودجه از سوی دولت به صداوسیماست؛ اما جبلی در گفتوگوی رسانهای با گلایه از وضعیت موجود گفته است: «من متأسفم که ظاهراً در کشور مسئولان و نهادهایی که مسئول تأمین بودجه صداوسیما و بهویژه مسئول تأمین ارزی صداوسیما هستند، یا متوجه فجایعی که اتفاق میافتد، نیستند یا برایشان اهمیت ندارد و در هر دو صورت ما روز به روز بیدفاعتر میشویم در مقابل تبلیغات دشمنان و زمینهچینی که در افکار عمومی منطقه و جهان علیه ما میکنند و اینکه فرصت معرفی ظرفیتهای ایران به خارج از کشور را از دست میدهیم.»
نوشدارو بعد از مرگ سهراب میرسد؟
در حالی که مسئولان صداوسیما پرداختنشدن بودجه را دلیل اصلی قطعی شبکههای ماهوارهای میدانستند، مدیران مربوطه دولتی اذعان میکنند بودجه به صداوسیما پرداخت شده است.
ادامه این روال قطعاً به این معناست که خودمان با دستان خود نقش سربازان خط مقدم انقلاب اسلامی را در جنگی نابرابر گرفتهایم و قرارگاههای مقابله با دشمن را در جنگ نرم و دیپلماسی عمومی را نابود کردهایم. باید مسئولان مربوطه در این زمینه جوابگو باشند و اسناد خود را ارائه دهند؛ درحقیقت مقصر این وضعیت هرکه هست، باید در پیشگاه مردم کشورش جوابگو باشد.
در حال حاضر نیز باید هرچه سریعتر و پیش از اینکه یک به یک تمام این شبکهها را از دست بدهیم، فکری به حال این اتفاقات کنیم و به نوشداروی پس از مرگ سهراب راضی نباشیم.