چگونه دروغ‌های بولتون را تشخیص دهیم؟

برای بسیاری از کسانی که کتاب خاطرات بولتون را مطالعه می‌کنند، این سؤال پیش ‌آمده است که تا چه حد می‌توان به نوشته‌های او به‌عنوان اسنادی از واقعیات رخ‌داده، اعتماد کرد؟  در زمینه مسائل سیاسی که بولتون مطرح می‌کند تردید جدی وجود دارد؛ تقریباً تمام نقل‌ قول‌های بولتون از پوتین به ‌شدت جنجالی هستند و به ‌صورت غیرمستقیم بیان شده‌اند تا بتواند نظر خود را در خلال این نقل‌ قول‌ها بیاورد و تا حدی حقیقت را در راستای منافع خود، دست‌کاری کند. او تقریباً تمام مسائل مطرح شده از سوی پوتین درباره حضور نیروهای ایرانی در سوریه را به ‌صورت نقل ‌قول غیرمستقیم آورده است: «در سوریه، پوتین که تمایل ما برای خروج نیروهای ایرانی از سوریه را می‌دانست، پرسید چه کسی می‌خواهد این کار را انجام ‌دهد؟ این یکی از آن لحظه‌هایی بود که پوتین به من اشاره کرد و گفت باید به ترامپ بگویم که روس‌ها نیازی به ایرانیان در سوریه ندارند و حضور ایرانی‌ها منافعی هم برای روس‌ها ندارد.» او در اینجا باز رویکرد خود به مسئله ایران و دیدگاهش در زمینه حضور تهران در سوریه را مطرح می‌کند، اما به ‌نوعی این مسئله را بیان می‌کند که به نظر بیاید پوتین در حال گفتن آنهاست: «ایران با توجه به اهدافش در لبنان و بین شیعیان، برنامه‌های خود را در سوریه دنبال می‌کرد که هیچ ربطی به اهداف روسیه نداشت و برای آنها و اسد مشکل ایجاد می‌کرد. پوتین گفت هدف روسیه، یک‌دست کردن دولت سوریه برای جلوگیری از ایجاد آشفتگی مانند افغانستان است.» همین جمله پوتین (در صورت صحت) که «فکر نمی‌کند ایران از سوریه بیرون برود و نمی‌خواست وعده‌ای بدهد که نمی‌تواند آن را اجرایی سازد»، نشان می‌دهد پیشنهاد تلاش برای خارج کردن ایران از سوریه، نه از سوی پوتین، بلکه از سوی طرف آمریکایی، یعنی جان بولتون مطرح شده است و پوتین جواب آن را به این ‌صورت داده است که این کار ممکن نیست. پوتین البته بعد از این به مسائل دیگری نیز اشاره می‌کند که نشان می‌دهد در طول این جلسه ۹۰ دقیقه‌ای، بیشتر مواضع دو طرف برخلاف هم بوده است و نتیجه‌گیری اینکه روسیه و آمریکا هر دو می‌خواستند ایران از سوریه بیرون برود، مسئله‌ای است که ساخته‌ و پرداخته ذهن بولتون است. پیگیری خبرنگارهای ایرانی بعد از انتشار کتاب نشان می‌دهد چنین مسئله‌ای اصلاً از سوی روس‌ها و رئیس‌جمهور این کشور در دیدار با بولتون مطرح نشده و کاملاً کذب است. سفیر روسیه در ایران «لوان جاگاریان» در پاسخ به خبرگزاری «آنا» درباره این ادعا گفت: «نظر سفارت درباره حضور نیروهای ایرانی در سوریه چند بار اظهار شده است، ازجمله در مصاحبه‌های من در رسانه‌های مختلف ایرانی.» وی تأکید کرد: «حضور ایران در سوریه کاملاً قانونی و به دعوت دولت سوریه است و ادعای بولتون در این خصوص ابداً صحت ندارد.» به نظر می‌رسد تا اینجای کار بهترین روش برای تشخیص دروغ‌های بولتون در کتابش این است که حین خواندن کتاب از خود بپرسیم این حرف به کدام جبهه در آمریکا سود می‌رساند؟