در حالی که قرار است فردا (سهشنبه) قطعنامه آمریکا درباره تمدید تحریم تسلیحاتی ایران در شورای امنیت سازمان ملل متحد به رای گذاشته شود، روز گذشته (یکشنبه) ۱۹ مرداد ماه خبری منتشر شد مبنی بر ارسال نامهای از سوی «نایف فلاح مبارک الحجرف» دبیرکل شورای همکاری خلیج فارس به کشورهای عضو شورای امنیت که در آن خواسته شده بود تحریم تسلیحاتی ایران تمدید شود.
«نایف فلاح مبارک الحجرف» دبیرکل شورای همکاری خلیج فارس، در این نامه به شورای امنیت خواستار تمدید محدودیت خرید و فروش تسلیحاتی جمهوری اسلامی ایران شد.
الحجرف در نامه مذکور بار دیگر همچون مقامات سعودی ایران را به پخش سلاح در منطقه و حمایت از تروریسم و فرقهگرایی متهم و ادعا کرده که ممانعت از فروش سلاح به ایران موجب ثبات و امنیت در منطقه خواهد شد.
* دبیرخانه شورای همکاری بلندگوی ایران ستیزان شده
ارسال این نامه و اخبار منتشر شده واکنش سید عباس موسوی سخنگوی وزارت امور خارجه جمهوری اسلامی ایران را در پی داشت و موسوی شب گذشته (یکشنبه شب) در این باره و در واکنش به سایر اتهامات باطله از سوی دبیرکل جدید الورود این شورا، ضمن ابراز تاسف از رویکرد غیرسازنده برخی اعضای این شورا در قبال جمهوری اسلامی ایران اظهار داشت: متاسفانه به نظر میرسد شورای موسوم به همکاری خلیج فارس به سخنگوی برخی کوته فکران داخل شورا و خارج منطقه مبدل شده و دبیرخانه شورا نیز با تاثیر از سیاست ها و رفتارهای اشتباه و مخرب برخی اعضای آن، بلندگوی ایران ستیزان شده است.
سخنگوی وزارت امور خارجه افزود: شورای همکاری خلیج فارس که در اوج ناکارآمدی خود است و اختلافات درونی و سیاستهای غیر واقع بینانه باعث عقیم بودن این شورا شده با این اقدام خود باعث نادیده گرفتن حقایق منطقه و چشم فروبستن به روی واقعیات و اولویتها در این شرایط حساس شده است.
موسوی عنوان کرد: بیانیه غیرمسئولانه دبیرکل در حالی به صورت یکجانبه و دیکته شده صادر میشود که برخی از اعضای شورا حتی در زمان مشکلات اقتصادی، دست از خرید و انباشت سلاح برنداشته و از بزرگترین خریداران تسلیحات در منطقه و جهان بوده و بدون شک منافع آمریکا نیز به فروش بیشتر تسلیحات به این کشورها با چنین رویکرد و ادعاهای واهی گره خورده است.
سخنگوی دستگاه سیاست خارجی وضعیت کشتار مردم و کودکان بی دفاع در یمن را از مصادیق عینی سیاستهای غلط برخی اعضای این شور برشمرد که هر روز با انواع سلاحهای غربی و توسط سردمداران همین شورا در مقابل چشم جهانیان قربانی میشوند.
*ذوق زدگی پامپئو
البته این نامه با ذوق زدگی و استقبال مایک پامپئو وزیر خارجه آمریکا همراه بود و او در توئیتی در این باره نوشت: نامه اعضای شورای همکاری به شورای امنیت سازمان ملل برای تمدید تحریمهای تسلیحاتی ایران یک بیانیه برجسته بود. آمریکا این هفته یک قطعنامه برای تمدید تحریمهای ایران ارائه خواهد کرد. شورای امنیت باید بین مسلح کردن تروریستها یا ایستادن در کنار (کشورهای) خلیج (فارس) یکی را انتخاب کند.
وزیر خارجه آمریکا اضافه کرد: کشورها در خاورمیانه از خلیج (فارس) تا اسرائیل از تمدید تحریمهای تسلیحاتی حمایت میکنند. این برای هر یک از آنها بسیار مهم است. عربها و اسرائیلیها با صدایی رسا دارند صحبت میکنند و شورای امنیت باید گوش کند.
*برخی از اعضای شورا از مفاد نامه اطلاعی نداشتهاند
در همین خصوص سخنگوی وزارت امور خارجه جمهوری اسلامی ایران امروز (دوشنبه) در نشست خبری با خبرنگاران عنوان کرد که براساس اطلاعات منابع موثق، برخی از اعضای این شورا از مفاد این نامه اطلاعی نداشتهاند و افزود: به نظر ما این نامهای که دبیرکل شورا ارسال کرده نظر همه اعضای شورای همکاری خلیج فارس نیست.
وی افزود: ما همیشه اعلام کردیم با کشورهای عضو شورای همکاری خلیج فارس به دنبال همکاری منطقهای هستیم و ابتکار صلح هرمز هم مبتنی بر همین رویکرد بوده است.
موسوی تاکید کرد: به آن افراد و برخی کشورهایی که از وضعیت رفع محدودیتهای تسلیحاتی ایران ابراز نگرانی کردند، بگوییم ما رویکردمان نسبت به شما مشخص است این شما هستید که منطقه را به انبار مهمات سلاحهای غربی و آمریکایی تبدیل کردید و اگر نگرانی هست بایستی ما و دیگر کشورها باید نگران اقدامات شما باشیم که برای ثبات و امنیت در منطقه ما خطرناک است.
وی خاطرنشان کرد: این اظهار نگرانی آنها بیهوده است و قدری خودشیرینی برای آمریکاییها انجام دادند و تا آنجا که اطلاع داریم نظر همه اعضای شورای همکاری خلیج فارس، اگرچه چنین شورایی وجود داشته باشد، نیست.
با توجه به اظهارات سخنگوی دستگاه دیپلماسی و براساس سابقه روابط خوب و مثبت ایران با برخی کشورهای عضو شورا از جمله عمان و قطر و تا حدی کویت، به نظر میرسد این نامه دربرگیرنده موضع سه کشور دیگر عضو این شورا یعنی عربستان، امارات و بحرین باشد نه همه اعضا.
برخی تحلیلگران نیز معتقدند که نامه ارسالی تحت تاثیر سفرهایی است که اخیرا برایان هوک نماینده سابق آمریکا در امور ایران به برخی کشورهای منطقه داشت تا آنها را به تمدید تحریم تسلیحاتی ایران ترغیب کند.
برایان هوک قبل از استعفا از این سمت در ماههای اخیر سفرهای دورهای به پنج کشور عضو شورای همکاری خلیج فارس داشت. وی اوایل تیرماه به سه کشور عربی حوزه خلیج فارس شامل بحرین، امارات عربی متحده و عربستان سعودی سفر و پس از آن به فلسطین اشغالی رفت و با مقامات رژیم صهیونیستی دیدار و گفتوگو کرد. هوک از سوم تا ششم مرداد ماه (۲۴ تا ۲۷ ژولای) نیز دور جدید دورهگردیش را آغاز و به تونس، قطر و کویت رفت.
*هانیزاده: نامه دبیرکل شورای همکاری تحت فشار عربستان، امارات و بحرین نوشته شده
در همین خصوص «حسن هانیزاده» تحلیلگر مسائل غرب آسیا، درباره اقدام دبیرکل شورای همکاری خلیج فارس در ارسال نامه به شورای امنیت و درخواست تمدید تحریم تسلیحاتی ایران، عنوان کرد: با توجه به اینکه شورای همکاری خلیج فارس الان دوقطبی شده و شکاف شدیدی بین ۶ کشور عضو شورا به وجود آمده، موضع گیری دبیرکل شورای همکاری برآیند موضع گیری سه کشور تخریبی عربستان سعودی، امارات عربی متحده و بحرین است و سه کشور دیگر یعنی عمان، قطر و تا اندازهای کویت نظر مثبت و مساعدی نسبت به ایران دارند.
وی افزود: نامه دبیرکل شورای همکاری خلیج فارس به شورای امنیت برای ادامه تحریم ایران نشان میدهد که این نامه تحت فشار عربستان، امارات و بحرین نوشته شده و سه کشور کویت، عمان و قطر اطلاعی از این نامه ندارند.
هانیزاده با ذکر این نکته که سه کشور عربستان، امارات و بحرین تلاش میکنند علیرغم حجم کوچک سیاسی و جغرافیایی خود نقش فرادستی در منطقه و جهان ایفا کنند، یادآور شد: این نامه هیچگونه تاثیری بر تصمیم گیری شورای امنیت نخواهد داشت.
این تحلیلگر مسائل غرب آسیا در این باره توضیح داد: نگاه کشورهای اروپایی نسبت به ایران تغییر کرده و در نشست اخیر شورای امنیت که به صورت ویدئو کنفرانس برگزار و محمدجواد ظریف وزیر امور خارجه جمهوری اسلامی ایران نیز شرکت داشت، اغلب کشورهای اروپایی نشان دادند که علیرغم فشارهای آمریکا، بعد از برجام نگرش مثبتی نسبت به ایران پیدا کردهاند.
وی بر این باور است که نامه دبیرکل شورای همکاری خلیج فارس بر تصمیم گیری اعضای شورای امنیت سازمان ملل تاثیر زیادی نخواهد داشت و افزود: زیرا این سه کشور یعنی عربستان، امارات و بحرین جایی در سیاست خارجی قدرتهای بزرگ ندارند و تنها به عنوان بازار تسلیحاتی این کشورها تلقی میشوند.
هانیزاده اضافه کرد: ۶ کشور عضو شورای همکاری خلیج فارس در طول سالهای اخیر ۸۰ میلیارد دلار اسلحه از آمریکا و غرب خریداری کردهاند و نگرش غرب و آمریکا به آنها در حد این است که بازار خوبی برای خرید سلاحهای غربی تلقی میشوند و این سه کشور دارای ارزش زیادی برای غرب و آمریکا نیستند.
وی در پایان بیان کرد: نامه دبیرکل شورای همکاری خلیج فارس در شرایطی که عربستان به عنوان بدنام ترین کشور جهان تلقی میشود، خیلی در تصمیم گیری شورای امنیت درباره تمدید تحریم تسلیحاتی ایران تاثیر نخواهد داشت.
تحریم تسلیحاتی جمهوری اسلامی ایران در ۱۸ اکتبر (۲۷ مهر) پایان مییابد.
از سوی دیگر تلاشهای آمریکا برای تمدید این تحریمها در حالی است که بسیاری از تحلیلگران معتقدند این اقدام آمریکا با وتوی چین و روسیه مواجه خواهد شد و عملا به شکست میانجامد.
در همین خصوص نیز سید عباس موسوی سخنگوی وزارت امور خارجه امروز دوشنبه عنوان کرد که آمریکا در تلاش برای تصویب پیش نویس قطعنامه علیه ایران به منظور تمدید تحریم تسلیحاتی ناکام خواهد بود.
گفتنی است دیپلماتهای غربی اخیرا ضمن تأکید بر حفظ برجام، به خبرگزاری فرانسه اعلام کردند قطعنامه پیشنهادی آمریکا برای تمدید تحریمهای تسلیحاتی سازمان ملل علیه ایران در شورای امنیت رأی نخواهد آورد.
یک ستوننویس نشریه بلومبرگ هم نوشت قطعنامه تمدید تحریمهای تسلیحاتی علیه ایران رأی نخواهد آورد و چین و روسیه به فروش سلاح به ایران ادامه خواهند داد.