جنگ‌هراسی برای تمدید تحریم‌ تسلیحاتی

برکناری «برایان هوک» به صورت صریح و شفاف آشکار کرد معماری پروژه فشار حداکثری علیه ایران در حال فروریختن است؛ اما این به معنای تغییر هندسه ذهنی گردانندگان کاخ سفید برای جایگزینی استراتژی دیگری علیه ایران در این فرصت محدود نیست. آمریکایی‌ها به این درک رسیده‌اند که تحریم‌ها ایران را به زانو در نیاورده است و نمی‌خواهد مذاکره کند، از طرفی فشارها هم به نقطه ماکسیمم خود رسیده است و دیگر ابزاری برای افزودن بر آن در اختیار ندارند؛ اما اگر تیم امنیت ملی ترامپ با این جمع‌بندی از «الیوت آبرامز» نئوکان تندروی جنگ‌طلب و یار غار نتانیاهو رونمایی کرده تا ایران را به وحشت اندازد که عن‌قریب جنگی در خواهد گرفت، سخت در اشتباه است. اگر به قدر ارزنی برای گردانندگان کاخ سفید عقل باقی مانده باشد، باید دانسته باشند جمهوری اسلامی خودش را برای هر سناریویی آماده کرده است، حتی اگر این سناریو جنگ باشد‌. عملیات شهید سلیمانی و رزمایش پیامبر اعظم(ص) ۱۴ به مثابه نورافکنی قوی به صحنه احتمالی این سناریو نور تابنده و پیامدهای آن را در میدان رویارویی برای آمریکایی‌ها نمایان کرده است.

اما اگر وضعیت برای ترامپ آن‌قدر بحرانی شده که احساس می‌کند با جنگی محدود علیه ایران می‌تواند پیروز انتخابات شود، باید بداند نقطه مقابل جنگ محدود، پاسخ محدود نخواهد بود. این جنگ اگر از ناحیه آمریکا آغاز شود، دیگر پایانش غیر قابل تصور است. ترامپ اگر با این محاسبات می‌خواهد وارد جنگی با ایران شود، باید در گوشه محاسبات خود نیز برای پاسخی با دامنه وسیع، پرشدت، درهم‌کوبنده و نامحدود از ناحیه ایران، جایی در نظر بگیرد.

این به هیچ عنوان شعار نیست؛ «جنگ نامحدود» استراتژی جمهوری اسلامی در این شرایط احتمالی خواهد بود.

اما به گمانم موضوع غیر از این باشد. انتخاب آبرامز بیشتر از اینکه با هدف هراساندن مقامات ایران در این حوزه باشد، بخشی از طرح آمریکایی‌ها برای ابدی کردن تحریم‌های تسلیحاتی ایران است. گردانندگان کاخ سفید می‌خواهند در بهترین حالت ممکن با معتبرسازی تهدید نظامی علیه ایران، به مقامات روسیه و چین این پیام را ارسال کنند که ایستادن کنار ایران، جنگ را اجتناب‌ناپذیر خواهد کرد و از این طریق آنها را در گرفتن قطعنامه علیه ایران همراه کنند؛ در غیر این صورت، می‌خواهند با همراه کردن تروئیکای اروپایی با همین حربه، آنها را به فعال کرد سازوکار «اسنپ بک» ترغیب کنند یا شاید پروژه‌ای مشترک میان آنها باشد تا با میانجی‌گری با خمیرمایه جنگ‌هراسی، ایران را به میز مذاکره بکشانند؛ به ویژه که این روزها مذاکره با آمریکا بدون استدلال، مدافعانی هم در داخل یافته است. یقیناً جمهوری اسلامی به لطف داشتن ملتی صبور و بصیر و وجود رهبری حکیم که فرسنگ‌ها دورتر را می‌بیند، در مسیری قرار نخواهد گرفت که طراحان آن آمریکایی‌ها باشند؛ به ویژه وقتی که مقاومت اثر خود را گذاشته و نشانه‌هایی از بهبودی در حال نمایان شدن باشد.