سلامت خط قرمز هیئتها
در ابتدا وظیفه ما این است که با همه جوسازیها و شیطنتها، دِین خود را نسبت به دستگاه سیدالشهدا(ع) و عزاداری حسینی ادا کنیم، ولی امسال باید به دلیل شیوع بیماری کرونا مراسم عزاداری را به گونهای دیگر انجام دهیم. دشمنان و عوامل داخلی آنها در مقاطع گوناگون، به بهانههای مختلف جوسازیهای خود را دارند و خواهند داشت. با توجه به گفته کارشناسان بهداشتی مربوطه، بیماری کرونا یک اوج دیگر دارد و در ماههای دیگر با بیماری آنفولانزا نیز یکی میشود، حتی این پیشبینی را میکنیم که بدخواهان و دشمنان، اوج بعدی بیماری کرونا را به حساب محرم و عزای حسینی بگذارند؛ اما معتقد هستیم میتوان با رعایت همه دستورات بهداشتی، یک عزاداری معقول و خوب برگزار کرد؛ چرا که هیئتها در طول تاریخ نشان دادهاند در همه جا از مردم دفاع کردهاند؛ برای نمونه هیئتها در طول دفاع مقدس یا حوادثی مانند سیل و زلزله نشان دادهاند که در خط مقدم حمایت و دفاع از مردم هستند و از شروع این بیماری هم در کنار مردم بودهاند.
بنده به عنوان خادم هیئت رزمندگان اسلام که حدود 23 سال توفیق نوکری در این هیئت را دارم، عرض میکنم که بیش از هزار هیئت و 400 شعبه به نام رزمندگان اسلام اعم از جوانانها و خواهران داریم که همه این هیئتها از دل دفاع مقدس بیرون آمدهاند که یا خود رزمنده بودهاند یا فرزندان رزمندگان و ایثارگران یا وابستگان آنها بودهاند و این هیئتها را تشکیل دادهاند. دفاع از جان و سلامت مردم، خط قرمز ماست و عزای حضرت اباعبدالله نباید تعطیل یا کمرنگ شود. نکات بهداشتی اعلام شده موجب تعطیلی نمیشود، بلکه محدودیتهایی است که ما ملزم به اجرای آنها هستیم. برای نمونه در هیئتها باید فاصلهگذاری دو متر و مدت زمان کمتر رعایت شود و به جای 3 تا 4 ساعت مراسم، زمان را به یکونیم تا 2 ساعت رساند و شور سینهزنی پایان مراسم کوتاه شود. همچنین عزاداران حسینی با فاصله از یکدیگر و نشسته یا ایستاده سر جای خود سینهزنی کنند و هیئتها بیشتر به بحث سخنرانی و روضه توجه کنند.
توصیه میشود مراسمها در فضای باز یا اگر اجازه دهند در مکانهایی با سقف بلند یا در مصلاها برگزار شود، همه عزاداران ماسک داشته باشند و دیگر اینکه حتیالامکان زیرانداز شخصی به همراه خود بیاورند. هنگام خروج و به ویژه هنگام توزیع غذا تجمع نکنند و نذورات طبق دستورالعملهای گفته شده و با نظارتهای بهداشتی توزیع شود. اگر امکان دارد نذورات را به شکل کمک مؤمنانه به دست نیازمندان رساند و نذرهایی که به لحاظ شرعی قابل تغییر نیست و باید طبخ شوند، نیز راه و روش خود را دارد. برای این منظور قرار شده است، مکانهایی که میتوانند بهداشت را خوب رعایت کنند، از وزارت بهداشت مجوز بگیرند و با نظارت وزارت بهداشت، این نذورات طبخ شود. هیئتهای کوچکتر هم که جا و فضای مناسب ندارند، میتوانند از مکانهای در نظر گرفته شده نذورات خود را تهیه کنند. پیشنهادی که بنده در جلسه آن را مطرح کردم، این است که لیزینگهای تهیه و توزیع غذا وجود دارند که بهتر میتوان روی این شرکتها نظارت داشت و این شرکتها میتوانند وارد عمل شوند و با قیمت ارزانتر نذورات هیئتها را تهیه کنند. افراد یا اصنافی که میخواهند به هیئتها کمک کنند، میتوانند از لیزینگها غذاهای بستهبندی را با قیمت ارزانتر تهیه کنند و در اختیار هیئتها بگذارند. ایدههای متعددی وجود دارد که میتوان مراسم عزاداری ماه محرم را با رعایت نکات بهداشتی برگزار کرد تا مشکلاتی که مسئولان بهداشتی از آن نگران هستند، به وجود نیاید. باید توجه داشت ممکن است برخی از هیئتهای کوچک تخلف کنند که تعداد آنها هم محدود است و اصلاً به چشم نمیآید؛ اما قابل تذکر، برخورد و رسیدگی است و با بازرسیهای سازمان تبلیغات اسلامی، انشاءالله آنها نیز رعایت میکنند که در صورت تخلف طبق ضوابط با آنها برخورد میشود. در واقع، به دلیل وجود چند هیئت متخلف کوچک نباید همه هیئتهای عاشق حسینی با این همه شور و حرارت حسینی را نادیده بگیریم و خدایی نکرده دست اینها را ببندیم. رئیسجمهورمحترم هم گفتند که هر چه هیئتها بیشتر و کوچکتر شود، بهتر است.
برگزاری هیئتهای بزرگ مانند سابق امکانپذیر نیست؛ برای نمونه هیئت رزمندگان تهران دو جای بزرگ را در نظر گرفته است و میخواهیم مراسمهای عزای سیدالشهدا(ع) را در آنجا برگزار کنیم که یکی در میدان امام حسین(ع) با سخنرانی دکتر رفیعی و مداحی حاج سعید و محمدحسین حدادیان و دیگری در حرم امام(ره) با سخنرانی حاج آقا عالی و مداحی مداحان اهل بیت(ع) است. هیئتهای بزرگ دیگر تهران که برنامههایشان از طریق رسانه ملی پخش میشود، تا جایی که بنده اطلاع دارم قرار است در فضای باز و با رعایت تمام دستورالعملهای بهداشتی اعلام شده از طرف ستاد مقابله با کرونا مراسمها را برگزار کنند. برای نمونه قرار است حاجمحمد طاهری در پادگان سپاه تهران وحاج محمدحسین پویانفر در صحن حرم امامزاده صالح(ع) مراسم برگزار کنند. حاجسعید حدادیان نیز در رزمندگان غرب در صحن مهدیه امام حسنمجتبی(ع) مراسم برگزار میکند که البته به دلیل سقف بلند حسینیه مجوز گرفتهاند که آنجا نیز برگزار شود. طبق آخرین خبری که بنده دارم، سیدمجید بنیفاطمه قرار است در یکی از پارکینگهای بزرگ پارک ارم و حاج نریمان پناهی در حیاط امامزاده معصوم(ع) مراسم برگزار کنند. همچنین حاجمحمود کریمی اعلام کرده چون فضای برگزاری هیئتش مناسب نیست، مراسم را در آنجا برگزار نمیکند و به محلات و هیئتهای کوچکتر و پیش خانوادههای شهدا برای برگزاری مراسم عزاداری میرود. به عبارتی مداحهای بزرگ که هیئتهای بزرگتر دارند، دغدغه سلامتی مردم را نیز دارند که البته تعداد این هیئتهای بزرگ در تهران حدود 12 هیئت است. سایر هیئتها نیز که معمولاً در حسینیههای خود مراسم ماه محرم را برگزار میکردند و سقفهای کوتاه دارند، قرار شده طبق تدابیر ستاد کرونا و همکاری آموزش و پرورش و شهرداری، مدارس و پارکها در اختیارشان قرار گیرد. سپاه هم اعلام کرده که حاضر است مراکز آموزشی خود را در اختیار هیأتها قرار دهد. افزون بر نهادهای مذکور، بنیاد مستضعفان و ستاد اجرایی فرمان امام(ره) نیز میتوانند در این زمینه به هیئتها کمک کنند؛ چرا که وقتی یک هیئت کوچک از حسینیه خود به فضای باز منتقل میشود، امکانات سیستم صوتی آنها جوابگو نیست که این نهادها میتوانند در این زمینه و تأمین ماسک کمک کنند، چون این هیئتها بودجه و امکانات محدود دارند.
قرار شده است وزارت صنعت به هیئتهای مجوزدار به لحاظ ماسک کمک کند. در جلسهای که درباره برگزاری مراسمهای ماه محرم در استانداری تهران برگزار شد، قرار شد که اوقاف و امور خیریه امسال بودجه برگزاری نمایشگاه ملزومات ماه محرم هر ساله را با مجوز سازمان تبلیغات اسلامی به تأمین ماسک و مواد ضدعفونیکننده هیئتها اختصاص بدهد که هیئتهای کوچکتر نیز بتوانند استفاده کنند. امسال همه هیئتها و مراسمهای عزاداری ماه محرم چه در تهران و چه در سایر شهرهای دیگر با مجوز کتبی سازمان تبلیغات اسلامی برگزار میشود و نهادهای دیگر باید به سازمان تبلیغات اسلامی کمک کنند که سازمان تبلیغات اسلامی به هیئتهای قانونمدار، مجوز بدهد و همه ارگانها و نهادها باید حمایت کنند تا دستورات بهداشتی اجرایی شود. در جلسه فوقالذکر کم و بیش همه مسئولان اجرایی سطح تهران و نمایندگان همه ارگانها و نهادهای مربوطه نیز حضور داشتند و قول دادند به سازمان تبلیغات اسلامی در این راستا کمک میکنند. همه موارد در آییننامه و بخشنامهای صادر و در جلسه قرائت شد و قرار شد این بخشنامه به همه فرمانداران و بخشداران ارائه شود. به هر حال، سازمان تبلیغات اسلامی، به تنهایی نمیتواند این موارد را در زمینه هیئت اجرایی کند و باید همه ارگانهای ذکر شده پای کار بیایند و در میدان عزاداری سید و سالار شهیدان خدماترسانی کنند و همچون گذشته کمک کنند تا این سازمان بتواند از عهده وظیفه ملی بربیاید.
علیاکبر مداحی
غیرت در رعایت بهداشت
آنچه از حرفهای نامربوط نسبت به برگزاری مراسم عزاداری ماه محرم برداشت میکنیم، این است که دشمنان با یک خط امتداد داخلی که مصداق آیه «في قُلوبِهِم مَرَضٌ» هستند، تلاشهایی کردند که الحمدلله از این مرحله عبور کردیم. تلاش آنها این بود که اولاً به بهانه بیماری کرونا مراسم عزاداری را تعطیل کنند و بعد در زمانی که مراسمها تعطیل شد، با تحریک جریان شیعه انگلیسی تصویر زشت و غیر عاقلانهای از مراسم عزاداری در کشور ایجاد کنند و آن را به سرعت در رسانههای خود منتشر کنند.
کاری که ما در جبهه فرهنگی انقلاب باید انجام دهیم، این است که این نقشه را با این طرح و این مدل به هم بزنیم. بنابراین باید دلسوزان نظام را قانع میکردیم که اگر برگزاری مراسم محرم با کیفیت خوب و رعایت پروتکلهای بهداشتی و نظم مثالزدنی انجام شود، تصویری زیبا از عقلانیت شیعی شکل میگیرد که سبب میشود آن تصویر زشتی که دشمنان توقع داشتند از شیعه انگلیسی دربیاورند، به حاشیه برده شود.به لطف خدا این مسئله جلو رفت و امروز در نقطهای هستیم که مجموعه حاکمیت با هدایت و راهبری رهبر معظم انقلاب این تصمیم را گرفت که امسال مراسم عزاداری با رعایت پروتکلهای بهداشتی برگزار شود.
در این بین دشمن مرحله جدیدی را شروع کرده است. با توجه به اینکه احتمالاً در آبان ماه، کشور دچار یک پیک بیماری مجدد کرونا خواهد شد، دشمن تلاش میکند این پیک بیماری را گردن هیئتها و برگزاری مراسم عزاداری سیدالشهدا(ع) بیندازد و بگوید چون مراسم عزاداری ماه محرم برگزار شد، این پیک ایجاد شد. آنچه ما به صراحت از وزیر بهداشت در جلسه ستاد ملی پیگیریهای ویژه ماه محرم پرسیدیم، این بود که اگر مراسمهای ماه محرم را با رعایت پروتکلهای بهداشتی برگزار کنیم، آیا تأثیری در پیک ذکر شده دارد یا خیر، که جمله واضح ایشان این بود که اوجگیری بیماری در آبان ماه، ربطی به مسئله محرم ندارد. گفتنی است، در این مسئله ویروس کرونا و ویروس آنفولانزای فصلی که هر ساله وجود دارد، با همدیگر همزمان میشوند و شیوع پیدا میکنند، از این رو اوجگیری بیماری در آبان ماه یک مسئله کاملاً تخصصی پزشکی است.
لذا باید امروز این مطالب از زبان پزشکان متعهد و متخصصان این عرصه به صورت دقیق و علمی تحلیل و به مردم بازگو شود و آن را تبیین کنند. البته به این مسئله معتقد هستیم که اگر مردم رعایت کنند، همین روضههای سیدالشهدا(ع)، فضای تبلیغی در کشور برای رعایت پروتکلها ایجاد میکند و انشاءالله به برکت سیدالشهدا(ع) و فضل خدا این پیک را نخواهیم داشت. هدف از جلسهای که رؤسای سازمانهای مختلف با وزیر بهداشت در خصوص ماه محرم داشتند، این بود که به یک عهد جمعی در این زمینه برسیم که الحمدلله جلسه بسیار خوبی بود و همه روی این نکته اتفاق نظر داشتند که مراسم امسال با شور حسینی و رعایت پروتکلهای بهداشتی برگزار شود.
نکته مهم در این زمینه این است که امروز باید بچه هیئتیهای ما متوجه این موضوع باشند که درباره هیئت، نام و بیرق سیدالشهدا(ع) غیرت داریم و غیرتمان اجازه نمیدهد بهانهای به دست انسانهای کافر و بیدین بدهیم که آنها بخواهند خدایی نکرده به هیئت و دستگاه مقدس سیدالشهدا(ع) توهین کنند. اگر ما هیئتی هستیم و روی این بیرق غیرت داریم، باید با دقت این پروتکلهای بهداشتی را رعایت کنیم. اصل این مسئله این است که بچه هیئتیها همان کاری را که در تمام این سالها کردهاند، با رعایت دستورالعملهای بهداشتی انجام دهند و غیرتمان را نسبت به روضه سیدالشهدا(ع) حفظ کنیم و اجازه ندهیم بهانهای دست دشمن بیفتد.
حجتالاسلام مصطفی جلالی
همخوانی و جمعخوانی
به نظر بنده همانطور که امروز همه مردم به صورت روزمره به زندگی خود میرسند و در جامعه حضور پیدا میکنند البته با رعایت نکات بهداشتی و استفاده از ماسک، جلسه عزاداری حضرت سیدالشهدا(ع) نیز به نوعی مستحب مؤکد محسوب میشود و به اعتقاد خیلی از ما واجب است. همانطور که مراسمهای ماه مبارک رمضان و دعای عرفه با رعایت پروتکلهای بهداشتی و حساب و کتاب مشخص برگزار شدند، به همین ترتیب هم میتوان مراسم عزاداری ماه محرم را برگزار کرد، هر چند مانند سالهای قبل با همان شور همیشگی نخواهد بود. اما اینکه عدهای میگویند اصلاً مراسمهای عزاداری ماه محرم برگزار نشود، یک جوسازی است و این در حالی میتوانست اتفاق بیفتد که تمام شهر در قرنطینه بود و هیچ کس از منزلش خارج نمیشد که در این حالت قطعا برگزاری هیئت هم شامل این پروتکل میشد. اما وقتی مردم با رعایت دستورالعملهای بهداشتی زندگی میکنند و خود وزارت بهداشت نیز پروتکلهای این مراسم را اعلام کرده، مانند این است که جلوتر از وزارت بهداشت حرکت کنیم. البته این حرف برگزار نشدن مراسم ماه محرم کار دشمنان است. سالیان سال است که عملیات و جنگ روانی علیه مراسمهای ماه محرم میشود و این اتفاق ربطی به امروز ندارد و ما از همان صدر اسلام درگیر این موضوع بودهایم، چرا که دین برای این عده از افراد و دشمنان خوشایند نیست. دین اسلام، دین مبارزه با ظلم، فساد و استبداد است و قطعاً کسانی که ظالم و مستبد هستند و در سراسر جهان ظلم میکنند، به زعم خود باید قدمی در نابودی اسلام بردارند. برای همین از هر فرصتی و به خصوص از مراسم عزاداری امام حسین(ع) استفاده میکنند. امام (ره) جمله معروفی دارند که «محرم و صفر است که اسلام را زنده نگه داشته است» بنابراین بهترین هدف برای نابودی اسلام، نشانه گرفتن همین ایام است. ما باید آگاه باشیم و بسیار روشن و خردمندانه با این قضیه برخورد کنیم و طبق پروتکلهای اعلام شده ستاد مقابله با کرونا مراسمهای عزاداری را برگزار کنیم. ما مدیحهسرایان و شاعران اهل بیت(ع) نیز باید در ساخت نوحه دقت کنیم که البته از همان شش ماه پیش و شروع بیماری کرونا این کار را انجام دادهایم. نوع گفتمان و ادبیاتمان در اشعار و نوحهها تغییر کرده است؛ یعنی شاید یکسری از اشعار و نوحهها یا آهنگهای مذهبی را میتوانستیم در حالت طبیعی انجام دهیم، اما الآن بیشتر نوحهها، به صورت جمعخوانی است تا مردم بتوانند با هم همخوانی کرده و پیامی را به دنیا مخابره کنند، چراکه به نظرم امسال بیشتر زیر ذرهبین قرار داریم. شعر در حالت عادی در حوزه زمینه، شور، نوحه و واحد یک گویش و یک ادبیاتی داشته است که بسته به فضای هیئت بوده است. برای نمونه میدانستیم سینهزنها دور هم جمع هستند و شوری ایجاد میشود که بر اساس آن شور، نوحهای سروده میشد، اما حالا که مردم دور هستند و از هم فاصله دارند، علیالقاعده نگاه به آن نوحه و آهنگ فرق میکند. سوای اینکه در محتوا باید دقت بیشتری کرد و ظرافت بیشتری داشت، در نوع ساخت هم باید بدانیم که آن شور هر سال نیست و مردم از هم فاصله دارند. بنابراین باید نوحههایی فراخور حال امسال ساخته شود و به نظر بنده همین اتفاق افتاده است.
سجاد محمدی