سود معقول در بلندمدت

روند ریزش بورس که از 19 مردادماه سال جاری آغاز شد همچنان ادامه دارد. این تداوم ریزش بسیاری از سهامدارانی را که در بازار ماندند، با ضررهای سنگینی مواجه کرده است اما به نظر می‌رسد در چنین وضعیتی حال و روز بازار سرمایه اصلاً مساعد نیست و بیش از 50 درصد نمادها در صف فروش قفل هستند و خریداری در بازار نیست و همین مسئله ارزش معاملات روزانه را به مبالغ بسیار کمی سوق داده است.  با این وضعیت بازار سرمایه و طولانی شدن دوره اصلاح، آنهایی که در بازار ماندگار شدند، ضررهای سنگینی را تاکنون متحمل شده‌اند. این ضررهای سنگین سبب شده است تا سهامداران خواستار کاهش دامنه نوسان برای جلوگیری از ریزش بیشتر بورس شوند. راهکاری که پس از ترور سردار سلیمانی برای جلوگیری از ضررهای بیشتر سهامداران اجرایی شد.  اما با نگاهی موشکافانه عوامل متعددی در ریزش سهام و افت بازار سرمایه نقش دارد که به صورت فهرست‌وار به برخی از آنها اشاره می‌شود:  حذف دلار حمایتی برای صنایع، کاهش اعتماد عمومی نسبت به تصمیمات اتخاذ شده صندوق سرمایه‌گذاری دارا دوم، ناآگاهی سرمایه‌گذاران جدیدالورود با سازوکار بازار سهام همراه با خرید و فروش‌های هیجانی، اظهارنظرهای غیرکارشناسی از هر قشر اجتماعی در مورد وضعیت کلی بورس و آینده آن در شبکه‌های اجتماعی، افزایش نرخ بهره بانکی، افزایش عرضه‌های حقوقی‌ها، دستورالعمل کاهش درصد سهام در ترکیب سبد صندوق‌های سرمایه‌گذاری درآمد ثابت از 10 به پنج درصد، گستردگی بالا در تراکنش‌های بانکی که گاهی با نگاه سفته‌بازی صورت می‌گیرد، ایرادات ساختاری در بازار سرمایه ایران مانند درصد شناوری پایین که حجم عرضه و تقاضا را با محدودیت روبه‌رو می‌کند، وجود مقررات بیش از حد در بورس نظیر دامنه نوسان پنج درصد، حجم مبنا، نبود واکنش به موقع ارکان تنظیم‌گر بازار، طرح آزادسازی فروش سهام عدالت، اعلان دولت مبنی بر فروش اوراق سلف نفتی، تداوم وضعیت رکود به دلیل کرونا، تشدید تحریم‌های نظام سلطه، رونق فزاینده در بازارهای موازی مثل سپرده بانکی، طلا، ارز، مسکن و خودرو سبب شد تا جذابیت بازار سرمایه کاهش یابد و سرمایه‌ها به این‌گونه بازارها سرازیر شود.  در پایان باید گفت، ذات بازار سرمایه که بازاری هوشمند است برای مدتی در نوسان خواهد بود. تداوم رفتار‌های هیجانی خریدوفروش و فقدان نگاه تحلیلی در بورس سبب خواهد شد تعداد زیادی از سهامداران خرد متضرر شوند. اگر چه نوسان طولانی شده، اما سهامداران باید با صبر در این بازار در انتظار بازگشت و کاهش نوسان‌های ایجاد شده باشند. بهتر است سهامدارانی که اکنون در بازار حضور دارند، همچنان صبوری کنند زیرا بر اساس برآوردها بازار سهام زیان خود را تا پایان سال جبران خواهد کرد. مضاف بر رفتار منطقی سرمایه‌گذاران برخی از اقدامات نظارتی بر بازار، مانند بازارگردانی باید زودتر انجام گیرد؛ چون بازارگردانی بر روی سهام اجباری شده است، اما هنوز به صورت رسمی اجرایی نمی‌شود. در چنین شرایطی لازم است برخی از هلدینگ‌ها از شرکت‌های کوچک حمایت کنند؛ زیرا تا زمانی که شرکت‌های کوچک وضعیت باثباتی پیدا نکنند شرکت‌های بزرگ متعادل و مثبت نمی‌شوند.