دنیای‌اقتصاد: بازار ارز به احتمال پایان «فشار حداکثری» واکنش ریزشی نشان داد. دلار روز پنج‌شنبه تا کانال ۲۶ هزار تومانی ریخت و روز جمعه در معاملات پشت خطی در کانال ۲۴ هزار تومانی معامله شد. واکنش سکه نیز به تحولات سیاسی اخیر، چندین کانال ریزش قیمت بود. بورس هم که در انتهای هفته با خوش‌بینی به انتخاب ترامپ مثبت شده بود، حالا در صورت انتخاب بایدن احتمالا با تغییر فاز همراه می‌شود و از نقطه کنونی سرمایه‌گذاران با توجه به شرایط بنیادی شرکت‌ها تصمیم خواهند گرفت.
تحولات سیاسی آمریکا نشان می‌دهد که فشار حداکثری به تاریخ انقضای خود نزدیک می‌شود. بازار ارز و سکه با چنین برداشتی بود که از بعدازظهر روز چهارشنبه تغییر مسیر داد و روز پنج‌شنبه در ادامه روند نزولی، کانال‌های پایین تری را تجربه کرد. روز پنج‌شنبه، دلار ۳ کانال قیمتی افت کرد و با ۲ هزار و ۸۰۰ تومان افت به ۲۶ هزار و ۸۰۰ تومان رسید. اسکناس آمریکایی در تمام طول پاییز در چنین سطح قیمتی بسته نشده بود و آخرین بار در اواخر شهریورماه نرخ فروش پایین تری را به ثبت رسانده بود. بالا رفتن افزایش احتمال پیروزی بایدن در انتخابات ریاست جمهوری ایالات‌متحده در ظهر جمعه، انتظاراتی را در میان معامله‌گران ارزی ایجاد کرد که آنها در معاملات پشت خطی با فشار بیشتری اقدام به فروش کردند. همین مساله موجب شد که برخی فعالان گمانه زنی کنند که ممکن است دلار در روز جاری با قیمت‌های زیر مرز ۲۵ هزار تومان آغاز به کار کند، موضوعی که می‌تواند سفته بازان زیادی را دچار ضرر کند، در نتیجه احتمال مقاومت در برابر افت قیمت‌ها نیز وجود دارد. با این حال، گذر از ترامپ به معنای احتمالی شکست تاکتیک فشار حداکثری است؛ از طرف دیگر، از آن جایی که پیرامون انتخابات آمریکا، اختلافاتی ایجاد شده است، احتمال دارد اثرات این فشار حداکثری بر اقتصاد ایران به مرور کمتر شود. روز پنج‌شنبه در بازار سکه هم فضای بازار نزولی بود و این فلز گرانبها یک میلیون و ۸۵۰ هزار تومان از ارزش خود را از دست داد و به بهای ۱۲ میلیون و ۹۵۰ هزار تومان رسید. سکه در معاملات پشت خطی روز جمعه زیر ۱۲ میلیون تومان هم معامله شد.
مقصد بعدی قیمت دلار
فعالان بازار ارز از مدت‌ها قبل باور داشتند که پیروزی بایدن در انتخابات آمریکا می‌تواند منجر به افت سنگین قیمت دلار شود. اسکناس آمریکایی در اواخر مهرماه تا بالای مرز ۳۲ هزار تومانی رشد کرد، ولی هر قدر پیروزی نامزد دموکرات برای بازار جدی تر شد، میزان فروش‌ها نیز فزونی گرفت، به‌طوری که همین شنبه گذشته این ارز تا کانال ۲۷ هزار تومانی نیز کاهش یافت. روزهای یکشنبه و دوشنبه گفته شد که شانس ترامپ بیشتر شده است و در نتیجه قیمت دلار توانست خود را بار دیگر به انتهای کانال ۲۹ هزار تومانی نزدیک کند. حتی در ابتدای روز چهارشنبه که عنوان شد ترامپ در برخی ایالت‌های کلیدی پیروز شده است، دلار بار دیگر به بالای مرز ۳۰هزار تومانی سرک کشید. با این حال، از اواخر چهاردهمین روز آبان ماه مشخص شد که شانس پیروزی بایدن در ایالت‌های ویسکانسین ومیشیگان بالاست و همین دیدگاه معامله‌گران ارزی نسبت به نتیجه انتخابات را تغییر داد. این موضوع موجب شد که در روز پنج‌شنبه عده زیادی در موقعیت فروش قرار بگیرند و دلار تا کانال ۲۶هزار تومانی پایین بیاید. روز جمعه با اعلام اینکه در ایالت جورجیا بایدن از رقیب خود پیشی گرفته است، معامله‌گران بیشتری در معاملات پشت‌خطی فروشنده شدند و قیمت به راحتی به کانال ۲۵ هزار تومانی هم رفت و در مقاطعی در کانال ۲۴ هزار تومانی معامله شد. چنین رفتارهایی تا حد زیادی نشان می‌دهد که بازار ارز تا حد زیادی در هفته‌های اخیر تحت‌تاثیر انتخابات آمریکا، راه حرکتی خود را انتخاب کرده است. با توجه به روند قیمت‌ها، می‌توان گفت که دلار در واکنش به پیروزی نامزد دموکرات، افت زیادی را تجربه کرده است. این مساله موجب شده است که برخی از فعالان عنوان کنند دلار برد بایدن را پیشخور کرده است و آمادگی نزول بیشتر را ندارد. با این حال، تعداد زیادی از بازیگران ارزی باور دارند، فروش‌های هیجانی روزهای پنج‌شنبه و جمعه، روز شنبه در بازار ادامه خواهد یافت و دلار در ابتدا به سوی کف ۲۳ هزار تومانی حرکت خواهد کرد؛ از نگاه این دسته از فعالان در صورتی که دلار تا کانال ۲۳ هزار تومانی ریزش کند، برای ادامه روند نزولی باید رفتار معامله‌گران و خبرهای بعدی را بررسی کرد.
برخی فعالان باور دارند در صورتی که واقعا بایدن به برجام بازگردد یا ایران سیگنال مثبتی جهت آمادگی برای مذاکره با دولت جدید آمریکا نشان دهد، قیمت‌های زیر ۲۰ هزار تومان هم دور از دسترس نیست. از نگاه آنها، بازار به‌صورت هیجانی و با جو روانی سفته بازان به بالای ۳۰ هزار تومان رفته بود و با کاهش انتظارات منفی، تقاضای احتیاطی در بازار وجود نخواهد داشت که قیمت‌ها را دچار تکانه افزایشی غیرعادی کند.
در این میان، دسته‌ای از تحلیلگران هم اعتقاد دارند برای بازگشت ثبات در بازار ارز نیاز است که سیاست‌های انقباضی برای مدیریت سرعت نقدینگی و کاهش نرخ تورم صورت بگیرد. از نگاه این گروه تا زمانی که برای چنین مسائل کلانی، راهکار خاصی اندیشیده نشود، افت قیمت‌ها می‌تواند پایدار نباشد و یک خبر منفی از آن سوی آب‌ها بتواند بازار را دچار هیجان افزایشی کند. در واقع از نگاه آنها، همزمان با تغییر انتظارات سیاسی، بهتر است در سیاست‌های کلان اقتصادی هم تغییراتی صورت بگیرد که زمینه‌ساز ثبات پایدارتر در اقتصاد ایران شود، ثباتی که به راحتی با اخبار سیاسی خدشه‌دار نشود.
بازدهی دلار و سکه منفی شد
با افت سنگین سکه و دلار در روز انتهایی هفته، بازدهی هفتگی آنها منفی شد. سکه روز پنج‌شنبه به تنهایی ۲ کانال مهم قیمتی ۱۴ و ۱۳ میلیون تومانی را از دست داد؛ این موضوع موجب شد که فلز گرانبهای داخلی طی یک هفته گذشته بیش از ۴ درصد از ارزش خود را از دست بدهد. سکه دو هفته پیش افت سنگین بالای ۱۰ درصد را به ثبت رسانده بود. فلز گرانبهای داخلی در حال حاضر به کانال‌های ۱۱ و ۱۰ میلیون تومانی دل بسته است و افزایش اونس طلا در بازارهای جهانی هم موجب شده است که تا حدی معامله‌گران این بازار احساس کنند می‌توانند در برابر افت قیمت‌ها بیشتر از بازیگران ارزی ایستادگی کنند. اسکناس آمریکایی هم در انتهای هفته گذشته ۳ کانال قیمتی پایین رفت تا میزان بازدهی هفتگی آن به بیش از منفی ۴ درصد برسد. دلار دو هفته پیش نیز حدود ۶ درصد از ارزش خود را از دست داده بود. افت قیمت‌های اخیر دلار موجب شده است که برخی معامله‌گران عنوان کنند که این ارز برد بایدن را پیشخور کرده است. این در حالی است که عده دیگری باور دارند، شاخص ارزی، ظرفیت نزول بیشتری را دارد. برای بسیاری از معامله‌گران، بازار ارز در شرایط پیچیده‌ای قرار گرفته است که ترجیح می‌دهند تا مشخص شدن جهت کلی قیمت‌ها و بازگشت ثبات به بازار، دست به معامله خاصی نزنند.
