سمیه افضلی نیکو در نشست خبری تبیین دعوای حقوقی خانوادههای شهدای دانشمندان هستهای علیه دولت آمریکا به دلیل حمایت از اقدامات تروریستی رژیم اشغالگر قدس گفت: دیروز پرونده را به عنوان دادخواست ترور دانشمندان هستهای در شعبه ۵۵ مجتمع قضایی شهید بهشتی علیه رژیم صهیونیستی دولت امریکا ثبت کردیم.
وی افزود: ارتکاب اعمال مجرمانه و سازمان یافته علیه افراد بی گناه با هر دلیل و انگیزه، اقدامی تروریستی و قابلیت تعقیب و البته مسئولیت آور برای افراد و دولت هاست. دنیا و ایران تاکنون ترورهای متفاوتی را مشاهده کرده است؛ البته جمهوری اسلامی ایران پس از انقلاب اسلامی جزو قربانیان اصلی اقدامات تروریستی بوده است و از ترور شهروندان عادی و زنان و کودکان و سالخوردگان تا به امروز که ترور صاحبان علم و دانش یا همان ترور دانشمندان علمی و هستهای در دستور کار قرار گرفته است.
این وکیل دادگستری افزود: این ترورها ماهیت مشمئز کننده ای دارد؛ اول اینکه مثل سایر ترورها افراد بیگناه به صورت ناجوانمردانه مورد هدف قرار می گیرند و دوم اینکه رعب و وحشت عمومی ایجاد میکند و مهم تر از همه این است که ترورها کیفی شده است و افرادی هدف قرار می گیرند که طیف وسیعی از اعضای یک جامعه یا کل جهان میتواند از وجود و خدمات آنها بهره مند شوند و اگر هر تروری در اذهان جامعه بشری قوی هست ترور دانشمندان و محققین دانشگاهی ۱۰۰ برابر قوی تر و قابل سرزنش تر است.
این وکیل دادگستری ادامه داد : چنین جنایاتی نه از باب مسئولیت کیفری و نه از باب مسئولیت مدنی نباید بدون اقدام قضایی و پیگیری قرار گیرد و بی کیفیت بماند و تلاش جامعه حقوقی کشورها باید به سمت جلوگیری از چنین اقدامات و هزینه دار کردن این جنایات برای عاملان و مجریان این اقدامات تروریستی باشد. باید تمام ظرفیت های داخلی و خارجی برای مقابله حقوقی به خدمت گرفته شود تا چنین جنایاتی که علیه جامعه بشری طراحی و اجرا می شود متوقف شود و عوامل اجرایی آنها به دست عدالت سپرده شود.
افضلی نیکو تصریح کرد: با پیگیری و مطالبه خانواده های حاضر شهدای هستهای کشور اولین اقدام ما مستندسازی حقوقی ترورهای طراحی شده و سازمان یافته مجرمانه بود. در زمان هر اقدام تروریستی علیه دانشمندان علمی کشور اقدامات خوبی توسط ضابطین قضایی و دستگاه قضایی در آن زمان انجام شده بود ولی نیاز بود این مستندات به صورت متمرکز در قالب یک پرونده سازماندهی و جمعآوری شود. دومین اقدام صورت گرفته استخراج عوامل سیاستگذار و مجری و اقدام کننده این اقدامات تروریستی بوده است و در نهایت ظرفیت سنجی برای اقدامات حقوقی در سطح داخلی و بین المللی می باشد. در حال حاضر قانون گذار بر اساس قانون صلاحیت دادگستری جمهوری اسلامی ایران برای رسیدگی به دعاوی مدنی علیه دولت های خارجی به ما اجازه داده تا علیه دولت آمریکا و مقامات و افرادی که مبادرت به حمایت از تروریسم می نمایند و در این پرونده به دلیل حمایت و مساعدت دولت آمریکا، با پیگیری و مطالبه خانواده های حاضر شهدای هسته ای کشور، اولین اقدام ما مستندسازی حقوقی ترورهای طراحی شده و سازمان یافته مجرمانه بود.
وی افزود: در زمان هر اقدام تروریستی علیه دانشمندان علمی کشور اقدامات خوبی توسط ضابطین قضایی و دستگاه قضایی در آن زمان انجام شده بود ولی نیاز بود این مستندات به صورت متمرکز در قالب یک پرونده سازماندهی و جمعآوری شود و دوم این اقدام صورت گرفته استخراج عوامل سیاستگذار و مجری و اقدام کننده این اقدامات تروریستی بوده است و در نهایت ظرفیت سنجی برای اقدامات حقوقی در سطح داخلی و بین المللی می باشد در حال حاضر قانون گذار بر اساس قانون صلاحیت دادگستری جمهوری اسلامی ایران برای رسیدگی به دعاوی مدنی علیه دولت های خارجی به ما اجازه داده تا علیه دولت آمریکا و مقامات و افرادی که مبادرت به حمایت از از تروریسم می نمایند و در این پرونده به دلیل حمایت و مساعدت دولت آمریکا خواندگان این پرونده به رژیم اشغالگر قدس طرح دعوا نماییم البته این آغاز راه است و هرجا ظرفیتی پیدا کنیم پیگیری حقوقی و قضایی در دستور کار قرار دارد.
وی افزود: پس از شروع پرونده و تحقیق در این خصوص یافته های ما بر اساس محورهایی به صورت حقوقی مستند سازی شده است. اول اینکه حسب اسناد قضایی مطالعه شده و اسنادی که توسط رژیم مزبور منتشر شده، طراحی و اجرای عملیات ترور دانشمندان علمی جمهوری اسلامی ایران توسط این رژیم صورت گرفته است البته در این زمینه عوامل داخلی مجری و کمک کننده که در ایران دستگیر شده و محاکمه شده بودند اذعان داشتند ولی در چند سال اخیر نیز از خود رژیم اشغالگر قدس نیز اسنادی در این زمینه منتشر شده است. دیگر اینکه رژیم صهیونیستی سابقه متعددی در ترور دانشمندان علمی سایر کشورها نیز داشته است و همچنین اقدامات تروریستی با مساعدت و هدایت دولت آمریکا و مقامات و برخی از کارگزاران این کشور صورت گرفته است.
این وکیل دادگستری با بیان اینکه دولت آمریکا و مقامات این کشور از نظر ما مسئول ترور دانشمندان ایرانی هستند گفت: ما ۱۹ کنوانسیون مبارزه با تروریسم داریم که دولت آمریکا به بیشتر آنها متعهد است و باید هرگونه اقدام تروریستی را جلوگیری و تعقیب و محکوم نماید. همچنین ۲۴ قطعنامه شورای امنیت و تعهدات متعددی برای دولتها در پیشگیری و مبارزه با تروریست داریم و دولت آمریکا به آن متعهد است. ترور دانشمندان ایرانی توسط رژیم اشغالگر قدس از مصادیق بارز اقدام تروریستی است. همچنین دولت و مقامات آمریکا در تشکیل و تقویت و حمایت از رژیم اشغالگر قدس به عنوان یک رژیم متجاوز جنایتکار که به کرات دست به تجاوز و جنایت علیه بشریت و نسل کشی زده است یا به جرایم جنگی متعددی در منطقه دست زده نقش موثر داشته است. این حمایت به این شرط احراز شده که هر ساله دولت آمریکا صدها میلیون دلار کمک مستقیم و نظامی و اقتصادی به رژیم مذکور دارد و به دلیل حمایت از این رژیم غیرقانونی و جنایتکار، قطعنامه شورای امنیت را وتو کرده است یا به صورت مداوم شاهد تلاش ایالات متحده برای عدم صدور قطعنامه در شورای حقوق بشر و مجمع عمومی سازمان ملل علیه اقدامات جنایتکارانه و ضد بشری این رژیم هستیم.
وی افزود: بیش از قانون در حمایت از این رژیم در مجالس قانونگذاری آمریکا تصویب کرده است و به طور کلی رژیم اشغالگر قدس تحت حمایت مستقیم دولت آمریکا قرار دارد و مسئولیت تمامی اقدامات این رژیم به عهده دولت آمریکا بر اساس اصول کلی حقوق بین الملل است. همچنین در پشتیبانی و اجرای اقدامات تروریستی علیه دانشمندان ایرانی نیز مساعدت داشته است. بر اساس قانون صلاحیت ما اجازه طرح دعوای مدنی علیه دولت و دولتمردان آمریکایی را در محاکم بینالمللی دادگستری تهران داریم؛ بنابراین دادگاه را برای طرح دعوای اولیه که ظرفیت قانونی دارد و بر مبنای اقدام متقابل تشکیل شده است انتخاب کردیم؛ ضمن اینکه از سایر ظرفیتهای قضایی داخلی و خارجی برای محکومیت کلیه خواندگان آمریکایی نهایت استفاده را خواهیم بود. همچنین دادخواست اولیه تنظیمی در حدود ۴۰۰ صفحه و بیش از ۵۰۰ صفحه ضمایم تدوین شده است و شامل ۳۲ خوانده آمریکایی و ۱۱ خواهان ایرانی است.
وی درباره اینکه بر مبنای چه صلاحیت و مبانی قانونی خانوادهها مبادرت به طرح دعوا کردند؟ گفت: بر اساس حقوق بین الملل دولتها مصونیت از طرح دعوا دارند و ما نیز به این قاعده پایبند هستیم ولی در اقدام متقابل به دلیل نقض مصونیت جمهوری اسلامی ایران توسط محاکم آمریکا قانونگذار این اجازه را به ما داده تا در محاکم داخلی علیه اقدامات تروریستی که با حمایت و هدایت آمریکا علیه شهروندان ایرانی صورت میگیرد طرح دعوا نماییم.
افضلی نیکو درباره اینکه طرح دعوای شما در محاکم داخلی چه نتایجی برای شما و خانواده قربانیان دارد؟ گفت: طرح یک دعوا موجب گشایش پرونده در یک محکمه قانونی است که ادعا و اسناد ما را بررسی می کند اولین نتیجه این طرح دعوا برای خانوادهها اثبات حقوقی و قضایی ماهیت تروریستی این اقدامات از سوی رژیم اشغالگر قدس و تحت حمایت دولت و مقامات آمریکا در نزد افکار عمومی جهانیان است تا این اقدامات برای همیشه نزد انسان های آزاد اندیش و بیدار که دغدغه اجرای عدالت را دارند باقی بماند. دیگر اینکه تمامی این خواندگان در صورت محکومیت افراد متولی هستند و می توانیم در محاکم سایر کشورها درخواست اجرای احکام مدنی را داشته باشیم و همه کشورها نسبت به اقدامات تروریستی و مسئولیت افراد قوانین و قاعده دارند و به ما حق پیگیری و مطالبه حقوق مان را میدهند.
وی درباره اینکه آیا شما امکان اجرای آرای صادره احتمالی را دارید گفت: همانگونه که گفتم خواسته ما محکومیت خواندگان به دلیل خسارت های مادی و معنوی که به موکلین اینجانب وارد شده است میباشد البته خسارت تنبیه از دادگاه تقاضا کردیم که این مبلغ به نظر دادگاه بعد از اثبات حمایت از اقدامات تروریستی باید به میزانی باشد که برای خواندگان ما بازدارنده باشد و ما از همه کشورهایی که ظرفیت اجرای حکم آن را داشته باشند برای توقیف اموال و استرداد محکوم به استفاده می کنیم.
وی درباره اینکه آیا فکر میکنید افراد و دولت آمریکا برای دفاع از خودشان در این محاکم حاضر میشوند گفت: بر اساس قانون و البته قاعده حقوقی جاری در تمام دنیا افرادی که دعوت به دادرسی میشوند مکلف اند در فرآیند دادرسی حاضر شوند و این حق را دارند از خودشان دفاع کنند و ما امیدواریم که حاضر شوند ولی اگر در محاکم حضور نیافتند مسئولیت عدم حضور و تبعات قانونی و حقوقی آن با خواندگان است.
وی درباره اینکه چرا تاکنون خانواده ها و قربانیان اقدامی برای طرح دعوا علیه دولت آمریکا نکردند گفت: اقدامات کیفری علیه افراد مباشر در دستور کار قرار داشته و البته پیگیری شده است اما جنبه حقوقی آن و البته نسبت به دولت های حامی را در حال حاضر تصمیم به اجرا گرفتند که البته تکرر چنین جنایتی در خصوص شهید فخریزاده انگیزه قربانیان را بیشتر کرده است.
وی درباره درخواست شان از دادگاه گفت: ما درخواست محکومیت خواندگان به صورت تضامنی را داریم و با توجه به خسارات مادی و معنوی که به موکلین وارد شده از دادگاه درخواست مطالبه خسارتی معادل ۱۰۰ میلیون دلار درخواست مطالبه خسارت اصلی را کردیم و این معادل سازی را بر اساس قانون انجام دادیم تا ارزش مبالغ محکومیتی ما نسبت به اتباع خارجی حفظ شود. همچنین درخواست خسارت تنبیهی علیه خواندگان کردیم تا دادگاه به تشخیص خودش رای صادر نماید که بازدارنده باشد.
وی درباره اینکه چرا علیه خود دولت اسرائیل طرح دعوای حقوقی نکردید گفت: می دانید مبانی حقوقی دنیا اجازه نمیدهد علیه یک بنیاد تروریستی طرح دعوا نماییم ولی دولتها با اشخاص حامی این تروریست بر اساس حقوق بینالملل و حقوق داخلی کشورها مسئولیت هم حقوقی و هم کیفری دارند و نباید اجازه دهند چنین ماهیت تروریستی رشد و پرورش یابد بنابراین ما به خودمان اجازه ندادیم علیه یک ماهیت تروریستی یعنی رژیم اشغالگرقدس طرح دعوای مدنی کنیم البته مسائل کیفری و مسئولیت شخصی افرادی که کوچکترین نقشی در این ترور ها را داشتند به قوت خود باقی است.
وی درباره اینکه از طرف چه سازمان یا نهادی برای طرح دعوا حمایت شدید؟ گفت: دعوا یک دادخواهی خصوصی است و اساساً حاکمیت ظرفیتسازی قانونی برای طرح چنین دعواهای انجام می دهد اما فقط به خواست متضررین و قربانیان باید طرح دعوا شود و تمام منافع آن در اختیار قربانیان قرار می گیرد البته انتظار داریم دولت و قوه قضائیه و کلیه نهادهای حاکمیتی به ما مساعدت و حمایت داشته باشند؛ مخصوصاً در فرآیند اجرای رای انتظار ما این است که حمایت ویژه ای از ما در زمینه احقاق حقوق مان در پیگیریهای بینالمللی صورت گیرد.
افضلی در پاسخ به سوالی در خصوص زمان رسیدگی به این پرونده گفت: زمان رسیدگی به پرونده ۲۱ فرورین ۱۴۰۰ است و قرار است جلسه رسیدگی در این تاریخ برگزار شود و امیدوارم این جلسه علنی برگزار شده و انعکاس رسانهای خوبی داشته باشد.