رسانههای آمریکایی به نقل از اندیشکده آمریکایی «بروکینگز» از انتخاب نفیو به عنوان معاون «رابرت مالی» نماینده ویژه دولت آمریکا در امور ایران خبر دادند. نفیو کسی است که از او به عنوان معمار یا طراح تحریمهای اقتصادی ایران نام برده میشود و همچنین از وی کتابی با عنوان «هنر تحریمها؛ نگاهی از درون میدان» منتشر شده است. نفیو از معماران شبکه تحریمهای آمریکا علیه ایران در دولت اوباما و نویسنده کتاب «هنر تحریمها؛ نگاهی از درون میدان» است. ریچارد نفیو، معمار اصلی تحریمهای ایران و عضو تیم مذاکرهکننده دولت اوباما با ایران در مذاکرات هستهای فعالیت میکرد. پیش از این نفیو از سال 2006 به دفتر امنیت بینالمللی و منع گسترش سلاحهای هستهای در وزارت امور خارجه آمریکا رفت و تا سال 2011 در این دفتر مشغول بهکار بود. او در این دوره اولین مدیر ارشد این مرکز در امور هستهای ایران بود. وی پس از آن به مدت دو سال تا سال 2013 مدیر امور ایران در شورای امنیت ملی آمریکا شد و در ژانویه 2013 بهعنوان معاون اصلی هماهنگکننده سیاست تحریمها در وزارت امور خارجه منصوب شد. نفیو در جریان مذاکره با ایران از آگوست 2013 تا دسامبر 2014 رهبر اصلی کارشناسان قسمت امور تحریمها بود.
چرایی بازگشت نفیو
پیوستن ریچارد نفیو به دولت بایدن در حالی است که دولت آمریکا تلاش دارد با اهرم تحریمهای گستردهای که دولت ترامپ علیه ایران وضع کرده، با تحت فشار گذاشتن ایران، به توافقی گستردهتر از برجام که در حقیقت هدف نهایی تیم ترامپـ پمپئو بود، دست یابد. به نظر میرسد این انتصاب به معنای آن است که بایدن رئیسجمهور آمریکا در نظر دارد تحریمهای آمریکا علیه ایران را هوشمندسازی و اثرگذار کند. انتصاب نفیو به عنوان معاون رابرت مالی، نماینده ویژه دولت آمریکا در امور ایران، به معنای آن خواهد بود که تحریم سیاست اصلی آمریکا در قبال ایران خواهد بود و آنها با بهینهسازی تحریمهای اعمال شده درزمان ترامپ، سعی در پیشبرد اهداف خود مبنی بر مهار ایران خواهند داشت. استدلال دیگری که از انتخاب طراح تحریم میتوان کرد، این است که اساساً انتظار بایدن از وی همان خواهد بود که در زمان دولت اوباما ریچارد نفیو در آن زمینه فعالیت میکرد. به این معنا که وی در تلاش خواهد بود با اعمال سیاستهای هوشمندسازی تحریمها، ایران را به سمت مذاکره مجدد در زمینههای غیر هستهای سوق دهد؛ خواستهای که دولت ترامپ به مدت چهار سال به دنبال آن بود. نفیو در اعمال تحریمها هیچ گونه مرزی را برای خود قائل نبود. وی حتی با وجود آگاهی از اثرات ضد بشری تحریمها به دنبال اعمال سختترین تحریمها علیه مردم عادی بوده است. وی به صراحت در کتاب خود اذعان کرده است، هدف از اعمال تحریمهای ضد ایرانی آمریکا، اعمال رنج و مشقت برای مردم است. وی در این زمینه مینویسد: «اعمال درد و فشار در یک کشور هدف، در تحریمها اگر بخواهد فارغ از آثار آن، درد و... انجام شود، هیچ نتیجه خاصی در برنخواهد داشت. »
هوشمندسازی تحریم
نفیو در بخشی از کتاب خود از ضرورت آزاد گذاشتن واردات کالاهای تجملی برای ترویج احساس نابرابری در جامعه و همچنین تهی کردن منابع ارزی ایران در حین اجرای تحریمها سخن گفته است. طبق توصیههای او ورود فناوریهای ارتباطی مرتبط با فضای مجازی به کشور تحریمشده را نیز باید تسهیل کرد تا مردم از این طریق وضعیت خود را با جهان مقایسه کرده و به اصطلاح گزندگی تحریمها را بیشتر حس کنند. در صفحه 111 کتاب ریچارد نفیو، درباره اثرات چنین سیاستی آمده است: «ارز از کشور خارج میشد، در حالی که کالاهای لوکس وارد میشدند و گزارشهایی از تشدید نابرابریهای درآمد و تورم به بیرون آمد. این، انتخاب ترجیحی ما بود و تصمیمی بود که برای کمک به تشدید فشارها روی حکومت ایران، از منابعی در داخل کشور گرفته شده بود.» نکاتی که از کتاب «هنر تحریمها» انتخاب شده، همگی بر گرفته از تفکر وی است که درصدد است جمهوری اسلامی را از درون تهی کند. بدیهی است که نفیو به دنبال شورش و ناامنیسازی داخلی است. مهار ایران با کمترین هزینه و تقابل بین حاکمیت و مردم، مدنظر دولت بایدن خواهد بود.
در پایان باید گفت، آمدن او بیارتباط با اجرای راهبرد «فشار هوشمندانه» نیست که جو بایدن اعلام کرده بود. از جمله عناصر مهم این سیاست همراهی کشورهای اروپایی با رفتار ضد ایرانی آمریکا خواهد بود که این موضوع در زمان ترامپ به شدت آسیب دیده بود.