انتخابات 1400 از منظر اغلب تحلیلگران سیاسی یکی از متفاوتترین انتخاباتهای پس از انقلاب اسلامی ملت ایران است که بخشی از این تفاوت به شرایط طبیعی ناشی از کرونا و مسائل بهداشتی حاکم بر کشور و البته جهان باز میگردد و بخشی نیز ریشه در نارضایتی عمومی ناشی از عملکرد دولت در پاسخ به وعدههای انتخاباتی و پاسخ ندادن به نیازهای اقتصادی مردم دارد. در این میان یکسری متغیرهای دیگری نیز بر وجوه این تمایز میافزاید که از جمله آنها میتوان به رفتار جریانها و گروههای سیاسی و ترکیب نامزدهای انتخاباتی اشاره کرد. وجوه تفاوت ورود نامزدها که هم به لحاظ کمی و هم به لحاظ کیفی کاملا واضح و مشخص است، پیامها و پیامدهای متفاوتی دارند که مهمترین آنها را میتوان در موارد زیر مشاهده کرد:
اولین پیام روشن این وضعیت، این است که با انتخاباتی پرشور، رقابتی و با نتیجه متفاوت مواجه خواهیم بود. نامنویسی حدود 500 نفر در برای ورود به عرصه رقابتهای انتخاباتی و حضور بیش از 50 نفر از شخصیتهای مطرح کشور با گرایشهای مختلف سیاسی از افراطیترین چهرههای حزبی و جناحی تا معتدلترین نیروهای حزبی و مستقل گواه روشنی بر اعتماد همه جریانها، گروهها و تشکلهای سیاسی به نظام اسلامی و ساز و کار انتخابات در کشور است. مخاطب این پیام روشن کلیه معاندین و دشمنان ملت ایران هستند که مدعی کاهش اعتبار سیاسی نظام اسلامی و مدعیان فروپاشی اجتماعی در کشور هستند.
پیام دیگر تعداد زیاد و قابل توجه چهرههای کیفی و مؤثر با سابقه سیاسی و دارای تخصصهای مختلف که عمدتاً از مدیران با سابقه و فعال کشور هستند، به مدعیان وجود بنبست در نظام اسلامی است. خیل مدیران سیاسی، اقتصادی و تعداد زیادی از رجال دلسوز کشور به ویژه حضور دو رئیس قوه (فعلی و قبلی) در میان نامزدها بیانکننده وجود راه حل و امکان حل مشکلات کشور است و چه بسیارند کسانی که این توانایی را در خود سراغ دارند که در صورت امکان حضور و اقبال مردمی قادر به حل مسائل کشور به رغم ادامه تحریمها، وضعیت دشوار کنونی و انباشته شدن دردهای مزمن مردم هستند.
این حجم کمی و کیفی حضور چهرههای سیاسی به ویژه چهرههای شناخته سیاسی در شرایطی که هنوز میزان مشارکت مردمی در هالهای از ابهام بوده و برنامه اصلی معاندان نظام و برخی ایادی داخلی آنها کاهش رأی است، بیانکننده امکان ایجاد شرایط برای افزایش مشارکت و تنگ کردن رقابتهای انتخاباتی است؛ به گونهای که هم همه پیشبینیها در میزان رأی را بر هم زده و هم پیشبینی نتیجه انتخابات را برای هر کسی سخت میسازد. مخاطب این پیام روشن کسانی هستند که تا دیروز ادعا میکردند نتیجه انتخابات مشخص شده است و میخواهند یک فرد خاص را از صندوقهای رأی بیرون بیاورند.
استقبال مدیران گذشته و شخصیتهای مهم سیاسی کشور از حضور در رقابتهای انتخاباتی به ویژه حضور دو رئیس قوه، یک پیامد سیاسی ممکن است برای انتخابات 1400 داشته باشد و آن، اینکه انتخابات را به یک دوقطبی سیاسی بکشاند. دوقطبی که بیش از هر چیز میتواند نقش عوامل خارجی و فضای مجازی را افزایش داده و اولویتهای واقعی مردم را دستخوش تغییر قرار داده و بار دیگر مردم شاهد تأثیرات منفی دو قطبیهای گذشته از جمله دوگانهسازی سیاست داخلی و خارجی، رأی سلبی و منفی و تلاش برای تخریب یک کاندیدا باشند.