دولت موقت!

در 16 شهریور 1400 فهرست وزرای دولت موقت از سوی ذبیح‌الله مجاهد(سخنگوی طالبان) اعلام شد. این فهرست در تاریخ 30 شهریور تکمیل شد و به این ترتیب در پایان تابستان 1400 تمام وزرا و صاحب‌منصبان دولت جدید معرفی شدند. برخلاف برخی گفته‎ها که تمام اعضای دولت جدید از قوم پشتون افغانستان هستند و اقوام دیگر در مناصب حساسی در این کابینه حضور ندارند، بسیاری از تاجیک‎ها و ازبک‎ها هم بعضاً در پست‎های بسیار مهمی قرار گرفته‎اند. در این ‎کابینه، فرمانده‎ کل نیروهای‎ مسلح، وزیر اقتصاد و وزیر سرحدات و قبایل از قوم تاجیک هستند. معاون دوم نخست‎وزیر نیز از قوم ازبک است(مولوی عبدالسلام حنفی علیمردان قل). در سطح معاون وزیر هم یک هزاره شیعه حضور دارد(محمدحسن غیاثی، معاون وزارت بهداشت و درمان).

اما یقیناً مهم‎تر از تحلیل قومیتی، تحلیل سیاسی است تا بتوان براساس چنین تحلیل سیاسی، به گمانه‌زنیِ مقرون به واقعیت پیرامون کنش‎های احتمالی بازیگران منطقه‎ای و جهانی دست زد. در این رابطه دو جناح معروف به شرقی و جنوبی یا جناح شبکه حقانی و تیم دفتر سیاسی در دولت کنونی حضور جدی دارند. در مورد این دو جناح انبوهی از شایعات و حرف‎های کذب در فضای مجازی منتشر شده است.

اولین نکته در مورد این دو جناح این است که در مورد اختلاف بین این دو گروه بزرگنمایی شده است و در مورد اختلاف شدید این دو جناح تاکنون هیچ‎گونه اخبار موثقی وجود ندارد. اما اخبار موثق نشان می‎دهد با وجود برخی اختلافات، اما دو جناح تاکنون هیچ‎گاه در هیچ مورد مهمی خلاف نظر اعلام‎شده نهایی از سوی رهبری این گروه(ملا هبة‌الله آخوندزاده) حرفی نزده ‎اند.

دومین مسئله نیز این است که به نظر می‎رسد حقانی‎ها نزدیکی بیشتری به پاکستان و دفتر سیاسی نزدیکی بیشتری به قطر دارند؛ اما چنانچه گفته شد فعلاً هر دو جناح وحدت رویه کلان و داخلی خود را حفظ کرده‎اند. همچنین دسته‎های اصلی طالبان به این دو دسته ختم نمی‎شود. برای نمونه، دسته ملایعقوب پسر ملاعمر (بنیانگذار طالبان)، خود از دسته‎های مهم دیگری است که در هیچ یک از دو جناح یادشده نمی‎گنجد. او از نظر قومی قلزایی است(مانند حقانی‌ها) و از نظر منطقه‎ای جنوبی یا قندهاری(مانند ملابرادر). همچنین شخص ملامحمدحسن(نخست‌وزیر یا رئیس الوزرا) که پیشتر هم مسئول شورای طالبان بود، خیلی در این تقسیم‌بندی‎های کنونی جایی ندارد.

سومین مسئله مهم خلطی است که در تحلیل اوضاع سیاسی افغانستان به کرات رخ داده است، یعنی خلط سه مقوله «حقانی» به عنوان یک نام فامیلی رایج، «حقانی» به عنوان گروه مولوی سراج‌الدین حقانی و «حقانی» به عنوان نام مدرسه مرحوم مولوی سمیع الحق که پرداختن به جزئیات این اشتباه خود داستان مفصلی دارد.

شاید در تحلیل اخبار افغانستان و در میان غوغای شایعات کذب پیرامون تیراندازی انس حقانی جوان به سمت ملابرادر، این نکته مهم کمتر شنیده شده باشد که رسانه‌های غرب‎گرای افغانستان که بعضاً از خارج این کشور مدیریت و به‎روز می‌شوند، به موضوع انتخاب شدن دو معاون مهم در وزارتخانه‎های دفاع و داخله(کشور)پرداخته‌اند و آنها را افراد نزدیک به ایران معرفی کرده‌اند. ملاعبدالقیوم ذاکر که معاون وزیر دفاع (ملایعقوب) شده و ملامحمدابراهیم صدر که معاون امنیتی وزیر داخله (مولوی سراج‌الدین حقانی) شده، دو نفری هستند که سایت غرب‎گرای «افغان پیپر» با معرفی وی و نیز با معرفی شخص ملا برادر به عنوان افراد نزدیک به ایران مدعی شده است، ایران در عرصه سیاسی جدید به اهداف خود نرسیده است که قطعاً یک سیاه بازی رسانه‌ای دیگر از سوی کسانی است و قصد خیری برای مردم رنج دیده افغانستان و کل منطقه ندارند، و گرنه سیاست‎های اصولی جمهوری اسلامی ایران به دور از حاشیه و با نیت مصلحت‌جویی برای کل مردم افغانستان به خوبی پیش می‎رود و همین سیاست‎ها به اهداف بزرگی نظیر اخراج آمریکا و شکست داعش در افغانستان یاری رسانده است.