امید جامعه جهانی به نشست تهران

دومین اجلاس وزرای خارجه کشورهای همسایه افغانستان به همراه روسیه چهارشنبه هفته گذشته (5 آبان 1400) با هدف کمک به ثبات و امنیت و فرآیند سیاسی در افغانستان و برای برون‌رفت از بحران‌های امنیتی و انسانی که هم اکنون ملت این کشور را درگیر کرده است، در تهران برگزار شد. در این اجلاس وزرای خارجه جمهوری اسلامی ایران، پاکستان، ترکمنستان، ازبکستان، تاجیکستان، چین و روسیه که در دور اول این نشست در پاکستان درخواست حضور در نشست تهران را مطرح کرده بود و مورد موافقت اعضا هم قرار گرفته بود، درباره تحولات افغانستان بحث و تبادل نظر کردند؛ در همین راستا با دکتر حسن کاظمی‌قمی گفت‌وگو کردیم. نماینده ویژه جمهوری اسلامی ایران در امور افغانستان دستاوردهای نشست اخیر همسایگان در تهران را تشریح کرد که در ادامه می‌خوانید.

در حال حاضر در حوزه دیپلماسی در رابطه با بحث افغانستان سه فرمت در حال پیگیری است:

اول در دوحه قطر که مبتکر آن آمریکایی‌ها بودند. آمریکا بعد از شکست مفتضحانه در افغانستان و خروج اجباری و فرارگونه از این کشور به سراغ از سرگیری گفت‌وگوهای دوحه و به اصطلاح با حضور طرف‌های افغانی رفت که تاکنون هیچ دستاوردی نداشته است.

دوم در مسکو و با ابتکار فدراسیون روسیه و با حضور کشورهای همسایه افغانستان به علاوه آمریکا و نمایندگان افغانی در حال پیگیری است که در نشست اخیر آمریکایی‌ها حضور نداشتند. در این فرمت راه‌های برون‌رفت از وضعیت فعلی افغانستان دنبال می‌شود.

و اما ساز‌و‌کار سوم در تهران و با حضور وزرای خارجه همسایگان افغانستان به همراه روسیه در حال پیگیری است. در نشست تهران موضوعات از زوایای گوناگونی، از جمله سیاسی، انسانی، امنیتی و اقتصادی مورد توجه قرار گرفت.

این اجلاس به اذعان ناظران و تحلیلگران سیاسی با توفیقات خیلی خوبی همراه بود. تا جایی که «احمدالله وثیق» معاون سخنگوی طالبان در این باره گفت: «ما از این نشست حمایت می‌کنیم. همان شد که انتظار می‌رفت و این نشست مثبت و به سود افغانستان بود.»

در نشست تهران همه شرکت‌کنندگان نگران موضوع تروریسم و خطر داعش در افغانستان بودند و تأکید کردند که باید در دفع خطر تروریسم در این کشور جدی باشیم. کمک‌های انسان‌دوستانه به ملت افغانستان برای برون‎رفت از وضعیت سخت و دشوار اقتصادی کنونی از طریق بازگشایی تمام مرزهای این کشور با همسایگان و ارسال کمک‌های بشردوستانه از هر کجای دنیا نیز مورد تأکید شرکت‌کنندگان قرار گرفت؛ چرا که کمک به رفع مشکلات معیشتی مردم افغانستان هم آثار مثبت اقتصادی و هم آثار امنیتی دارد.

بهبود وضعیت اقتصادی افغانستان، مانع شکل‌گیری موج جدید آوارگان از این کشور به کشورهای همسایه از جمله جمهوری اسلامی ایران خواهد شد. تأکید بر آزادسازی پول‌های بلوکه شده افغانستان از سوی آمریکایی‌ها که مدعی دروغین کمک به ملت این کشور هستند، از دیگر موضوعات مهم در نشست تهران بود. در حوزه امنیتی، کشورهای همسایه باید به افغانستان کمک کنند تا برای برون‌رفت از معضلات موجود، حکومتی فراگیر با مشارکت همه اقوام تشکیل دهند؛ چرا که موفقیت در حوزه سیاسی بر حوزه امنیتی تأثیر دارد. در رابطه با موضوعات مطرح شده در نشست تهران، همه شرکت‌کنندگان اذعان داشتند که وضعیت به وجود آمده برای افغانستان ناشی از 20 سال اشغالگری و سیاست‌های سلطه‎جویانه آمریکا در این کشور بوده است و کاخ سفید باید مسئولانه پاسخگوی تمام موضوعات باشد.

یکی دیگر از موضوعات مطرح شده در نشست تهران درخواست طرف افغانستانی برای شرکت در دور بعدی این نشست بود که قرار است به میزبانی چین برگزار شود و مورد موافقت اعضا قرار گرفت.

آنچه مسلم است اینکه نگاه‌های مشترکی درباره وضعیت بحرانی افغانستان وجود داشت و تمامی اعضا بر به کارگیری همه ظرفیت‌های خود به منظور برقراری ثبات، امنیت و آرامش در این کشور تأکید داشتند.