علیاف خطر نمیکند
«ریسپانسیبل استیت کرفت» وابسته به اندیشکده کوئنسی: رفتارهای ضدایرانی دولت آذربایجان کاملا بیانکننده این است که علیاف قصد کاهش تنشها با تهران را ندارد. این حوادث اخیر نشان میدهد حداقل در حال حاضر، علیاف به کاهش تنشها با تهران تمایل ندارد. او خیال میکند حمایت آنکارا و تلآویو، در برابر تهران بازدارنده است. در واقع، از زمانی که آتش دشمنی بین آذربایجان و ارمنستان در سال ۲۰۲۰ بار دیگر شعلهور شد، گروهی از اندیشکدههای آمریکایی تلاش کردند تا این منازعه را به ایران بکشانند با این امید که ایرانیان آذریتبار رویای دیرین تندروهای واشنگتن را به حقیقت تبدیل کنند؛ همچنین، علیاف میپندارد مزایای احتمالی کرنش در برابر اسرائیل و ایالات متحده بیشتر از خطرات و هزینههای خشمگین کردن ایران است.
شکست در برابر تهران
اندیشکده کارنگی: تا همین اواخر، برخی کشورهای عربی امیدوار بودند که آمریکا و اسرائیل بتوانند از توسعه نفوذ ایران در منطقه جلوگیری کنند. این سیاستِ محدود کردن ایران تا مدتها بخشی از رویکرد دولت ایالات متحده آمریکا بود. عادیسازی روابط برخی کشورهای خلیج فارس با اسرائیل در سال گذشته هم در راستای همین سیاست انجام شد. با این حال، سیاست بازدارندگی آمریکا شکست خورده است.
با وجود چندین دهه تحریم، حضور ایران در خاورمیانه افزایش یافته است. الگوی تهران شاید برای بسیاری جذاب نباشد، اما ایران از ناکارآمدی کشورهای عربی به سود خود بهرهبرداری کرده است. از این رو، برخی از این کشورها با این آگاهی و همچنین دانستن اینکه اسرائیل بدون پشتیبانی ایالات متحده آمریکا با ایران وارد جنگ نمیشود، تاکتیکهایشان را تغییر دادهاند. سیاست این کشورها نشان میدهد که آنها تصمیم گرفتهاند با دمشق و سوریه که تهران روی آنها نفوذ چشمگیری دارد، تعامل کنند. این بر خلاف رویکرد عربستان سعودی است که با کنار گذاشتن لبنان فرصتسوزی سیاسی کرد.
حضور راهبردی
پایگاه خبری میدل ایست مانیتور در گزارشی، ادعایی را که در ماههای اخیر در چندین نوبت مطرح شده و اشاره به خروج نیروهای ایرانی از خاک سوریه دارد، بررسی کرد و نوشت: تهران سرمایهگذاریهای گستردهای در سوریه انجام داده است. بدون تردید ایرانیها این سرمایهگذاریها را در خاک سوریه انجام ندادهاند که بعدها بخواهند بر اثر برخی فشارهای خارجی یا درخواست دولتهایی نظیر روسیه، بلافاصله خاک سوریه را ترک کند. کاملاً بعید است که ایران از این اهرم قدرتِ خود چشمپوشی کند. در این رابطه، حتی اگر جابهجایی و تغییر مواضع نیروهای ایرانی نیز اتفاق بیفتد، بیش از اینکه این اقدام را با ماهیتی راهبردی تصور کنیم، باید آن را اقدامی تاکتیکی در نظر بگیریم.
سلاحی که از کار افتاده است
مجله نیوزویک: مقامات ایالات متحده آمریکا به وفور از تحریمها استفاده میکنند. در مدت دو دهه اخیر، تعداد اعمال تحریم از سوی آمریکا ده برابر شده است. با این وجود، به کارگیری هیچ ابزاری در سیاست خارجی بدون هزینه نیست و بهایی دارد. تحریمها ممکن است مانند یک چاقوی جراحی جذاب در اختیار واشنگتن بهنظر بیایند؛ اما بعد، اغلب شکل یک چکش بد قلق را به خود میگیرند. دیر یا زود، وقتی یک چکش در اختیار داشته باشید، هر مشکلی مثل یک میخ بهنظر خواهد رسید.