دست‌آورد‌های امروز نتیجه تلاش نخبگان است

«نخبگان» از گذشته تا امروز خالق ظرفیت‌ها و پیشرفت‌های بسیاری برای کشورها بوده‌اند. در ایران اسلامی نیز نخبه آن هم از نوع علمی جایگاه والایی دارد و می‌تواند ارزش‌افزوده بالایی داشته و دستاوردهای علمی بسیاری نصیب کشور کند؛ آنچنان که تا امروز هم ایران اسلامی بسیاری از پیشرفت‌های خود به ویژه در عرصه علوم استراتژیک را مدیون دانشمندان فرهیخته خود است. در همین خصوص با دکتر«محمد مهدی‌نژادنوری» عضو هیئت علمی دانشگاه صنعتی مالک اشتر مصاحبه‌ای داشته‌ایم که در ادامه می‌خوانید.

  ارزش‌افزوده‌ای که نخبگان برای کشور دارند، چگونه تعریف می‌شود؟

نخبگان در خط مقدم حل مسائل و مشکلات اساسی کشور به شیوه‌ علمی حضور دارند. اکنون مشکلات متعددی در حال و آینده در حوزه‌های گوناگون، از مسئله مهم و بحرانی آب، ارتقای بهره‌وری تولیدات کشاورزی، ارتقای بهره‌وری و تولیدات محصولات صنعتی، مبارزه با ناهنجاری‌های اجتماعی در شاخه‌های علمی و تحقیقاتی در دانشگاه‌ها و مراکز پژوهشی چه در ایران و چه در کل دنیا وجود دارد.  لذا نخبگان باید به دنبال ظرفیت‌های ممتاز عرصه‌ علمی در خط مقدم بررسی و حل این مسائل باشند. این وضعیت مطلوبی است که ترسیم می‌شود؛ اما شاهدیم که اکنون متأسفانه این نیست، البته تلاش‌های خیلی خوبی هم دارد انجام می‌شود و وضعیت نسبت به ۱۰ سال پیش خیلی بهتر شده است؛ اما با نقطه مطلوب هنوز فاصله داریم.

  نخبگان علمی تاکنون چه نقش‌هایی در تأسیسات و قسمت‌های حساس کشور، مانند انرژی هسته‌ای به عنوان استراتژیک‌ترین مسائل راهبردی در کشور داشته و دارند؟ چه پیشرفت‌های علمی را سبب شده‌اند؟

ببینید بزرگ‌ترین حقانیت نخبگان علمی در ایران اسلامی در ایفای نقش برجسته همین شهدای هسته‌ای است. اینها نخبگان علمی بودند؛ مانند شهید شهریاری، شهید علی محمدی و فخری‌زاده که به دست دشمن ترور و شهید شدند. این نخبگان، عناصری بودند که خدمات برجسته‌ای را به ویژه در عرصه‌های نوین، مانند عرصه هسته‌ای برای کشور رقم زدند. در بحث طراحی و ساخت ماشین‌آلات، فناوری‌های نوین و ربات و نانو و حتی بهره‌گیری از آنها در مبارزه با کرونا و تولید ماسک و چند نمونه واکسن کرونا، نخبگان تلاش‌های بسیاری داشته‌اند. در بخش‌های دفاعی هم که نقش فوق‌العاده و برجسته‌ای را تا باحال ایفا کرده‌اند و در آینده نیز ان‌شاءالله ایفا می‌کنند.

اگر این نخبگان علمی نبودند که در نقاط حساس و جایگاه‌های حساس کشور نقش‌آفرینی کنند، ما چقدر در عرصه‌های سیاسی و روابط بین‌المللی دچار مشکلات می‌شدیم؟ نخبگان و دانشمندان کشور تا چه حدی تأثیرگذار بودند؟

اگر به رفتار دشمن نگاهی داشته باشیم، شاهد خواهیم بود که فشار اصلی‌اش در عرصه‌های غیرنظامی است، نه اینکه در عرصه‌ نظامی نباشد؛ بلکه در این عرصه ما به یک بازدارندگی نسبی دست یافته‌ایم و با توجه به مناسبات قدرت در منطقه و تجهیزاتی که به آنها دست یافته‌ایم که حتی در برخی موارد دشمن خودش هم به نتایج مطلوبش نرسیده و خیلی برایش مطلوبیت ندارد.دشمن برای جلوگیری از دستیابی ما به پیشرفت‌های علمی همه فشارهایش را در درجه اول در حوزه‌ اقتصادی و بعد در عرصه‌های فرهنگی و سیاسی گذاشته است. در عرصه اقتصادی برای اینکه شما یک اقتصاد شکوفا داشته باشید زیربنا و اساسش ایده‌های ناب و دستاوردهای علمی است که اینها را به محصول و خدمات تبدیل کنیم و بتوانیم در داخل یا خارج از کشور بفروشیم.ممکن است خودروی تولید داخل کشور خیلی مطلوب و مورد توجه بعضی‌ها نباشد یا مدام آن را با نمونه‌های خارجی مقایسه کنند که باید گفت خودروهای خارجی در مسئله کیفیت و بروزرسانی در درجه اول متکی به فناوری‌های پیشرفته است.با این حال فناوری‌های پیشرفته تکیه بالایی بر بحث نیروی انسانی نخبه دارد؛ اگر نیروی انسانی که از ابتدای انقلاب تا الان بوده و در این عرصه‌ها فعالیت کرده نبود، ما این دستاوردها را نداشتیم و اگر این دستاوردها نبود با توجه به اینکه نیاز جامعه یک نیاز طبیعی است، با فشار جامعه و فشار تقاضا مجبور بودیم برای تأمین از خارج به شرایط صاحبان این صنایع یا فناوری‌ها تن بدهیم؛ یعنی اینکه باید استقلال و ارزش‌های انقلابیان را فدای نیازهای روزمره می‌کردیم؛ ولی با تلاش‌های انجام شده، نخبگانی که در عرصه‌های مختلف به کشور خدمت کردند و دستاوردهایی که داشتند، باعث شده که در واقع این فشار دشمن آن طوری که خودش می‌خواهد مؤثر واقع نشود و ما بتوانیم استقلال و اقتدار و عظمت کشور را حفظ کنیم.