کابوس دلال‌ها

«ثبات قیمت‌ها»، «کنترل بازار» و «نظارت بر‌ چرخه تولید تا توزیع»، حلقه‌های مفقوده اقدامات اقتصادی دولت قبل در داخل کشور بود که ماحصل آن افزایش بی‌رویه قیمت‌ کالاهای اساسی و ضعیف‌تر شدن وضعیت معیشتی بسیاری از خانواده‌های ایرانی بود؛ اما دولت سیزدهم که این حلقه‌های مفقوده را از قبل شناسایی کرده بود، همزمان با چهارمین ماه شروع به کار خود، طراحی از پیش‌ انجام‌شده خود در زمینه تأمین کالاهای اساسی خانوارهای ایرانی را به اجرا درآورد. یک برنامه منسجم که قرار است کالاهای اساسی را با نرخ مصوب دولتی به صورت رایگان به درب منازل مردم بفرستد.

طرح «نظارت و پایش تولید و عرضه کالاهای اساسی کشاورزی» از هفته پیش به صورت پایلوت و آزمایشی در استان‌های تهران، البرز، اصفهان، خراسان رضوی و یزد آغاز شد و قرار است پس‌از رفع ایرادات احتمالی، در دیگر استان‌های کشور نیز اجرا شود.

در چارچوب این طرح که مصوبه ۱۸ آبان ۱۴۰۰ ستاد اقتصادی دولت مبنی بر واگذاری و انتقال مسئولیت بازرسی و نظارت بر بازار کالاهای اساسی از وزارت صمت به وزارت جهاد کشاورزی است، کلیه زنجیره مزرعه تا سفره در اختیار وزارت جهاد کشاورزی و مدیریت متمرکز آن قرار گرفته است؛ به عبارت دیگر، با دستور رئیس‌جمهور تمامی اختیارات از نظارت و بازرسی بازار تا توزیع به وزارت جهاد کشاورزی محول شد تا از طریق یک فرماندهی واحد، آرامش به بازار بازگردانده شود‌. سازوکار اجرای این طرح هم این گونه است که برای دو قلم کالای مرغ و تخم‌مرغ، یک مباشر توزیع در هر استان برگزیده شده تا این کالاها را از واحدهای تولیدی دریافت کرده و با قیمت مصوب مستقیماً به دست مصرف‌کننده برساند. در مرحله اول این طرح قرار است ۳۵۰ تن کالای اساسی میان مردم توزیع شود. در خرید اینترنتی محدودیتی برای مصرف‌کنندگان خانگی وجود ندارد و با ارسال موقعیت مکانی (لوکیشن)، مکان خرید و شخص خریدار مشخص می‌شود. در عین حال اگر حجم خرید بیش از مصرف خانگی باشد، به طور حتم خرید و فروشی صورت نمی‌گیرد. همچنین قرار نیست در این طرح هیچ هزینه‌‌ای بابت حمل‌ونقل از خریداران دریافت شود و اگر هم مشکلی در کالای خریداری شده وجود داشته باشد، امکان استرداد محصول وجود دارد.

بر اساس برنامه تعیین شده از سوی ستاد اقتصادی دولت، قرار است به تدریج تمام ۲۵ قلم کالای اساسی که تنظیم بازار آن از سوی این ستاد به وزارت جهاد کشاورزی واگذارشده، از طریق سامانه توزیع هوشمند، بدون واسطه و با قیمت مصوب توزیع شود و در ‌اختیار مصرف‌کنندگان قرار بگیرد.

همکاری وزارت صمت و بسیج

به گفته ساداتی‌نژاد، وزیر جهاد کشاورزی برای بازرسی و نظارت بر بازار ۶۲۸ نفر از نیروهای بازرسی وزارت صمت در قالب ۱۰۰ اکیپ به وزارت جهاد کشاورزی منتقل شده‌اند و با تفاهم‌نامه‌ای که با بسیج مستضعفین به امضا رسیده، نظارت و بازرسی بر روند اجرای این طرح آغاز شده است‌.

وزیر جهاد کشاورزی همچنین از استارتاپ‌ها، نخبگان و پلت‌فورم‌هایی که در حوزه بازار فعالیت دارند خواست تا در توزیع هوشمند کالاهای اساسی ورود کنند تا با توسعه این موضوع، اقلام غذایی بدون واسطه از مزرعه به سفره مردم برسد.

سیستم هوشمند  جای دلال‌‌ها

در همین زمینه «علی‌اکبر علیزاده» عضو هیئت رئیسه کمیسیون کشاورزی، آب، منابع طبیعی و محیط زیست مجلس شورای اسلامی در گفت‌وگو با صبح صادق، با تأکید بر اینکه مقرر شده است در شهرهای بزرگ که کنترل بر نحوه توزیع محصولات اساسی دشوارتر است، کالاها با استفاده از سیستم‌های برخط درب منزل تحویل داده شود، عنوان کرد: «با استفاده از سیستم هوشمند توزیع کالاهای اساسی واسطه‌ها و‌ دلال‌ها حذف می‌شوند.»

وی با بیان اینکه مقرر شده است تا محصولاتی مانند برنج، روغن و شکر نیز همانند مرغ منجمد و تخم مرغ به صورت هوشمند توزیع شوند، گفت: «در صورت استقبال مردم از روش توزیع هوشمند کالاهای اساسی با توجه به حذف واسطه‌ها و واردات برنج به میزان کافی، با کمبود برنج مواجه نمی‌شویم.»

علیزاده با اشاره به اینکه در حال حاضر تثبیت قیمت‌‌ کالاهای اساسی در اولویت قرار دارد، افزود: «کاهش نرخ‌ها به عوامل دیگری وابسته است که برخی از آنها در محدوده اختیارات وزارت جهاد کشاورزی نیست.»

عضو هیئت رئیسه کمیسیون کشاورزی، آب، منابع طبیعی و محیط زیست مجلس با بیان وزارت جهاد کشاورزی تلاش می‌کند تا مردم با تغییر روزانه قیمت‌ها مواجه نشوند، گفت: «تثبیت قیمت کالاهای اساسی گام ابتدایی است و هدف اصلی این است که نرخ‌ها آرام آرام به سمت کاهشی حرکت کنند.»