به گزارش بصیرت، افزایش سهم بودجه دولت در بخش مالیاتی یعنی افزایش 62 درصدی مالیات ها از جمله موضوعاتی است که گمانه زنی درباره تحقق درآمدهای مالیاتی برای سال آینده و عدم کسری بودجه دولت از عدم تامین درآمدهای مالیاتی را برجسته کرده است. کارشناسان درخصوص درآمدهای مالیاتی با توجه به شرایط تحریمی و کرونایی و فرارهای مالیاتی سنگینی که دراقتصاد ایران اتفاق می افتد مردد هستند. از این جهت بررسی همه جانبه اخذ مالیات و تحقق درآمدهای مالیاتی از نظر آنها بسیار حائز اهمیت است. چرا که در صورت عدم تحقق درآمدهای مالیاتی راه دولت به سمت استقراض باز می شود.
استاد اقتصاد و عضو هیئت علمی دانشگاه تهران در این گفت و گو نگاهی دارد بر وضعیت پرداخت های مالیاتی و رابطه این موضوع با بودجه سنوات گذشته.
آلبرت بغزیان اقتصاددان و عضو هیئت علمی دانشگاه تهران در گفت و گو با بصیرت درخصوص مباحث مالیاتی بودجه 1401 و شرایط تحقق درآمدهای مالیاتی گفـت: بحث درآمدهای نفتی و مالیاتی یکی از مهمترین مباحث مورد نظر دولت برای درآمد زایی در سال 1401 است. فرض را بر این می گذاریم بودجه نویسان از شرکت نفت یا سازمان مالیاتی اطلاعاتی در دست دارند که عددهای نوشته شده در بودجه های سال های قبل محقق شده یا بخش زیادی از آن ایجاد شده است. اما این موضوع را نباید نادیده بگیریم که در بحث درآمدهای نفتی و مالیاتی و عدم پرداخت به موقع مالیات یا وجود ساز وکارهایی برای فرارهای مالیاتی، تحقق همه درآمدها به سختی صورت خواهد گرفت و نیاز به تلاش و ایجاد مکانیسم جدیدی دارد تا در آمدها محقق شود.
وی در این باره خاطر نشان کرد: این موضوع در اقتصاد ایران یک مساله عادی است که سازمان مالیاتی همواره با تاخیر مالیات ها را جمع آوری می کند. اگر سازمان امور مالیاتی و دولت مدعی باشند که همه درآمدهای مالیاتی ونفتی محقق شده این سوال مطرح می شود که با این وجود چرا در طی سال های گذشته همواره بودجه با کسری های بزرگ روبه رو بوده است؟
عضو هیئت علمی دانشگاه تهران خاطر نشان کرد: حتی اگر موضوع را خوشبینانه دنبال کنیم این سوال مطرح می شود که چرا در زمان تدوین بودجه اصولا دولتها سعی می کنند بودجه ای بدون کسری ببندند در صورتی که در اواسط سال بعد با کسری شدید مواجه می شوند؟
بغزیان دراین باره تصریح کرد: در کنار موضوع سختی تحقق درآمدهای مالیاتی و نفتی بحث انضباط مالی و بالا رفتن هزینه های دولت بالا نیز مطرح است. درآمدهای دولت ها به اندازه ای نبوده که پاسخگوی هزینه ها باشد، موضوعی که به وضعیت اقتصاد کلان برمی گردد که درآمدها به طور کاملی که پیشنهاد شده محقق نمی شود.
استاد اقتصاد در خصوص بحث تامین درآمدهای مالیاتی پیش بینی شده در بودجه های مختلف در طی سال های گذشته گفت: بحث تامین مالی دولت از محل درآمدهای مالیاتی موضوع مهمی است. در تامین مالی که از محل دریافت مالیات صورت می گیرد، بحث تحریم ها و بیماری کرونا نیز در سختی تحقق درآمدهای مالیاتی موثر بود. به هر صورت بودجه ای که از دریافت مالیات پیش بینی می شود مثلا مالیات در سال 1401 باید در همان سال برای تحقق درآمدهای بودجه ای دولت جمع آوری شود، اما به دلایلی این موضوع به سال بعد موکول می شود.
عضو هیئت علمی دانشگاه تهران در این باره توضیح داد: به دلایل مختلف جمع آوری مالیات یک سال عقب می افتد به این دلیل است که عموما دولتها دچار کسری بودجه می شوند. با توجه به اینکه درآمد شرکت ها و بنگاه های تولیدی بعد از یک سال مالی حسابرسی می شود آن زمان مالیات خود را به دولت می پردازند. به عبارت دیگر مالیاتی که دولت قرار است در سال 1401 به دست بیاورد، به سال 1402 می رسد لذا دولت دچار کسری بودجه می شود.
آلبرت بغزیان در این باره خاطرنشان کرد: اینگونه است که دولت به راه های تامین کوتاه مدت بودجه مثل استقراض متوسل می شود، بنابراین انضباط مالی در این بخش بسیار حائز اهمیت است.