امروزه زندگی اجتماعی مختصات خاص خود را دارد و بشر در حصاری از پیشرفت های تکنولوژی گرفتار شده است. راهی برای بازگشت ندارد، بنابراین لازم است به بهترین و درست ترین شکل خود را با آن سازگار کند و این سازگاری احتیاج به آموختن مهارت هایی دارد که بدون آن ها راه به پیش نمی برد. برهمین اساس صندوق کودکان سازمان ملل متحد (یونیسف) مهارت های ده گانه ای را برشمرده که یکی از آن ها مهارت کنترل استرس است. همان که علت 70 درصد مراجعات پزشکی به این موضوع وابسته است.
استرس یا همان فشار روانی که گاهی عوامل درونی و گاهی هم عوامل بیرونی آن را باعث میشود، البته همیشه آسیب زننده نیست و بلکه مفید هم هست. استرس مفید همانی است که بازده کار را بالا میبرد و ما را خوشحال میکند. مثلا برای ترفیع شغلی تلاش بیشتری میکنیم و استرسی که به وجود میآید ما را به حرکت بیشتر ترغیب میکند. اما بخش زیادی از استرسی که به ما در زندگی وارد میشود از نوع مخرب آن است.
میزان بالای استرس مشکلات جسمی و روانی متعددی میسازد و کارایی ما را به طور چشمگیری کاهش میدهد. افسردگی به بار میآورد. در خواب اختلال ایجاد میکند. مقاومت بدن را کم کرده و ابتلا به عفونتهای پی در پی را باعث میشود. سردرد و فراموشی و ... را هم به دنبال دارد.
اما چطور میتوان این استرس را مهار و با آن مقابله کرد؟
گاهی حجمی از کار داریم و زمانی محدود. حتی فکر کردن به این موضوع ما را دچار استرس میکند. اینجاست که برنامهریزی و مدیریت زمان مهم تلقی میشود. ما باید یاد بگیریم و تمرین کنیم تا برنامهریزان خوبی برای زندگی خودمان باشیم. برنامهریزی کوتاه و میان مدت نه تنها به زندگی ما هدف میدهد و راه را برای ما روشن میکند که انجام کارها را هم سهل میکند. برای هر روزمان از شب قبل برنامه بنویسیم. البته نه در نوشتن و نه در اجرا وسواس به خرج ندهیم. همین که مهمترین های لیست را انجام دهیم قدمی بزرگی برداشته ایم.
با خودمان مهربان باشیم. به خودمان سخت نگیریم. مدام خودمان را سرزنش نکنیم و کاستیهایی که در گذشته مرتکب شدهایم را مرتب مرور نکنیم و موجب آزار خودمان نشویم. احساساتمان را تا حد امکان به خوبی بروز بدهیم و آنها را سرکوب نکنیم. اعتماد به نفسمان را تقویت کنیم و سعی کنیم حس شوخ طبعی را در خودمان به وجود بیاوریم و آن را حفظ کنیم. رژیم غذایی سالم داشته باشیم. به اندازه کافی بخوابیم. ورزش منظم را در برنامه لحاظ کنیم. هفتهای سه روز و هر بار 30 دقیقه فعالیت ورزشی انجام دهیم. راحتترین و سادهترین و کم هزینهترین آن پیاده روی است.
مطالعه و خواندن کتاب را به کاری روزانه تبدیل کنیم. این استمرار و ایجاد علاقهمندی باعث میشود شما همیشه یک سرگرمی مفید و برنامهای برای اوقات فراغت خود داشته باشید. رفتن به تعطیلات و برنامههایی که روتین زندگی نیستند هم تاثیرات مثبتی دارد.
اگر صبحها کمی زودتر از خواب بیدار شوید، نگران ترافیک و دیر رسیدن به محل کار و درس و دانشگاه و سر قرار نخواهید بود.
همیشه به دنبال آموختن چیزی مفید و مورد علاقه تان باشید هنر و فعالیت ورزشی و مهارتی تازه و یا زبانی جدید.
معاشرت با دوستان و کسانی که حال خوش به شما می دهند را فراموش نکنید. آن هایی که شما را از روزمرگی ها می رهانند و خنده به روی لب های شما می نشانند.
همه چیز تحت کنترل ما نیست. این یک واقعیت است. پس باید آن را واقع بینانه بپذیریم. مثلا از دست دادن عزیزی. در این شرایط ما باید سعی کنیم به بهترشدن حال خودمان کمک کنیم و شرایط حاضر را قبول کنیم و با آن کنار بیاییم.
نه گفتن مهارت ارزشمندی است. آن را دست کم نگیرید. گاهی با گفتن بله خودمان را به دشواری میاندازیم و کاری خارج از توانمان میخواهیم انجام دهیم که از ما انرژی و زمان بسیاری میگیرد. همین موضوع ما را به شدت دچار استرس میکند. از همان اول یک نه بگوییم و خودمان را دچار دردسر نکینم.
این نکته را هم به یاد داشته باشیم، هرکدام از ما به شیوه خودمان زندگی میکنیم، بنابراین هر کدام از ما خوب میدانیم چه چیزی حال ما را بهترمیکند. این به این معناست که کنترل استرس در زندگی ما را هیچ کس بهتر از ما نمیتواند به دست بگیرد.