روزانه چندین پیامک دریافت میکنیم که بسیاری از آنها تبلیغاتی هستند و به آنها توجهی نمیکنیم، اما در این میان برخی از پیامکها توجهمان را جلب کرده و ترجیح میدهیم آنها را باز کرده و بخوانیم. پیامکهایی مانند خرید رایگان، تخفیف بالا و... که در بین این پیامکها، همه ما احتمالا با پیامهایی مانند «تبریک، شما برنده شدهاید» یا «نتیجه شکایت خود را در لینک زیر ببینید»، روبهرو شدهایم. پیامهایی که هر یک به نحوی در پی برانگیخته کردن حس کنجکاوی در ما هستند و این کنجکاوی، سرمنشأ حوادث ناگواری میتواند شود! اینکه فکر میکنیم ما همه نکات امنیتی را رعایت میکنیم و حواسمان جمع است، ما را از خطر محافظت نمیکند، سودجویان با انواع روشهای وسوسهکننده در جستوجوی طعمههای خود هستند و ممکن است مالباخته بعدی، شما باشید! میزان کلاهبرداریهای اینترنتی و پیامکی روز به روز بیشتر میشود و مهمترین دلیل آن ناآگاهی مردم نسبت به شیوههای کلاهبرداری است. با کمی افزایش آگاهی و آشنایی با شیوههای کلاهبرداری اینترنتی، میتوان خود را بیشتر محافظت کرد. برخی از نکاتی که میتوان با رعایت آنها، امنیت بیشتری داشت، در ادامه میگوییم.
لینکها
در پیامکهای دریافت شده، بر روی هیچ لینکی کلیک نکنید! دوباره تأکید میکنیم، بر روی هیچ لینکی کلیک نکنید. قوهقضائیه و سامانه عدلیران، در صدر سوءاستفاده کلاهبرداران برای خالی کردن حساب کاربران است. اگر پیامکی دریافت کردید که با کلیک بر روی لینک زیر، نتیجه دادخواست و... خود را مشاهده کنید، یقین داشته باشید در معرض کلاهبرداری قرار گرفتهاید! حتی اگر کنجکاو شدهاید، خودتان وارد سامانه قوه قضائیه بشوید و از پروندههای خود اطلاع پیدا کنید و بر روی لینک پیامک کلیک نکنید. لینکها فقط به اینجا ختم نمیشوند! در واتساپ، در ایمیل و... امکان کلاهبرداری به وسیله لینکها وجود دارد. برخی پیامهایی که در شبکههای اجتماعی دریافت میکنید که برای نمونه «شرکت تویوتا در سالگرد افتتاح خود به کسانی که پرسشنامه لینک زیر را کامل کنند یک دستگاه خودرو هدیه میدهد» حتما نه تنها به پیام اهمیتی ندهید، بلکه به ارسالکننده پیام هم خبر دهید در صورتی که بر روی لینک کلیک کرده است، احتمالا تلفنهمراه خود را در اختیار جاسوسان و هکرها قرار داده است! نه تنها در فضای مجازی، بلکه در دنیای واقعی، هیچ چیزی را به رایگان به کسی نمیدهند!
کدهای شخصی
تحت هیچ شرایطی کدهای احراز هویت خود را برای کسی ارسال نکنید! وقتی میخواهید وارد یک سرویس اینترنتی شوید، ممکن است احراز هویت شما با ارسال یک کد به تلفن همراه شما باشد، آن کد فقط برای شماست و باید آن را فقط در صفحه درخواست شده وارد کنید، در اختیار قرار دادن آن به دیگران، یعنی هک شدن و از دست رفتن اطلاعاتتان! واتساپ، تلگرام و... به صورت جداگانه از شما درخواست نمیکند کدی را که برایتان ارسال کرده است، برایش بفرستید! این کدها فقط باید در زمان ورود به این نرمافزارها و در جاهایی که همه ما میدانیم، وارد شوند. برخی افراد با شبیه کردن حساب تلگرام، واتساپ و... خود به حسابهای رسمی این نرمافزارها، در چتهای گفتوگو از شما درخواست میکنند که کدی را که برای ورود به این نرمافزارها برای شما ارسال شده است، در اختیارشان قرار دهید! «تحت هیچ شرایطی» کدی را در اختیار کسی قرار ندهید. این کد، یک کد شخصی تولید شده در سمت سرور است که فقط شما از آن خبر دارید و لو رفتن آن، یعنی از دست رفتن اطلاعات شما!
نرمافزارها
هیچ وقت نرمافزاری را که در پی آن نبودهاید، نصب نکنید! شاید ساده به نظر بیاید، ولی بیشتر هک و کلاهبرداریهای اینترنتی ناشی از نرم افزارهایی است که در پی تبلیغات یا دانلود ناخودآگاه، نصب کردهایم. برای نمونه، در یک صفحه اینترنتی در حال جستوجو برای آهنگ مورد علاقه خود هستید که تبلیغ نرمافزار گلچین آهنگها به رایگان را مشاهده میکنید، آن را نصب میکنید و در ادامه متوجه میشوید دیگر کنترلی بر تلفن همراه خود ندارید! حتی اگر به دلخواه خود آن را دانلود نکرده باشید، ممکن است دانلود آن خودکار انجام شود و شما بدون اینکه پیام نصب آن را کامل بخوانید، تأیید کرده باشید و قربانی شوید! نصب نرمافزار یا بهتر بگوییم بدافزار، از بدترین فجایعی است که میتواند برای یک شخص رخ دهد. این بدافزارها تحت عناوینی، مانند «وام سریع و بدون ضامن»، «دوستیابی»، «صیغهیابی» و... از کنجکاوی افراد سوءاستفاده کرده و کلاهبرداری میکنند! نرمافزارها را فقط از منابع معتبر مانند «پلیاستور» دانلود کنید. نرمافزارهای بانکی را فقط از پایگاه بانک خود دانلود کنید.
چه اتفاقی میافتد؟
هنگامی که بر روی لینکی کلیک میکنید، نرمافزاری را ناخواسته نصب میکنید یا کد شخصی خود را در اختیار کسی قرار میدهید، تنها یک مرحله با خالی شدن حساب خود یا بیآبروشدنتان فاصله دارید! با هک شدن تلفنهمراهتان، هکرها امکان شنود و خواندن پیامها و صداهای اطراف محیط، تصاویر دوربین و... را دارند. فرض کنید با به دست آوردن اطلاعات کارت اعتباری شما، خریدی را ایجاد میکنند و رمز دوم پیامک شده به شما را به راحتی از پیامکهایتان خوانده و حسابتان خالی میشود! سوءاستفادههایی که از شنود صداها و تصاویر اطراف دوربین تلفنهمراهتان میتواند شود را خودتان حدس بزنید! با هک شدن حسابهای اجتماعیتان، ممکن است هکر به دوستانتان پیام دهد که مبلغی پول را به این حساب که حساب هکر است واریز کنید، فردا پس میدهم! دوستتان هم این کار را کرده و فردا شما شرمنده او خواهید شد!
چکار کنیم؟
در فضای مجازی به هر چیزی شک داشته باشید! اگر در دنیای واقعی شکاک نیستید، در دنیای صفر و یک که مملو از کلاهبرداران است، حتما شکاک باشید، در دنیای مجازی خبری از جایزهها و وامهای کلان بدون نوبت و... نیست و بدانید که در این فضا، تنها چیزی که برنده آن میشوید، «هیچ» است! بر روی لینکها کلیک نکنید، نرمافزاری را ناخواسته نصب نکنید، کدهایتان را در اختیار دیگران قرار ندهید، به گواهیهای امنیتی https در نشانی پایگاهها دقت کنید، نرمافزارها را از جای معتبر دریافت کنید، اگر تلفنهمراه شما هک شد، سیم کارت آن را خارج کنید و به یک متخصص نشان دهید وحرف آخر اینکه هوشیار باشید.