آغازی برای حل بحران غذایی در جهان؟

 روسیه، اوکراین، ترکیه و سازمان ملل توافق نامه‌ای را در راستای حل بحران جهانی غلات امضا کردند.براساس این توافق نامه، کنترل بندرهای «اودسا»، «چورنومورسک » و «یوژنه » که محل صادرات غلات خواهند بود، در اختیار طرف اوکراینی خواهد بود. مدت این توافق نامه 120 روزه و قابل تمدید است. در صورت اجرای این توافق نامه بیش از 20 میلیون تن غلات از جنوب اوکراین صادر می‌شود که می تواند به کاهش بحران غذا و قیمت مواد غذایی در جهان کمک کند.به نظر می رسد این توافق نامه گام نخست برای حل بحران غذایی در جهان خواهد بود.با توجه به این که روسیه و اوکراین نقش مهمی در تامین محصولات غذایی استراتژیک مانند گندم ، ذرت و روغن های خوراکی دارند، لذا این توافق نامه می تواند راه  را برای از سرگیری صادرات این محصولات از طریق بنادر اوکراین در دریای سیاه و از آن جا به دریای مدیترانه و سایر نقاط جهان هموار کند.پس از آغاز جنگ بین روسیه و اوکراین در اواخر فوریه 2021 با توجه به درگیری ها در نقاط ساحلی اوکراین مانند بندر ماریوپل و نیز تنش های نظامی بین دو طرف در سواحل شمالی دریای سیاه ، عملا امکان صادرات محصولات غذایی از طریق اوکراین به صفر رسیده بود . ضمن این که تحریم های گسترده غرب علیه روسیه به انحای مختلف موجب کاهش صادرات این محصولات استراتژیک از جانب این کشور شده و همین مسئله باعث شکل گیری معضل مهمی یعنی بحران غذایی در جهان شد.بیش از 50 کشور جهان برای گندم خود به روسیه و اوکراین وابسته هستند . کمبود یا افزایش هزینه گندم به معنای تاثیر بر مواد غذایی ضروری مانند نان، ماکارونی و غلات است. با تشدید بحران اوکراین و تلاش کشورهای جهان برای یافتن تامین کنندگان مختلف، قیمت‌ بسیاری از انواع مواد غذایی در حال افزایش است.در این راستا سازمان ملل بار‌ها درباره بحران غذایی به دلیل کمبود غلات هشدار داده و کشور‌های غربی نیز بدون اشاره به تاثیر اقدامات منفی خود در این زمینه ، روسیه را به جلوگیری از صادرات غلات اوکراین به بازار‌های جهانی متهم کرده اند. اما مسکو قاطعانه چنین اتهاماتی را رد کرده است.در عین حال مقامات کی‌یف خود موانع زیادی برای صادرات غلات به کشور‌های دیگر ایجاد کردند که از جمله آن ها می توان به آتش زدن غلات در بندر ماریوپل و کارگذاشتن مین‌های دریایی در دریای سیاه از سوی نیروهای اوکراینی اشاره کرد.با این حال،پروجکت سیندیکت به نقل از رومن لشچنکو، وزیر کشاورزی پیشین اوکراین می‌نویسد: سطح زیر کشت اوکراین در سال ۲۰۲۲ کمتر از نصف سطح زیر کشت در سال ۲۰۲۱ است و این یعنی حتی با پایان جنگ در همین لحظه نیز جهان در سال آینده با مشکلات بسیار زیادی در تامین مواد غذایی دست و پنجه نرم خواهد کرد، چرا که برای آماده‌سازی زمین‌های کشاورزی به منظور کشت دوباره، ترمیم سیلوها و بازسازی کارخانه‌ها سال‌ها زمان لازم است.
منبع: روزنامه خراسان /سیدرضا میرطاهر