امام حسین(علیه‌السلام) و تکلیف ما

در قرآن آیات زیادی وجود دارد که هم در شأن امام حسین(ع) است و هم امام(ع) مصداق آن آیات. یکی از این آیات آیه 33 سوره «اسرا» است. خداوند در این آیه می‌فرماید: «و نفس محترمی را که خدا قتلش را حرام کرده، نکشید مگر به حکم حق و آن کسی که کشته شده، برای ولی او سلطه (حق قصاص) قرار دادیم؛ اما در قتل اسراف نکنید، چرا که او مورد حمایت است.» در جلد دوم تفسیر «عیاشی» ذیل این آیه از امام باقر(ع) روایتی نقل شده که حضرت می‌فرماید: «این آیه در مورد امام حسین(ع) است که مظلوم کشته شد و امام زمان(عج) ولی اوست وقتی قیام کند، از قاتلان آن حضرت خون‌خواهی خواهد کرد.» نکته مهم این آیه اسراف نکردن در قتل است که در دو معنا باید آن را دید. اول اسراف نکردن در نحوه قتل؛ مانند زجرکش کردن و رفتارهایی که خبیثان و کفار انجام می‌دادند؛ دوم در تعداد قتل است، یعنی چند نفر در برابر یک نفر که جزء قاتلان نبودند. این نحوه از قصاص مورد تأیید اسلام نیست؛ البته افرادی به‌نام قیام برای امام حسین(ع) به این شیوه عمل کردند که خود بحث مفصلی دارد. ضمن آنکه نکته مهم‌تر ولایت در قصاص است که مخصوص امام زمان(عج) است و کسی نمی‌تواند این حق را از آن خود بداند و به خون‌خواهی امام حسین(ع) دست بزند.
اما پیش از آنکه بخو‌اهیم آیات قرآن در مورد امام حسین(ع) را بشناسیم، باید ببینیم خود امام(ع) به چه نحو به آیات قرآن عمل می‌کردند تا بتوانیم آن‌ را بفهمیم. در این‌باره آمده است که از امام حسین(ع) سؤال شد: از رسول خدا(ص) چه شنیدى؟ فرمود: «شنیدم که مى‌فرمود: خداوند کارهاى مهم و بزرگ را دوست مى‌دارد و کارهاى پست و حقیر را نمى‌پسندد... و ایشان سوره توحید و نمازهاى پنج‌گانه را به من آموخت و شنیدم که مى‌فرمود: هرکه خدا را اطاعت کند، خدا او را بالا مى‌برد و هرکه نیّت خود را براى خدا خالص کند، خدا او را نیکو سازد و بیاراید و هرکه به آنچه نزد خداست اطمینان کند، خدا او را بى‌نیاز کند و هر که بر خدا بزرگى کند، خدا او را خوار سازد.»(فرهنگ جامع سخنان، ص31)
حضرت سیدالشهداء(ع) با عمل به آیات قرآن مصداق آیات شدند؛ به‌عبارتی وقتی امام(ع) آیه قرآن را در زندگی خود و در رفتار خود جاری کرد، هنگام قرائت آیه‌ می‌توانیم ظهور و بروز آن‌ را در امام حسین(ع) ببینیم. در آیه 28 سوره کهف آمده است که هم می‌توانیم آن ‌را در شخصیت امام(ع) ببینیم و هم تکلیف‌مان را در تبعیت بدانیم. در این آیه آمده است: «و همراه با كسانى‌كه هر صبح و شام پروردگارشان را مى‌خوانند و خشنودى او را مى‌جويند، خود را به صبر وادار...» وقتی توجه امام(ع) در آخرین لحظات حیات و در بدترین شرایط را که در عالم نمونه‌ای نداشت و نخواهد داشت، می‌بینیم باید خود را در مشکلات زندگی به صبر واداریم. پس این می‌شود تبعیت از امام حسین(ع).