روند تقویم تاریخی انقلاب اسلامی در راستای تعیین نخست‌وزیر در نهایت به تشکیل هیئت ویژه تشخیص صلاحیت نخست‌وزیر منجر شد[...]
روند تقویم تاریخی انقلاب اسلامی در راستای تعیین نخست‌وزیر در نهایت به تشکیل هیئت ویژه تشخیص صلاحیت نخست‌وزیر منجر شد. نتیجه کار آن در تاریخ 16 مرداد 1359 به رئیس‌جهمور وقت گزارش داده شد که با بررسی‌های انجام شده «محمدعلی رجایی» اصلح تشخیص داده شد. بنی‌صدر در جواب آنها گفت: «اگر تمایل مجلس به کسی شد که من دلم قرص نبود سکوت می‌کنم.» اما هیئت ویژه به طور رسمی آقای رجایی را فرد اصلح معرفی کرد؛ رئیس‌جمهور هم باید روال قانونی را رعایت می‌کرد؛ اما به انحای گوناگون از مخالفت خودش دست‌بردار نبود. با جمع‌بندی مشورت‌ها در بین نمایندگان، تصمیم بر این شد که در بین نمایندگان چندین نامزد برای نخست‌وزیری به رأی گذاشته شود و آن فردی که اکثریت مطلق آرا را به دست آورد، به رئیس‌جمهور معرفی شود. در جلسه سی‌‌وسوم علنی مجلس روز بیستم مرداد 1359 رأی‌گیری صورت گرفت و از مجموع 196 رأی اخذ شده، 153 رأی موافق، 24 رأی مخالف و 19 رأی ممتنع بود. در نتیجه رجایی با اکثریت آرای نمایندگان مجلس به مقام نخست‌وزیری انتخاب شد. ماده 179 آیین‌نامه داخلی مجلس صراحت دارد، نخست‌وزیری که از مجلس رأی تمایل گرفته است،حداکثری ظرف 10 روز اسامی هیئت وزیران و برنامه را کتباً تسلیم مجلس می‌کند تا بلافاصله دستور توزیع آن از طرف رئیس مجلس داده شود. بنابراین، نخست‌وزیر باید حداکثر در تاریخ 30 مرداد 1359 اسامی هیئت وزیران و برنامه‌های دولتش را تسلیم مجلس می‌کرد. به این ترتیب، رجایی روز 22 مرداد جلسه‌ای را با شرکت نمایندگان نهادهای انقلابی تشکیل داد و در زمینه ترکیب کابینه خود با آنها مشورت کرد. در این جلسه نمایندگان نهادهایی، چون سپاه پاسداران انقلاب اسلامی، جهاد سازندگی، جامعه روحانیت مبارز، کمیته مرکز انقلاب اسلامی، جامعه مدرسین حوزه‌های علمیه قم، اتحادیه انجمن‌های اسلامی کارکنان دولت، حزب جمهوری اسلامی، دانشجویان مسلمانان پیرو خط امام، خانه کارگر، دفتر تحکیم وحدت، انجمن اسلامی نیروی هوایی، انجمن اسلامی مسلمان، انجمن اسلامی وزارت بهداری و غیره، حضور داشتند. رجایی در این جلسه وزرای مورد نظر خود را معرفی کرد و از آنها خواست که هرگونه نظر یا انتقاد و اطلاعات مفیدی دارند ارائه دهند. رجایی هدف خود از تشکیل جلسه را طی سخنانی بیان کرد و گفت: «من مقید بودم که با نهادهای انقلابی در میان بگذارم و در این مرحله یک هدف اصلی دارم و آن، این است که اگر بین این دوستان کسانی هستند که شما از آنها نقطه منفی بارز دارید که من متوجه نشده‌ام یا دوستان برخورد نکرده‌اند برای من کتبی و محرمانه، یعنی خصوصی بنویسید.» بنی‌صدر برای نشان دادن کمال نارضایتی و ناراحتی‌اش از انتخاب رجایی تا روز 29 مرداد از صدور حکم نخست‌وزیری وی خودداری کرد و در همان روز 29 مرداد حکم نخست‌وزیری ایشان را صادر کرد و بلافاصله به یک سفر داخلی رفت. در نتیجه رجایی با توجه به اتمام مهلت مقرر در قانون اساسی به دلیل حضور نداشتن رئیس‌جمهور موفق به معرفی وزیران کابینه نشد و در اینجا اختلاف نظر جدی بین رجایی و بنی‌صدر پیش آمد.
