بیتردید، جنبش دانشجویی به دلیل ویژگیهای ذاتی و ممتازش (جوانی، برآمدن از حوزههای علمی و دانشگاهی و استقلال از احزاب و جناحها) گستردهترین و اثرگذارترین جریان اجتماعی هر کشوری به شمار میآید[...]
بیتردید، جنبش دانشجویی به دلیل ویژگیهای ذاتی و ممتازش (جوانی، برآمدن از حوزههای علمی و دانشگاهی و استقلال از احزاب و جناحها) گستردهترین و اثرگذارترین جریان اجتماعی هر کشوری به شمار میآید؛ از همین رو همواره در تشکیل تحول با تغییر گفتمانهای اجتماعی یا ساختارها و ارزشهای هر کشور سهم دانشجو و دانشگاه نسبت به گروهها و جریانهای دیگر اجتماعی و سیاسی آن کشور ملموستر بوده است. اهمیت این مسئله در کشور ما نیز به اندازهای است که بهدفعات، رهبر عظیمالشأن انقلاب در بیانات خود با اشاره به آن، موارد مهمی را گوشزد کردهاند. در این گزارش به بهانه فرارسیدن 16 آذر و روز دانشجو، بخشی از بیانات حضرت آیتاللهالعظمی امام خامنهای(مدظلهالعالی) را بازخوانی کردهایم تا چراغی پیش روی جامعه دانشگاهی کشور روشن شود.
تقویت بنیه دینی و انقلابی
من اولین انتظاری که از تشکّلها دارم، این است که بنیه دینی و انقلابیتان را تقویت کنید؛ از این مسئله آسان عبور نکنید؛ این خیلی مهم است؛ تقویت فکری، تقویت دینی. حالا گفتند که من کتاب یا آدم معرّفی کنم برای مراجعه؛ به نظر من میتوانید خودتان با افراد زیادی در حوزه قم آشنا بشوید. حالا در حوزهها، از جمله عمدتاً حوزه [علمیّه] قم خوشبختانه در این چند سال اخیر کارهای بسیار خوبی و حرکتهای خوبی انجام دادهاند؛ شخصیتهایی هستند که میتوانند مرجع و مشاور امینی در مسائل فکری و اسلامی و دینی برای شما باشند.
اثرگذاری فکری
بایستی تلاش شما برای همفکر کردن و همراه کردن مجموعه دانشجویان، یک تلاش جدی، برنامهریزی شده و اساسی باشد. هیچ لزومی ندارد که آنها بیایند جزء تشکّل شما بشوند؛ امّا لزوم دارد که تحت تأثیر تفکّر شما قرار بگیرند و تلاش حداکثری برای اثرگذاری فکری و دینی و باز کردن گرههای فکری آنها [انجام شود].
حرکت خودجوش
آنچه ما از بچههای دانشجو، از شما جوانهای عزیز که من خیلی به شماها واقعاً علاقهمندم، انتظار داریم این است که شماها باید خودجوش باشید، باید خودکار باشید، باید منتظر این نباشید که شما را به کار وادار کنند؛ به خصوص جوانهایی که مثلاً مربوط به تشکّلهای گوناگون دانشجویی هستند. باید خودکار حرکت کنید، باید بچههایی که اهل اندیشه هستند؛ بعضیها هستند در اندیشهورزی پیشرو هستند، بعضیها در حرکتهای اجرایی پیشرو هستند؛ هرکدام در هر قسمتی که تواناییاش را دارید، بایستی خودجوش و خودکار باشید؛ مثل مبارزات مبارزین زمان طاغوت. خب، اگر باور میکنید ما هم یک وقتی هم سنّ شما بودیم، یکزمانی در همین دوره [بودیم].
هنر جذب حداکثری
یک وظیفه دیگری برای تشکّلها وجود دارد و آن توسعه مخاطبان در سطح دانشجویی است؛ مخاطبانتان را افزایش بدهید. از این پنج میلیون دانشجو، تعداد کسانی که مخاطبان شما هستند خیلی کمند، نسبتشان خیلی نسبت پایینی است؛ کاری کنید که این نسبت بالا برود؛ نمیگویم صد درصد، نمیگویم هشتاد درصد امّا بالاخره نسبت را بالا ببرید. اینهم راه دارد؛ راهش را پیدا کنید.
ضدیت با استکبار
از مسائلی که به نظرم میتوانید شما [دانشجویان] انجام بدهید، تشکیل یک جبهه واحد ضدآمریکایی و ضدّصهیونیستی در سطح دانشجویان جهان اسلام است؛ این کار را بکنید. بنشینید، فکر کنید، بعد یک جبهه ضدّصهیونیستی و ضدّآمریکایی [تشکیل بدهید]. امروز وسیله ارتباط هم آسان است، دیگر نامهنگاری و پست و تلگراف و مانند اینها لازم ندارد. در فضای مجازی تماس بگیرید، کما اینکه در موارد مشابهی این کار انجام گرفته. به قول این فرنگیمآبها یک کمپینهای عمومی دنیای اسلامی تشکیل بدهید علیه تسلّط آمریکا، از لحاظ ضدّیّت با سیاستهای آمریکایی و سیاستهای صهیونیستی.
بینش عمیق
تشکّلهای دانشجویی، روی معارف اسلامی کار کنند. کتاب هم کم نداریم؛ کتاب خیلی داریم. یک روزی ما ناچار بودیم فقط به کتابهای شهید مطهّری ارجاع بدهیمـ البتّه آن کتابها باز هم همچنان در قلّه است و خیلی باارزش استـ امّا امروز غیر از آنها هم کتابهای زیادی داریم؛ [دانشجویان] میتوانند شیوهها و روشهای مطالعاتی انتخاب بکنند، مطالعه کنند، کار کنند، بحث کنند، جلسه خطابه بگذارند، بهاصطلاح کنفرانس بگذارند، میزگرد بگذارند؛ یعنی سطح را [بالا ببرند].
عدالتخواهی
جنبش دانشجویی در کشور ما در تاریخ ثبت شده و شناختهشده خود، همیشه ضد استکبار، ضد سلطه، ضد استبداد، ضد اختناق و به شدت عدالتخواه بوده است. این ممیزات جنبش دانشجویی ما از روز اول است تا امروز. اگر کسی مدعی جنبش دانشجویی باشد، اما این ممیزات را نداشته باشد، صادق نیست... . جنبش دانشجویی خصلت و خاصیتش در کشور ما لااقل اینجور است که ضد استکباری، ضد سلطه، ضد دیکتاتوری و طرفدار عدالت است. شروع این حرکت یا مقطع شناختهشده این حرکت، همین ۱۶ آذر است.
نقشآفرینی در مسیر تمدنسازی
بعد از پیروزی انقلاب این حرکت دانشجویی صحنه عجیبی است. در همان ماههای اول، مسئله تشکیل سپاه پاسداران و حضور فعال دانشجویان در سپاه است و به فاصله چند ماه، تشکیل جهاد سازندگی بهوسیله خود دانشجوهاست... سال 1359 با شروع دفاع مقدس، حضور دانشجوها در جبهه است که نمونههای مختلفی از آن وجود دارد... بعد هم که در همان اوایل دهه ۶۰، وقتی بازگشایی دانشگاهها انجام شد، جهاد دانشگاهی تشکیل شد که یکی از نقاط حساس و یکی از مراکز مایه افتخار، جهاد دانشگاهی است. قبل از اینها هم در سال 1358، تسخیر لانه جاسوسی به دست جنبش دانشجویی است... حالا این یک تاریخچه است، تا امروز هم ادامه دارد. در تمام دوران مختلف، در طول انقلاب، حوادث گوناگون، لحظههای حساس و خطیر، حضور دانشجویان مؤمن، متعهد، عدالتخواه، با گذشت، توانسته فضا را در جهت صحیح هدایت کند.