فضای مجازی پر شده بود از خبرهای مربوط به تشییع 400 شهید گمنام. واکنش مردم و رسانههای دولتی و خصوصی به این رویداد عظیم، نشان میداد که باید منتظر حضور پرشکوه و به یادماندنی باشیم. البته تعداد پیامهای جهتدار هم مثل بیست وچند سال گذشته کم نبود. پیامهایی که برای کم رنگ کردن اثر تشییع شهدا منتشر میشوند و عمدتاً مبنای علمی و عقلایی قابل توجهی هم ندارند. با وجود این، از کنار این واقعیت نباید به سادگی عبور کنیم که معاندان با تکرار شبهات قدیمی دو هدف مهم و اساسی را دنبال میکنند: الفـ اثرگذاری روی نسلهای جدید و بـ القای یک انگاره به جامعه در درازمدت.
تکلیف هدف نخست که مشخص است؛ نوجوانها و جوانها مفهوم شهید گمنام را از رسانهها یاد میگیرند. حرف درست به گوششان نرسد، نادرستها جای خودشان را در دل آنها پیدا میکنند. اما هدف دوم آن طرف آبیها پیچیدگیهای خاص خودش را دارد. تکرار و گذر زمان مؤلفه مهمی در عملیات روانی به شمار میآیند. وقتی یک گزاره در طی سالیان متمادی بارها به خورد مخاطب داده شود، قطعاً روی انتخاب و عقایدش تأثیر میگذارد. راه مقابله با این تاکتیک بدخواهان ملت ایران، تولید محتوای مناسب و نزدیک کردن جوانها به نام و راه شهداست. بگذریم! همانطور که انتظار داشتیم صبح روز سهشنبه عده زیادی از مردم شهرهای گوناگون ایران به استقبال شهدای گمنام رفتند. خیلی زود حافظه دوربین عکاسها پر از تصاویر زیبا و دلچسب عشقبازی مردم و شهدای عزیز تازه تفحص شده شد. در تهران 200 شهید بزرگوار چشم پایتخت را به قدومشان روشن کردند. مردم همراه شهدا از انقلاب روانه بهشت شدند. خیلیها در پستها و یادداشتهایشان به درستی از چشم انتظاری مادر این شهدای گمنام حرف زده بودند. انتظار خیلی سخت است؛ ولی پایان شیرینی دارد. چه زمانی که پیکر شهیدشان برگردد و چه وقتی که در سرای دیگر، خدا مزد این صبر و ایثار را در جنت جاودان به حسابشان واریز کند.
تشییع شهدا گفتنیهای فراوانی دارد. مثلاً حس جاماندگی و حسرت پا به سن گذشتهها و شوق شهادت جوانترها. آن روز هم ریش سفید کردهها، با بغض نگاهشان را کوک زده بودند به تابوتهای بینام و نشان و قطرات اشک روی صورتشان سر میخورد. جوانها نیز با اشتیاق خودشان را میچسبانند به شهدا تا شبیهشان شوند. وقتی وجود مبارک حضرت امام علی(ع) با آن درجه از عبودیت و تقوا در دعاهایشان میفرمودند: ««نَسْأَلُ اللهَ مَنازِلَ الشهَداءِ»، یعنی جایگاه شهید و شهادت آنقدر رفیع است که اولیای خدا هم شیفته رسیدن به آن هستند. خوشا به حال کسانی که برای شهادت انتخاب میشوند. بیسبب نیست که حضرت امام خمینی(ره) در پیام آذرماه سال ۱۳۶۱ خودشان خطاب به خانوادههای شهدا گفتند: «اکنون من به مادران و پدران مربى این بندگان خاص خدا و همسران و بازماندگان این عزیزان به جاى تسلیت، تبریک عرض میکنم. یالَیْتَنى کُنْتُ مَعَهُمْ فَاَفُوزَ فَوْزاً عَظیماً * ای كاش ما هم با آنها بودیم و به رستگاری و پیروزی بزرگی نائل میشدیم.» این رسم ما ایرانیهاست که موفقیت و برازندگی آدمها را به بستگانشان تبریک میگوییم.
نمیدانم این چندمین تشییع عمومی شهدای گمنام در کشور بود؛ اما این را خوب میدانم که بسیاری از جوانهای حاضر در مراسم متولدان دهههای 60 و 70 بودند و این یعنی با وجود همه کمکاریهای ما، جوانها و نوجوانهای ایران زمین عاشق و قدردان شهدا هستند. دشمن از همین اتصال قلوب نسلهای جنگندیده با فرهنگ شهادت میترسد. ترسشان بیمورد هم نیست. با این تفسیر علت حملات رسانهای دشمن به تشییع شهدا روشنتر میشود. شبیه شهدا شدن دخترها و پسرهای میهنمان راه میانبر و امن برونرفت کشور از مشکلات کنونی است. حتماً یادتان هست که رهبر معظم انقلاب در این باره فرمودند: «من عقیده راسخ دارم بر اینکه یکی از نیازهای اساسی کشور، زنده نگه داشتن نام شهداست؛ این یک نیازی است که ما- چه آدمهای مقدسمآب و متدینی باشیم؛ چه آدمهایی باشیم که خیلی هم مقدسمآب نیستیم، اما به سرنوشت این کشور و به سرنوشت این مردم علاقهمندیم- هرجور که فکر بکنید، بزرگداشت شهدا برای آینده این کشور، حیاتی و ضروری است.» ایشان در ادامه همین بیانات اضافه کردند: «فرهنگ ایثار، فرهنگ گذشت، فرهنگ مایه گذاشتن از خود برای سرنوشت جامعه و برای سرنوشت مردم. این فرهنگ اگر عمومی شد، این کشور و هر جامعهای که این فرهنگ را داشته باشد، هرگز متوقف نخواهد شد؛ به عقب بر نخواهد گشت و پیش خواهد رفت.» با این وصف، اگر جامعه ما شهدایی شود، تردید نداشته باشید که به مدد خدای رحمان انقلاب اسلامی ایران به قدرت بیرقیب منطقه و کل عالم تبدیل میشود.
سهشنبه، ششم دی ماه 1401 هم مثل صدها مناسبت دیگر در تقویم انقلاب ماندگار شد. شاید به این زودیها ایران شاهد چنین تشییع گسترده و بزرگی نباشد. به هر حال، چنین همایش شکوهمندی بدون پیوست فرهنگی و رسانهای ناقص و ناتمام خواهد ماند. باید رسانهها و کارشناسهای فرهنگی حس و حال قشنگ آن روز را در تمام روزهای زندگی مردم تکرار کنند تا فرهنگهای دو ریالی بیمحتوا و پوچ، جایگزین فرهنگ انسانساز شهادت نشوند.