بیست و پنجمین دوره مسابقات جام ملتهای کشورهای عربی حوزه خلیج فارس مدتی است که به میزبانی بصره در عراق آغاز شده است. برگزاری این مسابقات در این دوره حاشیهای کهنه را به همراه داشته؛ موضوع به استفاده از نام جعلی این مسابقات برمیگردد که این بار از سوی فیفا نیز به کار برده شده است.
جانی اینفانتینو رئیس فیفا در پستی اینستاگرامی درباره افتتاحیه جام ملتهای خلیج فارس از واژه جعلی استفاده کرده است. این اتفاق از سوی صفحه رسمی فیفا در اینستاگرام نیز تکرار شده است. این موضوع با واکنش شدید مردم ایران و اعتراض پیغامی آنها زیر پست فیفا و اینفانتینو همراه شد. در ادامه نیز وزارت ورزش و فدراسیون فوتبال به جعلِ عنوان خلیج فارس واکنش نشان دادند.
وزیر ورزش و جوانان با محکوم کردن تحریف نام خلیج فارس خواستار رسیدگی جدی این موضوع شد و فدراسیون نیز در بیانیهاش آورده است: «در پی استفاده از واژهای مجعول به جای عنوان تاریخی خلیج همیشه فارس در رقابتهای جام ملتهای کشورهای عربی، فدراسیون فوتبال ضمن تأکید بر مفاهیم عمیق خلیج فارس، این عنوان برجای مانده از کهنترین منابع تاریخی، اعتراض رسمی جامعه فوتبال و ملت ایران را به این موضوع به فدراسیون جهانی فوتبال ابراز میدارد. روشن است که خلیج فارس، نامی اصیل و تاریخی است که از سالیان دور و به صورت مستمر در همه زبانها و ادبیات جهانی استفاده شده و در اطلسهای دربردارنده نقشههای کهن و نقشههای تاریخی هم به صورت کامل با این عنوان از آن یاد شده است. بر این اساس، سوابق متقن و استوار اسناد مربوطه جهت تصحیح روندهای ناصواب خلاف عرف بینالمللی در سالهای آتی، توسط فدراسیون فوتبال ایران به فیفا ارسال خواهد شد».
بیانیه فدراسیون فوتبال درحالی صادر شده که در متن آن خبری از محکومیت فیفا و درخواست مجدانه برای اصلاح هرچه زودتر این واژه مجعول دیده نمیشود و فدراسیون فوتبال با یادآوری مفاهیم عمیق خلیج فارس، تنها اعتراضِ «جامعه فوتبال و ملت ایران» را به گوش فدراسیون جهانی فوتبال رسانده است. در این بیانیه چیزی از محکومیت این اقدام دیده نمیشود، آن هم درحالی که جعل عنوان خلیج فارس از سوی افراد و نهادهای رسمی برای مسابقاتی رسمی فیفا رقم خورده است. فدراسیون فوتبال در بیانیهاش حتی خواستار اصلاح این واژه در پستهای اینستاگرامی نیز نشده و تنها به «ارسال اسناد مربوطه جهت تصحیح روندهای ناصواب خلاف عرف بینالمللی در سالهای آتی» اشاره کرده است.
سازمان ملل و سازمانهای بینالمللی و تخصصی نام خلیج فارس را همچنان نام اصلی و معتبر دانسته و تغییر نام خلیج فارس را هیچگاه نپذیرفتهاند. بر پایه کتاب «اسناد نام خلیج فارس، میراثی کهن و جاودان» دبیرخانه سازمان ملل متحد و آژانسهای تخصصیاش دستکم 8 بار یادآوری کردهاند که روش مرسوم دبیرخانه سازمان ملل کاربرد نام خلیج فارس است. این سازمان در کنفرانسهای سالانه خود که در زمینه «هماهنگی در نامهای جغرافیایی» برگزار میکند، به فارسی بودن نام این آبراه بینالمللی تأکید کرده و آن را مورد تأیید قرار داده است. سازمان ملل متحد همچنین در بیانیهها، اصلاحیهها و مصوبههای گوناگون و با انتشار نقشههای رسمی، نه تنها بر رسمی بودن نام «خلیج فارس» تأکید کرده، بلکه از هیئتهای بینالمللی خواسته که در مکاتبات رسمی از نام کامل «خلیج فارس» استفاده کنند.
در حالی که هیچ شکی در اصالت نام خلیج فارس و اقدام غیرقانونی برای به کار بردن نام جعلی برای این خلیج وجود ندارد، میتوان این حق را برای فوتبال و کشور ایران قائل شد که با محکومیت صریح این دهنکجی گسترده، خواستار عذرخواهی و اصلاح این اشتباه شود اما آیا با بیانیهای که از سوی فدراسیون فوتبال صادر شده میتوان امید چندانی به این مهم داشت؟ اصلاً در این بیانیه خواستهای ذکر شده که از سوی فیفا اجابت شود؟ اتفاق رخ داده به حدی قبیح و برخورد با آن به حدی لازم است که کار با صد بیانیه اینچنینی و نامگذاری یک مرحله از جام حذفی کشور به نام «خلیج فارس» راه نمیافتد.
حضور اینفانتینو در مراسم افتتاحیه مسابقات کشورهای عربی خلیج فارس
فوتبال قدرتی فراتر از یک ورزش دارد، فوتبال صرفاً یک ورزش نیست و میتواند فرهنگ یا یک ایدئولوژی را گسترش دهد. کشورهای عربی در سالهای اخیر با توجه به همین موضوع سرمایهگذاری زیادی روی فوتبال داشتهاند اما به نظر میرسد در برگزاری مسابقات کشورهای عربیِ حوزه خلیج فارس، نیتی پلید برای مشروعیت بخشیدن به یک عنوان جعلی با همکاری فیفا وجود داشته باشد. با جریانی که در مسابقات کشورهای عربی پیداست، میتوان پی برد در پشت پردهِ سبز فوتبال نقشهای شوم برای تغییر یک هویت در خاورمیانه کشیده شده است، نقشهای که میخواهد با زبانِ فوتبال و همکاری رئیس فیفا «فارس» را از «خلیج همیشه فارس» بگیرد.
نکته مهم این است که کار نباید در حد بیانیه و محکوم کردن بماند. فدراسیون فوتبال و وزارت ورزش باید گزارش اقدامات انجام شده را اعلام و موضوع را تا حصول نتیجه پیگیری کنند. اکتفا کردن به بیانیه و دستور کافی نیست و باید هم فدراسیون و هم وزارت ورزش جدیتر پیگیر این اتفاق باشند.
منبع: تسنیم