دیدار مداحان با رهبر انقلاب، روح تازه در جریان هیئت

دیدار مداحان با رهبر انقلاب در شرایطی فردا پنج‌شنبه 22 دی‌ماه برگزار می‌شود که می‌توان گفت این جلسه یکی از مهم‌ترین دیدارهایی است که مداحان از سراسر کشور را گردهم آورده و اساسی‌ترین نکات در این عرصه مهم، توسط رهبر انقلاب بیان می‌شود.

اهمیت برگزاری آن را می‌توان در برگزاری منظم و دقیق آن جست‌وجو کرد، به طوری که این جلسه همه ساله با حضور خیل زیادی از ذاکرین اهل بیت در ایام میلاد حضرت فاطمه زهرا سلام الله علیها برگزار شده و تاکنون هیچ سالی نبوده که این دیدار مهم مداحان با رهبر انقلاب برگزار نشود. به عبارت دیگر، همانطور که جلسات میانه ماه رمضان رهبر انقلاب با شاعران قدمتی طولانی و چند ساله دارد، این جلسه نیز سابقه‌ای چند دهه‌ای دارد.

از سویی دیگر می‌توان گفت که این جلسه فرصتی مغتنم برای بیان مهم‌ترین موضوعات محتوایی، نقاط ضعف و قوت، تذکرات و هشدارها خطاب به مداحان از زبان آیت الله خامنه ای است. با مروری بر دیدارهای یک دهه اخیر و مطالعه بیاناتی که در این جلسات بیان شده است، می‌توان فهمید که این جلسه روحی تازه برای مداحان بوده و سرخط فعالیت‌های یکساله‌شان را از لابه‌لای بیانات معظم له به آنان داده است.

با مروری بر بیانات رهبر معظم انقلاب در این جلسات، این‌چنین می‌توان استنباط کرد که توجه ویژه آیت الله خامنه‌ای به مداحی و ذکر مصیبت اهل بیت، از دو جهت پراهمیت است؛ از یکسو دربرگیری بالای جلسات عزا و شادی اهل بیت در سراسر ایران اسلامی، فرصت بسیار خوبی را برای بیان مهم‌ترین ارکان و اصولِ اسلام و انقلاب اسلامی، از طریق تریبون مهم منبر و مداحی فراهم می‌کند.

به عنوان مثال، در بخشی از بیانات آیت الله خامنه‌ای در دیدار سال گذشته ایشان با مداحان (3 بهمن‌ماه 1400) نکات قابل تأملی از سوی ایشان مطرح می‌شود:

«یک نکته‌ی دیگر این است که مدّاحان در قضایای مهم خوش درخشیدند؛ در دفاع مقدّس خوش درخشیدید، در دفاع از حرم خوش درخشیدید، در فتنه‌ی 88 خوش درخشیدید، در قضایای گوناگون همین طور؛ مدّاحها امتحان خوبی دادند در همه‌ی اینها و واقعاً به معنای واقعی کلمه، مجاهدپروری کردند این جلسات، شهیدپروری کردند این جلسات. در جنگ رسانه‌ای میان ما و دشمن، در این پیکار و کارزار فرهنگی و رسانه‌ای که وجود دارد بین جمهوری اسلامی و بین دشمنان، صدای رسای مدّاحان انقلابی کارساز بود؛ کارهای بزرگی را توانست انجام بدهد؛ این گذشته‌ی چهل‌و‌چند‌ساله‌ی مدّاحان ما در انقلاب این جوری است. من عرضم این است -نکته‌ی چهارم این است- که نگذارید این صدای رسا خاموش بشود؛ نگذارید. شما امتحانهای خیلی خوبی در گذشته دادید، امروز هم ما با جبهه‌ی وسیع دشمن مواجه هستیم؛ آن روز صدای رسای شما خیلی کار کرد، امروز هم باید کار کند.»

از همینجاست که حساسیت خاص رهبر انقلاب بر مفاهیم و محتوایی که در روضه‌ها، ذکر مصیبت‌ها و منابر مطرح می‌شود را می‌توان درک کرد. به همین دلیل است که معظم له همواره در بیانات خود در جمع مداحان نسبت به مفاهیمی که در هیئات مطرح می‌شود، هشدار می‌دهند.

در بخش دیگری از بیانات آیت الله خامنه‌ای در دیدار مذکور، ایشان می‌فرمایند:

«نکته‌ی آخر هم مسئله‌ی حرفهای متقن است. هم در روضه‌خوانی، هم در مدیحه‌گویی، هم در مطالبی که بیان میشود، مطالب متقن و مستند را مطرح کنید. مطالعه کنید، کار کنید، کتاب بخوانید که البتّه میدانم بسیاری از مدّاحان عزیز ما این کار را میکنند؛ مطالعه میکنند، کتاب میخوانند، دیوانهای شعر برجسته را میخوانند؛ هم به ادبیّات مسلّط میشوند، هم معرفت دینی‌شان بالا میرود و خب از آنها در جلساتشان تراوش میکند. مواظب باشید که این حالت، عمومی بشود، همه‌گیر بشود؛ چون حرف سست، خطرناک است. گاهی اوقات میشود که یک حرف سست، یک بیان نارسا و غلط، دستاویز دشمن قرار میگیرد، اصل تشیّع را زیر سؤال میبرند. یک وقت هست که ما یک حرف غلطی میزنیم، به ما حمله میکنند؛ خب اهمّیّتی ندارد، [امّا] یک وقت هست که یک چیزی میگوییم که موجب بشود به اسلام حمله کنند، به تشیّع حمله کنند، به معارف اسلامی ما حمله کنند یا به علمای بزرگ ما؛ این دیگر جایز نیست. خیلی مراقبت کنید. بنابراین حرف محکم، مستند و متقن جزو چیزهایی است که باید در برنامه‌ی کاری مدّاحان عزیز ما قرار بگیرد.»

از سویی دیگر، رهبر انقلاب جلسات مداحی و روضه را فرصتی طلایی برای تحقق امر «جهاد تبیین» به ویژه برای نسل جوان می‌دانند. از یکسو محفل عزا یا شادی اهل بیت، فضایی مناسب برای بیان نکات جدی فراهم کرده و از سویی دیگر به دلیل آنکه عمده مخاطب هیئات، جوانان هستند، توفیقی دوچندان برای تحقق جهاد تبیین فراهم می‌شود.

رهبر انقلاب سال گذشته توجه به این موضوع را بار دیگر به مداحان یادآوری کرده و فرمودند:

«هیئت جای چیست؟ جای جهاد. هیئت، کانون جهاد است؛ هیئت، کانون جهاد است؛ جهاد فی‌سبیل‌الله، جهاد در راه احیای مکتب اهل‌بیت، مکتب امام حسین (علیه السّلام)، مکتب شهادت. خب ائمّه (علیهم السّلام) چه جور جهادی میکردند؟ ائمّه جهاد نظامی که نمیکردند؛ جز معدودی -فقط حضرت امیرالمؤمنین، امام حسن‌ مجتبی و حضرت امام حسین با شمشیر جنگیدند- بقیّه‌ی ائمّه که با شمشیر نجنگیدند؛ جهادشان چه بود؟ «جهاد تبیین»؛ همین که بنده مکرّر تکرار می‌کنم تبیین یا جهاد تبیین، تبیین کنید، روشنگری کنید. هیئت، محلّ جهاد تبیین است. به نظر من از این «اَحیوا اَمرَنا» این نکته‌ بسیار مهم استفاده می‌شود.»

ایشان همچنین می‌فرمایند:

«نکته‌ی بعدی در باب هیئت این است که گفتیم جهاد تبیین؛ خب پس بنابراین قوام هیئت به جهاد است؛ جهاد یعنی چه؟ جهاد یعنی تلاش در مقابله‌ی با دشمن؛ هر تلاشی جهاد نیست. خیلی‌ها تلاش میکنند، تلاشهای علمی زیادی میکنند، تلاشهای اقتصادی میکنند که خوب و به‌جا است، امّا جهاد نیست. جهاد یعنی تلاشی که هدف‌گیری در مقابل دشمن در آن وجود داشته باشد؛ این جهاد است.»

دیدار مداحان با رهبر انقلاب، همه ساله حاوی نکات جدید راهبردی و محتوایی است که رهبر انقلاب خطاب به مداحان بیان کرده‌اند و از این نظر یکی از مهم‌ترین دیدارها و محافل به شمار می‌رود. دیدار فردا نیز که با حضور جمعی از ذاکرین اهل بیت برگزار می‌شود، حتماً نکات قابل تأمل جدیدی خواهد داشت که مسئولیت مهمی را به دوش جریان مداحی در کشور قرار می‌دهد و توجه به فریضه جهاد تبیین و بیان آن در قالب مداحی، مسئولیت مهمی است که باید به بهترین وجه انجام شود.

منبع:‌ تسنیم