اینجا جایش نیست!

«حسن مروتی» سرپرست معاونت امور آزمون‌های سازمان سنجش آموزش کشور صبح چهاردهم دی‌ماه در برنامه «صبح بخیر ایران» تلویزیون به قطع سراسری اینترنت در کشور هنگام برگزاری کنکور اشاره می‌کند و می‌گوید: «سال گذشته اینترنت به صورت نقطه‌ای قطع شده بود؛ اما از آنتن‌های دیگر توانسته بودند آنتن بگیرند؛ چرا که اگر آنتنی در یک منطقه قطع باشد، در همان منطقه این امکان وجود دارد که از آنتنی که کمی دورتر است، خط را بگیرند. بنابراین ما قصد داریم در زمان برگزاری کنکور در کل کشور اینترنت را قطع کنیم.» معاون امور آزمون‌های سازمان سنجش آموزش کشور در پاسخ به سخن مجری که به نظر می‌رسد این روش منطقی نباشد و وزارت ارتباطات در این خصوص باید اظهار نظر کند و مسئولیت دارد، گفت: «وزارت ارتباطات مسئولیت فنی این موضوع را برعهده دارد، اما برای چند ساعت می‌ارزد که اینترنت به صورت سراسری قطع شود؛ چرا که سرنوشت داوطلبان در آن ساعت‌ها رقم می‌خورد.»
همین اظهار نظر کافی بود تا کمتر از چند دقیقه، فضای مجازی کشور مملو از اظهارنظرهای افراد گوناگون درباره قطع اینترنت شود و بسیاری از کاربران اینترنت در کشور که تعداد کمی هم نیستند، از این قطع سراسری نگران شوند؛ اما این سؤال مطرح است که آیا موضوعی را که هنوز تصویب نشده است، می‌توان اعلام عمومی کرد؟ چیزی که در حد حدس و گمان است، آیا باید از تریبون رسمی و از سوی مقام رسمی اعلام شود؟ در اینجا دو ایراد وارد است، هم به مقام مسئول و هم به شنوندگان خبر. در اینجا باید خودمان اندکی موضوع را از جوانب گوناگون بررسی می‌کردیم، اینکه آیا اصلاً می‌توان اینترنت را به صورت کامل در تمام کشور قطع کرد؟ کاری که حتی در آشوب‌های چند ماه اخیر انجام نشد؟ اما ایرادی که به مقام مسئول وارد است، اشاره نکردن به غیرقطعی بودن موضوع است، اینکه برای تصویب این موضوع به مصوبه مقامات بالادستی نیاز است.
چند ساعت پس از این اظهارنظر، وزیر ارتباطات اعلام کرد: «سازمان سنجش درخواست داده از آنجایی که ابزار و ادواتی پیدا شده که با اتصال به اینترنت می‌توان از آنها در جلسات کنکور استفاده و تقلب کرد، برای حفظ حقوق شرکت‌کنندگان در کنکور اینترنت در زمان برگزاری کنکور قطع شود. این درخواست در حال بررسی است و هنوز چیزی مصوب نشده است. من تصمیم‌گیر نیستم و شورای امنیت کشور باید تصمیم بگیرد.» این نظر یک اظهار نظر سنجیده شده، حرفه‌ای، کامل و جامع است که کمی نگرانی افراد را درباره قطع کامل اینترنت رفع می‌کند. پس از اظهارنظر وزیر ارتباطات، «محمدعلی زلفی گل» وزیر علوم گفت: «قطع اینترنت نیاز به مصوبه شورای امنیت کشور دارد. در حوزه‌هایی که کنکور برگزار می‌شود، طبق سال گذشته اینترنت فقط برای محل‌هایی که کنکور برگزار می‌شود، قرار است قطع شود تا فرزندان‌مان با خیال راحت به رقابت در کنکور بپردازند.»
آن طور که از اظهارنظرها معلوم است، اینترنت همراه در مناطق برگزاری آزمون برای سه ساعت قطع خواهند شد، کاری که در چند سال اخیر هم انجام شده است؛ اما امسال برای تأثیرگذاری بیشتر، محدوده قطع اینترنت کمی بیشتر خواهد بود. هرچند برخی مسئولان خواستار قطع کامل اینترنت در همان نواحی برگزاری آزمون‌ها هم نیستند و خواستار محدودیت ارسال فایل و عکس هستند. بسیاری از افرادی که نگران قطعی اینترنت هستند، از کاربران این شبکه‌اند و زندگی آنها این روزها به اینترنت گره خورده است. حمل‌ونقل عمومی، خرید و فروش، پرداخت و جابه‌جایی پول و... برخی از کارکردهای اینترنت هستند که حتی قطع چند لحظه‌ای اینترنت هم تأثیر سوئی بر کاربران آن خواهد داشت.
شاید بهتر است قبل از تصویب و اعلام هر تصمیمی، اول به جوانب و تأثیرات آن تصمیم فکر کنیم و همزمان با اعلام تصمیم، تمهیداتی را که برای کمتر آسیب دیدن افراد در نظر گرفته‌ایم، اعلام کنیم. در این زمینه می‌توان به جای اعلام قطع سراسری، محدودیت دسترسی به اینترنت را اعلام کرد و اطمینان داد دسترسی به خدماتی، مانند اینترنت بانک، تاکسی‌های اینترنتی، فروشگاه‌های اینترنتی بزرگ و... با خللی مواجه نمی‌شود و بیشترین تأثیر را برنامه‌های پیام‌رسان خواهند دید. مهم‌ترین نکته‌ای که باید به آن توجه کرد، این است که افکار عمومی جایی برای امتحان بازخورد اظهارنظرها و تصمیم‌گیری براساس آن نیست! وقتی مسئولی هرچند رده پایین خبری را اعلام می‌کند، باید آن خبر قطعاً درست باشد، نه گمانه‌زنی درون سازمانی! یک برنامه تلویزیونی که مخاطبان آن عموم مردم هستند، با یک جلسه اداری که مخاطبان آن کارشناسان مسئول هستند، تفاوت بسیاری دارد و بی‌توجهی به این موضوع آرامش روانی مردم را به‌هم می‌ریزد.