نیوزویک: نقش چین در توافق ایران و عربستان نشان می‌دهد که هژمونی آمریکا دیگر مطرح نیست

نشریه نیوزویک در مقاله‌ای به توافق ایران و عربستان اشاره کرده و بیان می‌کند که میانجیگری چین در این توافق نشان می‌دهد که هژمونی آمریکا دیگر مطرح نیست.

این نشریه در ابتدا با اشاره به جنگی تاریخی بین روسیه و ژاپن که با میانجیگری واشنگتن خاتمه یافت، بیان می‌کند که میانجیگری چین در توافق ایران و عربستان برای از سرگیری روابط نیز تحول مشابهی را رقم زده است: «در سال 1904، روسیه و ژاپن درگیر جنگی کوتاه بر سر شبه جزیره کره شدند که هزینه زیادی را بر دو طرف تحمیل کرد. یکسال بعد، هنگامی که آن دو میانجیگری آمریکا را برای پایان جنگ پذیرفتند، تئودور روزولت،  رئیس جمهوری وقت آمریکا، کنفرانس صلحی را در نیوهمشایر تشکیل داد و این درگیری خاتمه یافت. اما موجب حیرت قدرت‌های بزرگ آن زمان شد و ظهور واشنگتن بعنوان یک میانجی بین‌المللی و بازیگری جدی در دیپلماسی شرق شناخته شد. چیزی بسیار مشابه هفته گذشته زمانی که چین به طور مخفیانه میانجیگری برای نزدیکی عربستان سعودی و ایران انجام داد.»

نیوزویک نوشت که خبر توافق ایران با وجود اتفاقاتی که 7 سال پیش به وجود آمد، نه غیرعادی است و نه تعجب آور: «هفته گذشته، این دو همسایه برای بازگشایی سفارتخانه‌های مربوطه به توافق رسیدند. این خبر نه غیرعادی است و نه تعجب آور، زیرا حتی همسایگان متخاصم به طور معمول روابط دیپلماتیک خود را حفظ می‌کنند و مذاکرات بین تهران و ریاض برای بهبود روابط آنها در دو سال گذشته در جریان بوده است. آمریکا از این بحث ها آگاه بود و مخالفتی نداشت، اما این چین بود که آنها را به نتیجه رساند.»

این مقاله در ادامه بیان می‌کند که ایران و عربستان هر کدام اهدافی را از این توافق دنبال می‌کنند: «عربستان سعودی امید دارد که جنگ داخلی یمن که دیرزمانی است بودجه این کشور را تلف کرده و به تهدیدی برای امنیت ملی اش تبدیل شده، خاتمه یابد. ایران هم که سالهاست با تحریم های غربی در انزواست، اخیرا از تجدید روابط سیاسی با کویت و امارات استقبال کرده بود. تهران امید دارد که با بهبود رابطه اش با ریاض، انزوای خود را کاهش دهد و چه بسا عربستان را از همگرایی با اسراییل هم باز دارد.»

نیوزویک در بخش دیگری از مقاله خود اظهار می‌کند که نقش برجسته چین در این توافق می‌تواند نقطه عطفی در نفوذ چین در خاورمیانه باشد: «آنچه واقعا درباره توافق هفته گذشته، قابل توجه بود، اعلام عمومی نقش برجسته چین و این واقعیت است که گفتگوها در حالی صورت گرفت که وزیر خارجه سعودی در مسکو بود. پیام این تحول، می‌تواند نقطه عطفی در نفوذ چین در خاورمیانه باشد. هرچند آمریکا و چین همچنان نفع مشترکی در ثبات خاورمیانه دارند، نقش آمریکا بعنوان قدرت تعیین کننده در منطقه زایل شده است. اکنون که سعودی‌ها دیگر تهدید ایدئولوژی مارکسیسم را احساس نمی‌کنند، سرمایه داری دولتی ریاض و ساختار اقتدارگرایانه سیاست سعودی، به پکن نزدیکتر است تا به واشنگتن.»

این مقاله توضیح می‌دهد که اکنون در یک جهان چند قطبی هستیم و سیاست گذشته آمریکا مبنی بر "شما یا با ما هستید یا علیه ما" دیگر چندان اثرگذار نیست: «هفته گذشته، تاریخ دوباره به خاورمیانه بازگشت. برای آنانی که تاکنون متوجه نشده‌اند باید یادآور شد که ما دوباره در یک جهان چندقطبی هستیم که با رقابت قدرت‌های بزرگ تعریف می شود.»

نیوزویک ادامه داد: «اکنون، چندین قدرت خارجی بر سر وجهه، نفوذ و قدرت در خاورمیانه با غرب رقابت دارند. چین تاحدودی به این دلیل موفق به میانجیگری میان ایران و عربستان شد که با هر دو طرف روابط دوستانه‌ای دارد. اکنون رهبران محلی، از گزینه‌های دیپلماتیک بیشتری نسبت به گذشته نزدیک برخوردارند. در جهانی که تاریخ بازگشت کرده، سیاست "شما یا با ما هستید یا علیه ما" دیگر چندان خریداری ندارد.»

منبع: تسنیم