شیفته گمنامی

دیکتاتوری تناسبی با شهرت دارد! آنان از گمنامی می‌ترسند و نیازمند دیده شدن هستند، بنابراین خواهان آنند که نام‌شان بر سر زبان‌ها بیفتد و نام‌شان در تاریخ جاودانه شود و آیندگان نیز از آن به بزرگی یاد کنند. سیره امام(ره) اما فرسنگ‌ها با این مرام فاصله دارد و اتفاقاً در تضاد آن است. پس از رحلت آیت‌الله بروجردی، با وجود استقبال حوزه علمیه و مردم، حضرت امام(ره) کوچک‌ترین قدمی برای مرجعیت برنداشتند و حتی در مقابل پیشنهادها و اقدامات دوستان در این مسیر سرسختانه مقاومت می‌کردند. ایشان حتی با انتشار رساله خود نیز مخالفت می‌کردند و این در حالی بود که تحریر فتاوای امام خمینی(ره) بر تمام ابواب کتاب عروه‌‌الوثقی پنج سال قبل از رحلت آیت‌الله بروجردی پایان یافته بود و در همین سال‌ها نیز حاشیه امام خمینی(ره) بر کتاب وسیله‌النجاه‌ـ به عنوان رسالة عملیه‌ـ نگارش یافته بود. میل به گمنامی و پرهیز از شهرت‌طلبی به مرام و مسلک ایشان تبدیل شده بود. حجت‌الاسلام سیدمحمد موسوی‌خوئینی‌‏ها نقل می‌کند: «امام از حالت‌هایی که برای ایشان تعین درست می‌‌کرد بی‌اندازه متنفر بودند و جلوی آنها را هم می‌گرفتند. اگر کسی به دنبال یا همراه ایشان راه می‌‌رفت، بر می‌گشتند و او را از این کار منع می‌کردند.» در کلام امام(ره)، گمنامی خود ویژگی ممتازی است که سربازان بزرگ اسلام بدان متصفند. در کلام ایشان، «اساساً سربازان اسلام، اگرچه نامدار باشند، در این جهان گمنامند. نامدارترین سرباز فداکار در اسلام، امیرالمؤمنین است و او گمنام‌ترین سرباز است.» (1362/2/14) حضرت امام(ره) معتقد بودند روزنامه‌ها به جای پرداختن به اخبار شخصیت‌ها باید به اخبار مردم توجه کنند و در شرایطی که تیتر اول اخبار مطبوعات و رادیو و تلویزیون به حضرت امام(ره) در مقام رهبر کشور اختصاص می‌یافت، ایشان رسانه‌های گروهی را به گزارش اخبار مهم کشور فرا می‌خواندند. امام(ره) در دیدار با مسئولان روزنامه‌های کیهان، اطلاعات و جمهوری اسلامی تأکید دارند: «رادیو‌ـ تلویزیون و مطبوعات مال عموم است‌ـ چنانچه شما هم همین اعتقاد را دارید که عموم بر آنها حق دارند‌ـ از این جهت، من به سهم خود خیال دارم که راجع به من کم باشد، مگر در مواقع حساسی که لازم است که آن هم باید از ما سؤال شود که آیا مطلبی را باید نقل بکنند یا خیر.» حضرت امام(ره) حتی از اینکه عکس و مطالب ایشان برجسته شود، انتقاد کرده و می‌فرمایند: «من میل ندارم رادیو هر وقت باز می‌شود اسم من باشد، مدت‌هاست که از این جهت متنفرم، این کار غلطی است، به اندازه متعارف، نسبت به همه خوب است. زیادی‌اش مضر است.» (1362/2/14)