روزنامه آمریکایی «نیویورک تایمز» به نقل از منابعی گزارش داده چند روز قبل از شورش مسلحانه گروه «واگنر» در روسیه به دستور «یوگنی پریگوژین» رئیس آن، آژانسهای اطلاعاتی آمریکا شدیداً به این ظن رسیده بودند که وی در حال برنامهریزی برای یک اقدام بزرگ علیه دولت روسیه است.
به گفته منابع ناشناسی که با این روزنامه گفتوگو کردند دولت جو بایدن و فرماندهان نظامی آمریکا چهارشنبه در جریان آماگیهای گروه واگنر قرار گرفتند و با دریافت جزئیات بیشتر، یک نشست دیگر با حضور گروه کوچکی از رهبران کنگره آمریکا در روز پنجشنبه برگزار شد.
وضعیت در روسیه جمعه شب زمانی که پریگوژین وزارت دفاع روسیه را به حمله موشکی مرگبار به اردوگاه واگنرها متهم کرد و قول تلافی داد، تشدید شد. اتهامی که وزارت دفاع روسیه رد کرد.
در ساعات بعد نیروهای واگنر تاسیسات نظامی در شهر جنوبی «روستوف» روسیه را تصرف کردند و پریگوژین اعلام کرد نیرهایش پیشروی را با طرحی برای رسیدن به مسکو آغاز کردند.
در پی آن، «ولادیمیر پوتین» رئیسجمهور روسیه در سخنرانی کوتاه و تند خود اقدام نیروهای تحت امر پریگوژین را «خیانت در داخل کشور» و «شورش مسلحانه» خواند و گفت: هر آنکس که این شورش را سازماندهی کرده، تلاش داشته کشور را تسلیم کند و آن را به جنگ داخلی بکشاند.
وی با اشاره به صدور دستورات لازم برای خنثی کردن سازماندهندگان «شورش مسلحانه» فعلی در روسیه با لحنی تند هشدار داد: «ما پاسخ سختی به این شورش مسلحانه میدهیم».
ساعاتی بعد رئیس واگنر با میانجیگری رئیسجمهور بلاروس موافقت کرد پیشروی را توقف و نیروهایش را در ازای دریافت ضمانتهای امنیتی عقب بکشد.
قبل از آغاز شورش، مقامهای واشنگتن برای آگاه کردن پوتین از تهدید قریبالوقوع علیه روسیه عجله نکردند زیرا به ادعای نیویورک تایمز، میترسیدند مسکو آنها را به سازماندهی کودتا متهم کند. به نوشته نیویورک تایمز، علاوه بر این، در بحبوحه جنگ در اوکراین و رویارویی روسیه و غرب، آمریکا علاقهای به کمک به پوتین ندارد.
با این حال طبق این گزارش، آمریکاییها نگران درگیری احتمالی بین پریگوژین و مسکو بودند زیرا میترسیدند فرو رفتن روسیه در هر جومرج باعث ایجاد خطرات هستهای قابل توجه شود.
پیشتر، روزنامه آمریکایی «وال استریت ژورنال» به نقل از منابع آگاه گزارش داد واشنگتن قصد دارد وضع تحریمهای جدیدش علیه گروه واگنر را به دلیل شورش یوگنی پریگوژین علیه کرملین به تاخیر بیندازد. یکی از منابع مورد استناد این روزنامه آمریکایی اعلام کرد دلیل آمریکا برای اتخاذ این تصمیم «این نگرانی است که تحریمها در نهایت به ولادیمیر پوتین رئیسجمهور روسیه کمک کند».
سیانان هم گزارش نیویورک تایمز را تکرار و ادعا کرد مقامهای آمریکایی معتقد بودند پریگوژین برنامههایی برای به چالش کشیدن ارتش روسیه دارد اما نمیدانستند هدف نهایی او چیست.
به گفته منابع این شبکه آمریکایی، مقامهای این کشور درباره آمادگی رئیس واگنر از جمله تلاشهای او برای جمعآوری تسلیحات و مهمات از قبل مطلع بودند. با این حال، منبع مورد استناد این گزارش گفت همه این اتفاقات خیلی سریع افتاد و فهم میزان جدیت تهدیدهای پریگوژین علیه ارتش روسیه دشوار بود.
روزنامه آمریکایی «واشنگتن پست» هم گزارش داده جاسوسان ایالات متحده اواسط ماه میلادی جاری (ژوئن) دریافتند پریگوژین در حال برنامهریزی برای عملیات مسلحانه در روسیه است. طبق این ادعا، این اطلاعات نگرانیهایی ایجاد کرد مبنی بر این که آیا ولادیمیر پوتین در قدرت میماند و هر گونه بیثباتی میتواند چه معنایی در خصوص کنترل زرادخانه هستهای روسیه داشته باشد.
شنبه در حالی که هنوز شورش واگنرها در اوج بود، وزارت خارجه روسیه به غرب هشدار داد هر تلاشی برای سوءاستفاده از این ناآرامی به منظور دستیابی به اهداف روسهراسانه بیهوده خواهد بود. «دیمیتری مدودف» رئیسجمهور سابق روسیه و معاون شورای امنیت این کشور هم گفت «کودتا در یک قدرت هستهای میتواند پیامدهای فاجعهبار داشته باشد و مسکو هرگز اجازه وقوع آن را نخواهد داد».
منبع: فارس