با اعلام ستاد انتخابات وزارت کشور، پیش ثبتنام نامزدهای انتخاباتی از دوشنبه 16 مردادماه آغاز میشود و به مدت یک هفته ادامه خواهد یافت. این رخداد سرآغاز رقابتهای انتخاباتی است که مرحله حساس نهایی آن در اسفندماه کلید خواهد خورد. مرحله پیش ثبتنام، مرحله جدیدی است که با تغییر قانون انتخابات و اجرایی شدن قانون جدید، به فرآیند اضافه شده است.
پیش از این، فاصله ثبتنام نامزدها تا برگزاری انتخابات حدود سه ماه بود. در این فرصت دستگاه اجرایی و نظارتی باید احراز صلاحیت بیش از 15 هزار نفر راـ که معمولاً در هر دوره از انتخابات نامزد میشدندـ بررسی میکرد؛ زمانی به شدت محدود که خطای بررسی را بالا میبرد و موجب اجحاف در حقوق برخی افراد میشد. در قانون جدید اصلاحشده، این زمان از آذرماه به مهرماه منتقل شده، ضمن آن که برای تکمیل کار، مرحله پیش ثبتنامی لحاظ شده است که حدود 70 تا 110 روز قبل از ثبتنام قطعی، نامزدها باید وارد سامانه شوند و اطلاعات و مدارک عمومی خود را وارد کنند. با شروع انتخابات، همه دغدغهمندان این سرزمین باید تلاش خود را به تحقق انتخاباتی در تراز انقلاب اسلامی در دهه پنجم معطوف کنند.
در این مسیر توجه به چند نکته اهمیت دارد:
1ـ انتخابات مطلوب، انتخاباتی با مشارکت همگانی و حضور همه آنهایی که به ایران تعلق دارند، خواهد بود. در این مسیر همه موانع برای مشارکت باید برداشته شود و باید کاری کرد که به فرموده رهبری، «حتی آن کسانی که نظام را قبول ندارند، برای حفظ کشور، برای اعتبار کشور بیایند در انتخابات شرکت کنند.»
2ـ برای این کار لازم است همه فعالان سیاسی و همه آنهایی که حرف و ایدهای برای مدیریت کشور دارند و معتقدند حضورشان در مجلس میتواند گرهای از گرههای کشور را بگشاید، در این میدان وارد شوند و ثبتنام کنند. هرگونه قهر و کنارهگیری از حضور، نه تنها مخالف باورهای دلسوزان این سرزمین است؛ بلکه بستر را برای به قدرت رسیدن افراد ضعیفتر فراهم میکند؛ بنابراین هر کس علم، توان و تجربهای در خود میبیند، وظیفه دارد که وارد میدان انتخابات شود؛ میدانی برای خدمت به مردمان این سرزمین که شایسته خدمت کردن و عشق ورزیدن هستند.
3ـ وظیفهای هم بر عهده همه فعالان سیاسی و گروههای مرجع است تا همه صاحبان صلاحیت را به حضور در انتخابات دعوت کنند. ممکن است کسی به دلایلی هنوز به تصمیمگیری قاطع برای حضور در انتخابات نرسیده باشد؛ اما گاه صحبت کردن و تشویق کردن افراد میتواند آنها را برای ثبتنام ترغیب کند. برخی از افراد ممکن است در ادوار انتخابات گذشته به دلیل ناکامیها و تلخی رقابتها، دچار نوعی کدورت، سرخوردگی و بیرغبتی برای حضور در انتخابات شده باشند. این افراد نیز نیازمند دلجویی، تشویق و ترغیب برای حضور هستند و باید تلاش شود تا از گذشته فاصله بگیرند و برای حضور در انتخابات دعوت شوند.
4ـ میدان رقابت انتخاباتی، میدان حضور سلایق فکری و سیاسی گوناگون است. همه آنهایی که به قانون اساسی و آرمانهای این نظام معتقدند و البته ممکن است برای حل مشکلات کشور و توسعه و آبادانی کشور نسخههای متفاوتی داشته باشند. حضور همه آنها به شرط داشتن شرایط عمومی میتواند مفید و مؤثر باشد. بدون شک، ممنوعیتی قانونی برای حضور آنها به واسطه تفاوت در نگاه به مسائل کشور وجود ندارد. حکیم انقلاب اسلامی در ابتدای سال بود که از اهمیت انتخابات پیشرو سخن گفتند و با صراحت بر رقابتی شدن انتخابات تأکید ورزیدند. با علم به این حقیقت که یکی از عوامل مؤثر در افزایش مشارکت، رقابت است، همین اظهارات رهبری به خوبی حکایت از آن دارد که نظام اسلامی، انتخابات را میدان رقابت ایدهها و سلیقهها میداند و معتقد است بدون تفاوت و تکثر، انتخابات از ماهیت خود فاصله خواهد گرفت. اظهارات حکیم انقلاب نیز تضمینی است که این سیاست در انتخابات آتی دنبال خواهد شد.
5ـ هر چند حضور در پای صندوق رأی برای هیچ ایرانیای محدودیت ندارد؛ اما نامزدی انتخابات بدون شک باید با داشتن صلاحیتهایی همراه باشد؛ صلاحیتهایی که قانون مشخص کرده است. قطعاً کسی که در پروندهاش فساد اخلاقی، رانتخواری و فساد اقتصادی ثبت شده، کسی که ناکارآمدیهای او در سمتهای قبلی آشکار شده و خسارات به همراه داشته، کسی که محکومیتهای قضایی داشته و کسی که جمهوری اسلامی برآمده از خواست ملت را قبول ندارد، از جمله کسانی هستند که نمیتوانند امانتدار خوبی برای مردم باشند و نباید احراز صلاحیت شوند. در این میان، تشخیص و تطبیق و بررسی صلاحیتها مطابق قانون به شورای نگهبان واگذار شده است؛جایگاهی حقوقی که باید همه بازیگران فصلالخطابی آن را بپذیرند.
6ـ وقتی پذیرفتیم که انتخابات، میدان حضور سلایق گوناگون است، باید بپذیریم که ممکن است برخی سلایق با علاقههای ما سازگار نباشد. حاصل این ناسازگاری نباید منجر به ایجاد محدودیت و اعمال فشار و تخریب شود. باید کار را به دستگاههای قانونی سپرد و اجازه داد تا آنها صلاحیتهای قانونی را بررسی کنند. طبیعی است که در نهایت دستگاه نظارتی هر که را تأیید صلاحیت کند، نامزد قانونی انتخابات خواهد بود و باید مورد احترام همگانی قرار گیرد، هر چند که رأی ما به او تعلق نگیرد!