تجزیه آفریقا!

کودتا در نیجر و واکنش کشورهای اروپایی و آمریکا به این تحولات سیاسی، راه را برای افزایش تنش‌ها در قاره سیاه باز کرده و به‌احتمال ‌زیاد موجب وقوع جنگی بسیار بزرگ و مخرب برای مردم در این منطقه می‌شود.
پس از تحولات سیاسی در نیجر و حمایت کشورهای مالی و بورکینافاسو از این تحولات، منافع غرب، به ویژه ایالات متحده و فرانسه در این کشورها با تهدیداتی جدی مواجه شد. نیجر یکی از غنی‌ترین کشورهای آفریقایی از منظر سنگ‌های معدنی، به‌ویژه اورانیوم به شمار می‌آید؛ به گونه‌ای که دو بمب اتمی که در جنگ جهانی دوم علیه ژاپن استفاده شد، از معادن اورانیوم این کشور تأمین شده بود. از زمان وقوع کودتای نظامی در این کشور، بهای اورانیوم در بازار جهانی به‌دلیل نگرانی‌ها از احتمال قطع عرضه نیجر به بازار افزایش یافته‌ است. نیجر از همان روز ابتدایی تحولات سیاسی در این کشور اعلام‌ کرد، دیگر اورانیومی به فرانسه و اروپا نمی‌فروشد و چند روز بعد، کشورهای مالی و بورکینافاسو نیز با حمایت از نیجر اعلام‌ کردند، آنها نیز فروش مواد رادیواکتیو و اورانیوم خود را به غرب متوقف خواهند کرد. با وجود اینکه آژانس هسته‌ای اتحادیه اروپا موسوم به یورو اتم اعلام کرده است، «در حال حاضر در صورتی که نیجر اقدام به قطع عرضه اورانیوم خود کند، تهدیدی فوری تولید انرژی هسته‌ای در اروپا را تهدید نمی‌کند»، اما باز هم در هر صورت این کشور دومین تأمین‌کننده اورانیوم طبیعی برای اتحادیه اروپا بوده است. قطع عرضه اورانیوم این کشور به اروپا یکی از مواردی است که موجب نگرانی از عرضه انرژی در قاره سبز شده‌ ‌است. این خطر احتمالاً خطری فوری برای فرانسه یا اتحادیه اروپا نیست؛ زیرا در گزارش آژانس هسته‌ای اتحادیه اروپا آمده است: «تأسیسات هسته‌ای اروپایی اکنون از موجودی کافی سوخت برای فعالیت رأکتورهای هسته‌ای خود به‌مدت سه سال برخوردار هستند و قطع عرضه از سوی نیجر نمی‌تواند یک خطر فوری برای اروپا به‌ شمار رود»؛ اما در هر صورت پس از گذشت این سه سال، خطری شدید نیروگاه‌های هسته‌ای اروپا را تهدید کرده و مردم را در این کشورها با خطر قطعی برق مواجه خواهد کرد.
نکته خطرناک برای آفریقا دخالت‌های گسترده آمریکا و اروپا در امور داخلی این کشور است. فرانسه و ایالات متحده به منزله قدرت‌های استعماری پیشین، همچنان خواهان داشتن قدرت در این کشورها و تعیین سرنوشت مردم هستند. به همین دلیل پاریس از ابتدای تحولات سیاسی در نیجر به‌ دنبال دخالت نظامی در این کشور بوده و ایالات متحده نیز به‌دنبال راه‌اندازی کمپین نظامی در این زمینه است. به نظر می‌رسد، آمریکا به‌دلیل درگیری در اوکراین و رقابت‌های اقتصادی‌اش با چین، خواهان ورود نظامی به نیجر یا بورکینافاسو و مالی نیست؛ اما سعی دارد از طریق حمایت از کشورهای حوزه غرب آفریقا، آنها را وادارد تا به حمله نظامی به این سه کشور دست
بزنند.
بلوک کشورهای منطقه غرب آفریقا موسوم به اکوواس (ECOWAS) چهارشنبه گذشته از اعزام هیئت نمایندگی به نیجر به‌منظور رایزنی با رهبران کودتاگر در این کشور خبر داد؛ اما به‌مرور اعلام‌کرد احتمالاً برنامه‌ای برای دخالت نظامی نیز خواهد داشت. این اقدام در حالی انجام‌ می‌شود که وزرای دفاع کشورهای همسایه این کشور در نیجریه اقدام به برگزاری نشست کردند. اکنون کشورهای حوزه آفریقای غربی به ‌دلیل کودتا در نیجر اقدام به اعمال تحریم‌های گسترده علیه این کشور کرده‌اند و خواستار بازگشت «محمد بازوم» رئیس‌جمهور نیجر به قدرت هستند.
«عبدالفتاح موسی»، کمیسر گروه اکوواس در امور سیاسی، امنیتی و صلح اعلام‌کرد: «گزینه نظامی برای مداخله در نیجر آخرین گزینه در این زمینه است. با این حال، ما در حال آمادگی برای هر احتمالی هستیم. ما نیازمند آن هستیم که نشان دهیم تنها به‌دنبال شعار دادن و تهدید کردن نیستیم و در صورت نیاز عمل نیز می‌توانیم بکنیم.» این اقدامات در حالی انجام ‌می‌شود که به نظر می‌رسد اگر آمریکا و اروپا نتوانند به معادن اورانیوم قاره آفریقا دست پیدا کنند، تلاش دارند این قاره را درگیر جنگی بسیار خسارت‌بار و وحشتناک کنند. به نظر می‌رسد، آفریقا کم‌کم در حال تبدیل شدن به زمین نبرد نیابتی دو جبهه شرق و غرب، یعنی آمریکا و اروپا با چین و روسیه است و باید منتظر تحولات سیاسی و امنیتی جدیدی در این قاره باشیم.