سه‌شنبه 17 مرداد ماه، نشست ایران و بریکس با چشم‌اندازهایی برای شراکت و همکاری در مرکز مطالعات سیاسی و بین‌المللی وزارت خارجه برگزار شد. در این نشست سفرای کشورهای عضو بریکس و دبیر کل سازمان اکو و دبیر کل سازمان همکاری اقتصادی دی 8 و وزیر همگرایی اتحادیه اقتصادی اوراسیا حضور داشتند. این نشست شامل سه پانل بود. در پانل اول با عنوان «بریکس و نقش آن در یک جهان چند قطبی در حال ظهور»، نمایندگان کشورهای عضو بریکس ضمن معرفی بریکس و دستاورد‌های آن درباره نقش این بلوک قدرتمند اقتصادی در نظام بین‌المللی سخنرانی کردند. در پانل دوم تحت عنوان «ایران چندجانبه‌گرا» برخی مدیران و صاحب‌نظران ایرانی درباره عملکرد موفقیت‌آمیز جمهوری اسلامی ایران در برخی ساختار‌های چندجانبه در حوزه‌هایی، نظیر انرژی، ترانزیت، و فناوری و نوآوری سخنرانی کردند. در پانل سوم با عنوان «ایران و بریکس حال و آینده» شرکت‌کنندگانی از ایران و کشورهای عضو بریکس به حوزه‌های بالقوه همکاری در ارتباط با وضعیت جاری و ظرفیت‌ها و برنامه‌های آتی آن، فعالیت‌های چندجانبه و بین‌المللی ایران و زمینه‌های همکاری جمهوری اسلامی ایران با گروه کشورهای عضو بریکس در حوزه حمل‌ونقل و ترانزیت، انرژی، مالی و سرمایه‌گذاری، فناوری‌های نوین را بررسی کردند. اجلاس سران کشورهای بریکس اواخر ماه جاری در آفریقای جنوبی با حضور سران کشورهای عضو آن برگزار می‌شود. همچنین در این اجلاس نمایندگان کشورهای ایران، آرژانتین، امارات، مصر و اندونزی که تمایل دارند به بریکس بپیوندند، حضور دارند و از آقای رئیسی رئیس جمهور هم برای حضور دعوت شده است. گفتنی است، در حال حاضر، 25 کشور در قالب کشورهای بریکس پلاس متقاضی عضویت در بریکس هستند. البته در این اجلاس درباره این درخواست‌ها مذاکره صورت می‌گیرد. در کنار آن معیار‌های پیوستن به این سازمان در حال تدوین است.
بریکس سازمانی است که در سال 2001 با عضویت اقتصاد‌های نوظهور شامل برزیل، روسیه، هند و چین تشکیل شد و در سال 2010 آفریقای جنوبی هم به این سازمان پیوست. نام این سازمان از کلمات اول نام کشورهای عضو گرفته شده است. بریکس با داشتن 3 میلیارد جمعیت (معادل 40 درصد جمعیت جهان)، 30 درصد تولید ناخالص داخلی جهان و 17 درصد مبادلات جهانی رقابت تنگاتنگی با هفت کشور صنعتی دنیا دارد. کشورهای عضو این اتحادیه با ظرفیت‌هایی که در بخش‌های متفاوت دارند، می‌توانند در بیشتر اهداف یکدیگر نقش داشته باشند و در واقع کاستی‌های خود را رفع کرده و از طرف دیگر با کمک نقطه قوت خود به پیشرفت دیگر کشورهای عضو و حتی دیگر کشورها کمک کنند. به صورت کلی، می‌توان گفت بریکس به دنبال افزایش مبادلات تجاری بین کشورهای عضو و در نتیجه تقلیل وابستگی اقتصادی به اروپا و آمریکا، تشکیل بانک توسعه و ذخیره انرژی در برابر نهاد‌های غربی همچون بانک جهانی و صندوق بین‌المللی پول، ایجاد روابط جنوب‌ـ جنوب، استفاده از ظرفیت کشورهای در حال توسعه برای تغییر مناسبات اقتصاد جهانی و عادلانه‌تر کردن آن، ایفای نقش مؤثر در کمک کردن به کشورهای در حال ورشکستگی و نیز تأثیرگذاری مثبت بر بحران‌های سیاسی یا اقتصادی مهم جهان است.
یکی از مواردی که اعضای بریکس به شدت در پی آن هستند، این است که استفاده از ارز دلار را کنار بگذارند. در حال حاضر، کشورهای عضو در مبادلات خود از ارزهای ملی استفاده می‌کنند؛ ولی بریکس به دنبال ایجاد ارز واحد است که پیشنهادهای متعددی در این باره داده شده است. یکی از این پیشنهادها ایجاد پول واحد R5 است که کلمه R ابتدای نام ارزهای این پنج کشور است. پیشنهاد دیگر استفاده از یوان چین به عنوان ارز مرجع است. البته بحث دیگر درباره پشتوانه این ارز جدید است؛ بعضی از کشورها معتقدند باید به پشتوانه طلا باشد؛ البته استفاده از نفت و فلز‌های کمیاب هم مد نظر است و در نهایت گروهی معتقدند پشتوانه ترکیبی از طلا، نفت و فلز‌های کمیاب باشد. البته ارز واحد یک مخالف جدی دارد و آن هم کشور هند است. سخنگوی وزارت خارجه هند درباره اجلاس آفریقای جنوبی گفت، در این دوره هیچ ارز مشترکی معرفی نخواهد شد. هند تأکید بسیاری بر تقویت روپیه دارد و می‌گوید ایجاد ارز مشترک آسیب شدیدی به اقتصاد هند وارد می‌کند. در حال حاضر، ارزش روپیه یک چهارم ارزش یوان چین است و هندی‌ها می‌گویند زمانی از ارز مشترک یا واحد باید صحبت شود که قدرت روپیه به یوان چین نزدیک شده باشد. درباره عضویت جمهوری اسلامی هم می‌توان گفت با توجه به معیار‌ها و توانایی‌های که جمهوری اسلامی از آن برخوردار است، کشورمان به راحتی می‌تواند خود را با معیار‌های احتمالی بریکس تطبیق دهد. یکی از اولین نتایج عضویت جمهوری اسلامی در این سازمان این است که ایران می‌تواند معاملات خود را با کشورهای عضو این گروه بدون استفاده از دلار با پول‌های ملی کشورها انجام دهد. همچنین ایران می‌تواند از طریق آفریقای جنوبی و برزیل تجارت خود را در آفریقا و آمریکای جنوبی گسترش دهد. در این مناطق فضا برای صدور خدمات فنی و مهندسی ایران باز است. جمهوری اسلامی در بخش انرژی، نیروگاه، ساختمان‌‌سازی، جاده‌سازی و فعالیت‌های دانش‌بنیان و صدور خدمات فنی و مهندسی از توانایی‌های بالایی برخوردار است. در کنار این موارد این سازمان دارای مؤسسات مالی برای وام دادن و تسهیلات به اعضای خود است که کشورمان می‌تواند از این تسهیلات در صورت عضویت در جهت اجرایی کردن پروژه‌های داخل کشور استفاده کند. گفتنی است، در سال‌های آتی بریکس با پیوستن اعضای جدید به قدرتمندترین سازمان اقتصادی جهان تبدیل خواهد شد و در واقع این سازمان پایانی بر عصر یکجانبه‌گرایی در جهان خواهد بود.
