چراغ‌ سبز آمریکا برای سلاح‌های ممنوعه

با مشخص شدن ناتوانی اوکراین در پیشرفت در زمین نبرد با روسیه و پس گرفتن سرزمین‌های اشغال شده از سوی این کشور، به نظر می‌رسد ایالات متحده و متحدانش به‌دنبال بالا بردن میزان استفاده اوکراین از سلاح‌هایی هستند که بیشترین تلفات‌گیری از میان غیر نظامیان را دارد.
کمک‌های مالی آمریکا به اوکراین، پس از سفر هفته گذشته «آنتونی بلینکن» وزیر خارجه این کشور به کی‌یف، افزایش یافته و واشنگتن کمک مالی یک میلیارد دلاری دیگری را برای اوکراین تصویب کرده است. این کمک‌های مالی با ارائه سلاح‌هایی به کی‌یف همراه شده است که متخصصان سلاح‌های کشتار جمعی معتقدند باید استفاده از این سلاح‌ها در نبردهای نظامی متوقف شود؛ زیرا بالاترین میزان تلفات را در میان غیر نظامیان دارد. پس از ارسال بمب‌های خوشه‌ای به اوکراین، این بار دولت ایالات متحده به‌دنبال ارسال پرتابه‌های اورانیوم غنی شده ضعیف به اوکراین است تا در تانک‌های لئوپارد استفاده شود. دولت بایدن که در برابر انتقادات شدید به این موضوع قرار گرفته، تنها به گفتن این نکته بسنده کرده که اوکراین از این سلاح‌ها به‌صورت «مسئولانه» استفاده می‌کند. این جمله در روابط بین‌الملل معنای چندان واضحی ندارد و مشخص نیست اگر کشوری غیر از متحد آمریکا از این سلاح‌ها در جنگ‌های خود استفاده کند، دقیقاً واکنش واشنگتن به این مسئله چه خواهد بود.
استفاده از مهمات حاوی اورانیوم ضعیف ‌شده یکی از مسائل جنجال‌برانگیز است و مخالفان آن از جمله «ائتلاف بین‌المللی منع تسلیحات اورانیومی» می‌گوید که این سلاح‌ها، خطرناک بوده و موجب ابتلا به سرطان یا تولد کودکان معلول می‌شود.
اورانیوم ضعیف‌شده یکی از محصولات فرعی اورانیوم غنی‌شده است که استفاده آن در مهمات باعث نفوذ آسان در خودروهای زرهی و ایجاد ابرهایی از غبار و فلز می‌شود. آمریکا در جنگ‌های خلیج‌فارس در سال‌های ۱۹۹۰ و ۲۰۰۳ به‌طور گسترده از مهمات حاوی اورانیوم ضعیف‌ شده استفاده ‌کرد. ناتو نیز در سال ۱۹۹۹ در بمباران یوگسلاوی سابق از این سلاح‌ها استفاده‌ کرد.
تجارب جنگی نشان داده‌ است، همانند بمب‌های خوشه‌ای، مهمات حاوی اورانیوم با غنای کم نیز بیش از نظامیان از بین مردم عادی قربانی می‌گیرد. به گفته دولت عراق، در سال ۲۰۰۵، میانگین ابتلا به سرطان در این کشور به‌دلیل استفاده از گلوله‌های [حاوی] اورانیوم ضعیف شده از ۴۰نفر به یک‌هزار و ۶۰۰ مورد در هر ۱۰۰ هزار نفر افزایش یافته‌ است. بغداد به همین دلیل از آمریکا در سال ۲۰۲۲ شکایت کرد و غرامت خواست.
البته این سناریو نیز محتمل به نظر می‌رسد که کاخ سفید با ارسال این گونه تسلیحات نامتعارف از بمب خوشه‌ای گرفته تا مهمات با غنای کم در صدد تحریک سران کرملین با هدف اقدام متقابل آنها برآمده‌ باشد؛ سیاستی که از نگاه کاخ سفیدنشینان، جنگ را وارد مرحله جدی‌تر کرده و روند اجماع‌سازی علیه مسکو را در جهان تسریع می‌کند.
«الکسی رزنیکوف» وزیر دفاع برکنارشده اوکراین در گفت‌وگو با نشریه اوکراینی و دولتی «اوکرین‌فرم» گفته ‌است، از آغاز عملیات نظامی ارتش روسیه در اوکراین، حامیان غربی کی‌یف تاکنون دست‌کم ۱۰۰ میلیارد دلار کمک تسلیحاتی به کی‌یف ارسال کرده‌اند که بیش از ۵۰ میلیارد دلار آن از طرف دولت آمریکا بوده‌است.
این در حالی است که برخی منابع، ارزش کمک‌ها را بسیار بیشتر از این رقم ارزیابی می‌کنند. برای نمونه، اندیشکده «مرکز مطالعات بین‌المللی و راهبردی» (CSIS)، ۲۲ آذر سال گذشته با انتشار یک موشن‌گرافی میزان کل کمک‌های دولت آمریکا به اوکراین را بررسی و اعلام‌ کرد، واشنگتن بیش از ۱۰۰ میلیارد دلار به اوکراین کمک کرده که ۶۰ میلیارد دلار آن در بخش نظامی بوده ‌است.
گزارش رسانه‌ها به نقل از مقامات آمریکایی که نامی از آنها برده نشده است، حاکی از آن است که ضدحمله اوکراین بسیار کند پیش می‌رود و تاکتیک‌های ضعیف در مسیر آن مانع‌تراشی کرده است. با این‌ حال، مقامات اوکراینی از این انتقادات خشمگین هستند و وزیر امور خارجه اوکراین بر همین اساس به منتقدان ضدحملات اوکراین گفته است: «خفه شوید»!
تعدادی از مقامات آمریکایی به‌شرط آنکه نام‌شان فاش نشود، به روزنامه «نیویورک‌تایمز» و چندین رسانه دیگر گفتند که شروع به زیر سؤال بردن تاکتیک‌های ارتش اوکراین کرده‌اند و نسبت به این تاکتیک‌ها «ناامید» شده‌اند.
این مقامات افزودند، اکنون که فرماندهان اوکراینی باید نیروهای‌شان را بیشتر در جنوب کشور مستقر و تقویت کنند، آنها را به‌طور برابری در شرق و جنوب اوکراین قرار می‌دهند.
طبق گزارش نیویورک‌تایمز، این مقامات آمریکایی از اوکراین می‌خواهند تا از میدان‌های مین گسترده‌ای که روسیه در این منطقه به‌جا گذاشته، عبور کنند؛ حتی اگر این اقدام به‌معنای از دست دادن تجهیزات و سربازان بیشتری در این روند است.