«سیدعبدالحسین لاری» از نخستین کسانی بود که اصل ولایت مطلقه فقیه را در رساله «ولایت الفقیه» خود ارائه کرد. از دیدگاه لاری، اجرای قوانین اسلامی در هیچ زمانی تعطیلبردار نیست. به همین علت، او فقیه جامعالشرایط را نماینده قانونی امام عصر(عج) میداند که باید زندگی مسلمانان را در عصر غیبت و بر اساس موازین قرآن، سنت نبوی و احادیث اهلبیت(ع) اداره کند. این نگاه به اندیشه امام خمینی(ره) بسیار نزدیک است. در همین راستا از منظر اندیشه سیاسی سیدلاری، از مهمترین اختیارات و مناصب ولی فقیه، تشکیل حکومت اسلامی است. جالب است که مبتنی بر همین دیدگاه، وی اولین شخصی به شمار میآید که قبل از پیروزی انقلاب اسلامی ایران، حکومتی مبتنی بر ولایت فقیه را به شکل عملی در لارستان تأسیس کرد ؛ بنابراین از این منظر، سیدلاری به عنوان آغازگر عملی حکومت ولایتفقیه در ایران مشهور است. در همین باره رهبر معظم انقلاب تأکید دارند: «مرحوم سیدعبدالحسین لاری پرچم جهاد و مبارزه با اشغالگران را برافراشت؛ و اولین نمونه کوچک، ولی پرمعنا از حکومت اسلامی را، در این خطه تشکیل داد.» البته مرحوم لاری اختیارات دیگری هم برای فقیه جامعالشرایط قائل بود که زمانی آنها را مطابق با آرا و آثار وی فهرست میکنیم که تحقیقاً همان اختیارات و مناصب ولایت فقیه در عرصه عملی ولایت سیاسی است. بخشی از این مناصب و اختیارات، شامل دخالت در امور حسبیه، إفتاء(فتوا دادن)، اقامه حدود، قضاوت، اقامه نماز جمعه، امربهمعروف و نهیازمنکر، مالکیت بیتالمال و اموال عمومی و دولتی، اختیار مطلق در چگونگی مصرف بیتالمال مسلمین، مبارزه با استعمار خارجی، امر به جهاد اسلامی علیه استعمارگران و حتی بازپسگیری سرزمینهای اسلامی تصرفشده میشود. تورق در این اختیارات و مناصب نشان میدهد، تفاوتهایی اساسی بین مشروطه مورد نظر آیتالله لاری با علمای طرفدار مشروطه وجود داشته است. مشروطه مورد نظر سید کاملاً جنبه دینی و غیرعرفی داشته؛ اما اکثر علمای مشروطهخواه، به عرفیبودن مشروطه اعتقاد داشتند و معتقد بودند مشروطه دخالتی در امور شرع نخواهد کرد. این در حالی بود که در اندیشه سیاسی آیتالله لاری، قانونگذاری در حوزه عرف جایی نداشت و تأکید میکرد قانون مجلس باید قانون اسلامی و شرعی باشد. دقیقاً، به همین دلیل است که گفته میشود، او به حاکمیت و ولایت مطلقه فقیه در امور سیاسی و اختیارات و مناصب زیادی برای فقیه در دوران غیبت قائل بوده است. مرحوم لاری به شکل نظری و البته عملی با مستبدان داخلی و استعمارگران خارجی مبارزه کرده است. او حتی معتقد بود، حاکم اسلامی باید برای خودکفایی داخلی به منظور رها شدن از وابستگی به بیگانگان تلاش کند. به همین علت، در رساله سؤال و جواب جنس خارجی، مصرف خوراکیها و اجناس خارجی را به منظور جلوگیری از خارج شدن سرمایه و فراهم شدن استقلال اقتصادی و خودکفایی کشورهای اسلامی تحریم کرد. او معتقد بود، کشوری که از لحاظ اقتصادی به بیگانگان وابسته شود، حتی از نظر سیاسی نیز به آنها وابسته میشود.