یکی از نشانگان و اسناد معتبری که بزرگی، شجاعت و دینمداری مردان بزرگ و علمای جان بر کف شیعه را در طول تاریخ بدون هیچ شائبهای نشان میدهد، فتاوا و فرامین جهادی صادره از سوی آنها در مبارزهجویی با ظلمپیشگان و شاهان مستبد داخلی و استعمارگریهای خارجی است. بیکفایتی حاکمان خودکامه قاجار، زمینه نفوذ و استیلای بیگانگان را بر جامعه ایران اسلامی روزگار سیدعبدالحسین لاری، فراهم آورده بود و افزون بر تحمیل قراردادهای ننگین و جدا شدن تعداد بسیاری از شهرهای اسلامی ایران و دریافت امتیازهای فراوان از دولت، پیامدهای زیانآور فرهنگی، اجتماعی و اقتصادی را نیز بر جامعه آن روز تحمیل کرده بود و این همه برای مجتهد لاری قابل تحمل نبود. از این رو، وی هرگز دولت مستبد قاجار را به رسمیت نشناخت و اثری روشنگرانه با عنوان «آیات الظالمین» در سال 1314 قمری(1275ش)، یعنی حدود 10 سال پیش از مشروطه و در اختناق قاجار منتشر کرد. سیدعبدالحسین لاری در اثر خود از جنایات، فجایع و سیمای زشت دولت ستمگر مرکزی و حاکمان مستبدش در منطقه لار پرده برداشت و ویژگیهای آنان را با استناد به آیات قرآن و اخبار معصومان بیان و با ادله محکم، علل فریبکاری آنان را آشکار کرد و همچنین توجیهگریهای آنان را بیهوده و باطل نشان داد. همچنین در فتوایی، با صراحت تمام اعلام داشت: «واجب است تبدیل سلطنت امویه قاجاریه به دولت حقه اسلامیه» و با پیروان و مریدان فراوان خویش در منطقه لار آشکارا فریاد مخالفت ضد نظام استبدادی قاجار را سر داد1 و تا آنجا پیش رفت که در لارستان، حکومت اسلامی بنیاد نهاد. مردم نیز چون پیشاهنگی مرحوم سید را در مبارزه با ظلم و استبداد قاجاریه دیدند، با خشنودی، مخارجی را که حکومت مستقل اسلامی وی لازم داشت، تأمین کردند.2 مرحوم لاری حتی تمبر پستی به نام حکومت به چاپ رسانده بود که بر روی آن نوشته بود: «پست ملت اسلام».3 همچنین «کارخانه اسلحهسازی دایر کرده بود»4 و به تعبیر برخی نویسندگان «دستگاهش منظم و با انضباط بود و بر پایه شریعت صدر اسلام عمل میکرد.»5
همچنین، وی در برابر قرارداد ننگین 1907 که ایران را به دو منطقه بین دولتهای انگلیس و روس تقسیم میکرد، موضع قاطعی گرفت و آن را باطل و غیر قانونی شمرد.6در جنگ جهانی اول در فرمانهایی که برای سردار عشایر قشقایی، صولتالدوله صادر میکند، بر جهاد علیه انگلیسیها تأکید کرده، میگوید: «من که مجتهد و جانشین پیغمبر اسلام هستم، به این وسیله فتوا میدهم که جهاد با این کفار حربی انگلیسیها واجب است.»7
مرحوم سیدلاری از انگلیسیها به «ابالیس انگلیس» یاد میکند؛ چنانکه وی هرگز فجایع همسایه شمالی ایران، دولت روس را از دیده پنهان نمیدارد و درباره سیاست مکارانه آنان با ملت مسلمان ایران هشدار میدهد.8مجتهد لاری قراردادها و معاهداتی را که حاکمان کشورهای اسلامی با بیگانگان منعقد کرده و از این راه، زمینه گسترش نفوذ بیگانه و اشغال بعضی از سرزمینهای اسلامی را فراهم آورده بودند، باطل و غیرقابل قبول و اجرا دانسته و بیش از هر چیزی بر قانون شریعت اسلام تکیه و تأکید داشته است.9
منابع:در دفتر نشریه موجود است.