شیوه هدایت امام حسن عسکری(ع)

امام حسن عسکری(ع) کوتاه‌ترین مدت امامت را در میان ائمه اطهار(ع) داشتند. ایشان به مدت شش سال زمام‌دار امور شیعیان بودند و در همین مدت نیز با سه خلیفه خونخوار عباسی هم‌عصر شدند. امام حسن عسکری(ع) موضوع مهدویت را اثبات کرده و در هر لحظه نسبت به این امر مردم را آگاه می‌کردند؛ مهدویت یک قضیه گره خورده با جریان نبوت است؛ حتی ابن تیمیه که مظهر خباثت و دشمنی با اهل ‌بیت(ع) است نیز به جریان مهدویت اشاره می‌کند و آن را از مسلمات دین می‌داند. امام حسن عسکری(ع) سعی داشتند که به هر طریقی شرایط را برای فهم مردم در خصوص مهدویت فراهم کنند؛ یکی از شباهت‌های امام زمان(عج) با پیامبران الهی، شباهت ایشان با حضرت عیسی(ع) است در زمانی‌که بسیاری ایشان را انکار می‌کردند و در این شرایط امام حسن عسکری(ع) سعی بسیاری در زمینه شک‌زدایی از شیعیان و بزرگان شیعه داشتند. ایشان در یک محفل 40 نفره از علما و بزرگان شیعه، امام زمان(عج) را برای اولین و آخرین بار به آنها معرفی کردند و از غیبت ایشان خبر دادند. احمدبن‌اسحاق اشعری قمی که بانی مسجد امام حسن عسکری(ع) است و با دستور مستقیم ایشان این مسجد را بنا کردند، روایات متعددی از ایشان نقل کردند. این مسجد نیز سال‌های سال مرکز پرورش طلاب و علمای بزرگ و محل درس و بحث‌های مهمی در تاریخ حوزه بود و نقش خاصی نیز در دوران پیروزی انقلاب داشت؛ وی روایتی از حضرت نقل می‌کند که غیبت حضرت مهدی(عج) به حدی طولانی است که بسیاری از مردم در ایمان خود سست می‌شوند. مسئله سست شدن اعتقادات مردم مطلب بسیار سنگینی بوده که ائمه اطهار(عج) با بیان این مسئله گریسته‌اند. در روایات بیان شده است، شیعیان و پیروان پیامبر و ائمه(ع) از کسانی‌که ایشان را درک کرده‌اند نیز جایگاه بالاتری دارند؛ زیرا این مردم از حضور پیامبر(ص) و ائمه(ع) بی‌بهره بودند، ولی به دین پیامبر(ص) پایبند هستند؛ به‌همین دلیل است که پیامبر(ص) از لفظ اِخوان خود برای مردم دوران غیبتی که به شریعت نبوی پایبند هستند، یاد می‌کند. امام حسن عسکری(ع) تلاش کردند شیعیان را در دوران غیبت برای اعتقاد به مهدویت آماده کنند؛ مسئله عمر امام زمان(عج) یک مسئله خاص است؛ ولی قطعاً برای کسانی ‌که این طول عمر را غیر ممکن می‌دانند، باید طول عمر حضراتی، چون نوح و خضر و حکمت الهی را یادآوری کرد. کسانی‌که از لفظ شیعه صفوی یاد می‌کنند و صفویه را بانی شیعه در ایران می‌دانند، بهتر است مطالعه بیشتری در تاریخ داشته باشند که شیعه در آن زمان در ایران حضور گسترده‌ای داشت، ولی صفویه شیعه را در ایران رسمی اعلام کرد و قطعاً یک حکومت نقش بسیاری در گسترش مذاهب دارد که در ایران نیز به همچنین بود؛ بیش از نقش شاهان صفوی در آن زمان، نقش بزرگانی چون شیخ بهایی و علامه مجلسی و محقق کرکی و... در گسترش تشیع مهم و تأثیرگذار بود. یکی از مهم‌ترین سفارش‌ها و تأکیدات امام حسن عسکری(ع) بیان ویژگی‌های شیعیان در عصر غیبت است. ایشان فرمودند، تفاوت میان شیعه و محب اهل ‌بیت(ع) در این است که یک شیعه همیشه از ما پیروی کرده و از اوامر و نواهی اهل ‌بیت(ع) تبعیت می‌کند. با توجه به جمیع روایاتی که از حضرات معصومین(ع) بیان شده است، می‌توان به این نکته رسید که مهم‌ترین خصلت شیعیان، امانت و صداقت است و هر کسی که این دو خصلت را ندارد، قطعاً با عبادات فراوان نیز نمی‌تواند خود را در میان شیعیان بداند.