«جوزفنای» از استادان دانشگاه هاروارد که از او به عنوان مبدع اصطلاح «قدرت نرم» نام برده میشود، میگوید قدرت نرم، یعنی تأثیر و جذابیت ایدههای یک ملت بر ملل دیگر. قدرت نرم یک ملت را قادر میسازد تا بر نتایج مورد نظر خود در عرصه امور بینالمللی نه با توسل به زور و قوه قهریه، بلکه به مدد قدرت جاذبه و کشش دست یابد. تا همین اواخر، قدرت نرم عمدتاً یک سلاح آمریکایی به شمار میآمد و جوزف نای معتقد است، پیروزی آمریکاییها در جنگ سرد با بلوک شرق، همان قدر مدیون رادیوی اروپای آزاد و تولیدات هالیوودی بود که ثمره برنامه جنگ ستارگان ریگان به شمار میرفت. در حقیقت، قدرت نرم یک رویکرد امنیتطلب است که معطوف به جلب توجهات جهانی به چالشهای جدید است و از پذیرش استانداردها و نهادهای بینالمللی و ائتلافها و همکاریهای مبتکرانه در روابط خارجی بین کشورها و نیز سازمانهای غیردولتی هم فکر عمل میکند. امروزه در روابط بینالملل، آگاهی و نحوه سازماندهی و به کارگیری آن در پیشبرد منافع ملی را «قدرت نرم» مینامند. انقلاب اطلاعات، طبیعت قدرت را بیشتر با از قوه به فعل درآوردن قدرت نرم دگرگون میکند. امروزه، رسانهها ابزار اصلی قدرت نرم به شمار میروند که نقش کلیدی را در عرصه تحولات دیپلماسی بر عهده دارند.
اگر موضوع دیپلماسی را علم و هنر ایجاد رابطه میان کشورها به منظور حفظ و کسب منافع ملی از طریق بهکارگیری هنرمندانه اطلاعات در متقاعد کردن طرف مقابل بدانیم، امروزه صورت تکاملی آن علم و هنر رسانهای است، یعنی متقاعدسازی و اثرگذاری دیپلماسی سنتی با ترکیبی از قدرت سخت و «قدرت نرم» در ابعادی گسترده، با سرعت بیشتر، پیچیده و بازیگرانی متنوع.
به هر حال، تصور غالب در دیدگاه سنتی بر این پایه استوار است که محیط بینالمللی صحنهای است مرکب از تخاصم و تقابل و کمتر تعامل و همکاری میان حاکمیتهای مستقل و روابط میان کشورها براساس دیپلماسی سنتی تنظیم شده است. ولی امروزه که عرصه بینالمللی از جنبههای گوناگونی، از جمله فرسایش مرزها، محدود شدن قدرتهای قلمرویی و جریان بدون کنترل اطلاعات، دچار تحولات عدیدهای شده است، کشورها ناگزیر به ارتباط بیشتر با یکدیگر و حتی با هویتهایی هستند که صاحب هیچ سرزمینی نیستند. در چنین وضعیتی، کشورها افزون بر قدرت سخت، ناچار به استفاده از قدرت نرم هستند و استفاده از نوع جدیدی از دیپلماسی که با توجه به ماهیت، نقش و کارکرد آن «دیپلماسی رسانهای» نامیده میشود، ضروری است.