تحولات چشمگیر در عرصههای علمی و فناوری، به ویژه در حوزه فضایی از مظاهر اقتدار و پیشرفت علمی کشور در سالهای پس از پیروزی شکوهمند انقلاب اسلامی است. با وجود اینکه دولتهای غربی درصدد ایجاد موانع بودند؛ ولی جمهوری اسلامی با اتکا به مؤلفههای ایمان، عزت و خودباوری با تلاش پژوهشگران و متخصصان خود توسعه صنعت فضایی را سرعت بخشیده است. تأثیر بسزای فناوریهای فضایی در ارتقای اقتدار و امنیت ملی و پیشرانی علمیـ صنعتی موجب شده این بخش درسطح جهانی قابلیتهای راهبردی را کسب کند. بررسی وضعیت جمهوری اسلامی در زمینه شاخصهای علمی حوزه هوا فضا حاکی از آن است که کشور عزیزمان در رتبه اول منطقه خاورمیانه درحوزه تولید علم هوافضا قرار دارد.
ایران از سال ۱۳۸۷ با پرتاب ماهواره امید به جمع باشگاه جهانی فضا پیوست که در همین راستا «سازمان فضایی ایران» اقدامات درخشانی را ذیل محورهایی، همچون توسعه فناوری ماهوارهای و مخابرات فضایی، توسعه ایستگاههای زمینی، ایجاد زیرساختهای مناسب برای هدایت و کنترل ماهوارهها (نظیر پایانه فضایی امام خمینی(ره) سمنان، پایگاه فضایی قم، مرکز فضایی البرز و پایگاه فضایی چابهار) و همچنین تربیت نیروی انسانی متعهد و متخصص در دستور کار قرار داد.
در حال حاضر، به حول و قوه الهی هدفگذاری فضایی کشور در منطقه چابهار در جهت دستیابی به مدار ژئوست که این پایگاه به عنوان یک مرکز پرتاب غیر نظامی پیشبینی شده است تا در زمینه پرتاب موجود زنده، پرتاب ماهوارههای سنجشی و ماهواره مخابراتی در مدار زمین فعالیت کند.
در یک نگاه روند دستاوردهای فضایی کشور عبارتند از: پرتاب موفقیتآمیز «راکت کاوشگر3» در سال ۱۳۸۸، رونمایی از نمونههای مهندسی چهار ماهواره «ظفر»، «رصد»، «فجر» و «دانشجویی امیرکبیر».
در سال ۱۳۸۹، در مدار قرار گرفتن ماهواره نوید در سال1390، رونمایی از مدل مهندسی ماهواره «ناهید» و مدل توسعهیافته ماهواره «زهره» در سال 1391، ساخت دو ماهواره «تدبیر» و «خلیجفارس» در دانشگاههای علم و صنعت و مالک اشتر در سال 1392، پرتاب ماهواره ملی «فجر» همراه با ماهوارهبر «سفیر» به فضا و قرار گرفتن در مدار زمین در سال 1393، طراحی محموله مخابراتی باند ku و طراحی و ساخت چرخ عکسالعملی و سازه ساندویچی لانه زنبوری مورد استفاده در ماهوارهها با تلاش پژوهشگران پژوهشگاه فضایی در سال 1394، رونمایی از ماهواره مخابراتی «ناهید1» در سال 1395.
در مقطعی از تاریخ سیاسی کشور به دلیل گره زدن حل مشکلات مملکت با موضوع تحریم و دستیابی به برجام روند رشد و توسعه صنعت فضایی تا حدودی دچار رخوت شد؛ اما در دو سال اخیر به دلیل توجه دولت سیزدهم افزایش پرتاب با تأکید بیشتر بر ارتفاع و سرعت برنامههای فضایی پیگیری شد که پرتاب ماهواره ققنوس با ماهوارهبر سیمرغ و آزمون موفق حمل و جدایش همزمان سه ماهواره در دیماه 1400، پایش برخط پهنههای آبی کشور با استفاده از تصاویر ماهوارهای در اسفندماه 1400، پرتاب نمونه کیفی ماهواره ناهید1 با ماهوارهبر ذوالجناح درخردادماه 1401، افتتاح مرکز کنترل و عملیات ماهوارههای سنجشی از دور در مهرماه 1401و امضای تفاهمنامه همکاری مشترک با آژانس فضایی روسیه در آذرماه 1401 و... همگی گواه این ادعاست.
در تازهترین رویداد فضایی کشور، پرتاب موفقیتآمیز ماهواره ثریا با ماهوارهبر قائم 100 را که با تلاش مختصصان نیروی هوافضای سپاه پاسداران انقلاب اسلامی ساخته شده است، میتوان به مثابه یک نقطه عطف تلقی کرد؛ به گونهای که این نسل جدید ماهوارهبر با موفقیت توانست ماهواره ثریا را درمدار 750 کیلومتری قرار دهد و بنا به اذعان «سردار علی جعفرآبادی» فرمانده فضایی نیروی هوافضای سپاه ایران پس از آمریکا، چین و روسیه چهارمین کشوری است که ماهوارهبر کاملاً بومی با نازلهای متحرک سوخت جامد را دارد.
پرهیز از اتکای به بیگانه در امر فناوریهای جدید و درک فرآیند رشد فناوری از سوی مهندسان و نخبگان داخلی، فرهنگ خودباوری است که در اندیشه متخصصان فضایی جمهوری اسلامی تجلی و عینیت یافته است.