آیت‌الله سیدعبدالحسین لاری با آغاز انقلاب مشروطه از آن حمایت کرد، اما از همان ابتدا، قائل به مشروطیت مبتنی بر شرع بود. برخی معتقدند اصطلاح «مشروطه مشروعه» را نخستین‌بار وی به کار بود. او حتی برای نظام سیاسی مدّ نظرش، قانون و قواعدی را هم به رشته تحریر درآورد که در سال 1286ش، در «مطبعه اسلامیه» شیراز چاپ و منتشر شد. با این حال، برخی محققان، مانند حسن امداد در کتاب «فارس در عصر قاجار»، «مشروطه مشروعه» سید لاری و شهید آیت‌الله فضل‌الله نوری را یکسان و شبیه هم نمی‌دانند. امداد می‌نویسد: «ایشان معتقد به نوعی حکومت مشروطه مشروعه بود که هیچ ربطی به مشروطه مشروعه حاج شیخ فضل‌الله نوری نداشت.»(1)
دلیل حسن امداد برای این مسئله، احتمالاً همراهی نکردن سید لاری با محمدعلی‌شاه و غیرشرعی خواندن حکومت وی، در پی به توپ بستن مجلس شورای ملی است؛ دلیلی که البته نمی‌تواند در تحلیل این رویکرد و کشف تفاوت میان دو دیدگاه، چندان مؤثر باشد. سید لاری در همان ایام، رساله معروف «تشویق و تحریض مشروطه مشروعه» را به رشته تحریر درآورده بود. او در این رساله، تعیین صلاحیت قوانین و همچنین افرادی را که قرار است در حکومت صاحب عنوان و منصب شوند، موکول به تأیید فقیهی صاحب شرایط می‌داند؛ رویکردی که بیش از هر چیز یادآور نظریه ولایت فقیه است و البته، نوعی هماهنگی با اصل دوم متمم قانون اساسی دارد که شیخ فضل‌الله نوری نوشته است.(2)
اما می‌توان با بررسی دلایل تأسیس حکومت اسلامی لارستان از سوی سید لاری بیشتر به عمق اندیشه سیاسی و اعتقادی وی پی برد. آیت‌الله سیدعبدالحسین لاری، پس از فتح تهران به دست مشروطه‌خواهان و آغاز دوره دوم مشروطیت، به فکر ایجاد یک مجموعه حاکمیتی در لارستان افتاد؛ رویکردی که برخلاف ادعای دشمنان او، طرفدار تجزیه نبود و در تشتت و آشوب‌هایی ریشه داشت که مردم فارس و بوشهر را آزار می‌داد. در لار حاکم منصوب حکومت مشروطه، به دلیل نبود تأمین جانی، با اندک نیروهایش از شهر گریخته و بیرون از آن اردو زده بود. حال و روز اهالی، به دلیل این بی‌سامانی، هر روز بدتر و وخیم‌تر می‌شد و سید لاری، با شخصیت و منشی که داشت، نمی‌توانست در برابر این اقدامات ساکت بماند.
از سوی دیگر، میسیونرهای انگلیسی، برای تبلیغ مسیحیت وارد فارس و بوشهر شده بودند و این نگرانی در میان مردم شکل گرفته بود که اهمال در برخورد با آنها، می‌تواند موجب انحرافات عقیدتی گسترده شود. جلوگیری و رفع این مشکلات، جز با برپایی یک ساختار حکومتی امکان نداشت و آیت‌الله سیدعبدالحسین لاری، با ایجاد ارکان حکومتی، در پی بازگرداندن نظم به زندگی مسلمانان و تأمین حقوق آنها بود. طبعاً چنین رویکردی مورد علاقه استعمار بریتانیا نبود، زیرا نمی‌توانست حکومت سید لاری را در مجاورت مناطق تحت نفوذ خود در جنوب ایران‌ـ مناطقی که بعدها به قطب تولید نفت جهان تبدیل شد‌ـ و البته نفوذ شگفت‌انگیز سید لاری را در میان مردم، به ویژه بزرگان طوایف و عشایر تحمل کند.(3)
منابع در دفتر نشریه موجود است.
