کارشناس و تحلیلگر مسائل اقتصادی گفت: «امیدواریم فعالیت‌های بانک مرکزی در راستای ثبات نرخ ارز بی‌اثر نشود؛ چرا که اقتصاد امروز ایران به شدت نیازمند ثبات ارزی است.»
«یوسف کاووسی» کارشناس و تحلیلگر مسائل اقتصادی در گفت‌وگو با «صبح صادق» درباره موضوع ناترازی بانکی و دلایلی که بخش اعظمی از آن مربوط به بی‌انضباطی مالی و عدم نظارت بر عملکرد نظام بانکی است، دولت‌های پیشین و تحمیل تکالیف دستوری به بانک‌ها را عامل مهمی در افزایش ناترازی بانک‌ها خواند و گفت: «یکی از مهم‌ترین دلایلی که طی بیش از چهار دهه گذشته زمینه افزایش ناترازی در نظام بانکی را ایجاد کرده، تحمیل تسهیلات تکلیفی از سوی دولت و مجلس به اشکال گوناگون به نظام بانکی کشور است؛ به گونه‌ای که گاه برخی از مسائل کارشناسی نشده از سوی دولت‌ها یا مسائل بخشی و منطقه‌ای از سوی نمایندگان مجلس مطرح می‌شود و تکالیفی را به نظام بانکی تحمیل می‌کند که از توان بانک‌ها خارج است و خود این موضوع منجر به افزایش نقدینگی و ناترازی بانک‌ها می‌شود.»
کاووسی ادامه داد: «البته رئیس بانک مرکزی گام‌های بلندی در راستای رفع ناترازی بانکی برداشته است، اما موضوع را نباید فقط به این دولت و این رئیس بانک مرکزی در داشتن اراده برای برخورد با ناترازی بانکی خلاصه کنیم، بلکه زمینه‌ها برای عدم ایجاد ناترازی در همه دولت‌ها باید فراهم باشد.»
این کارشناس مسائل بانکی خاطر نشان کرد: «برای اینکه با ناترازی بانکی و پیامدهای آن در همه دولت‌ها مواجه نشویم، در وهله اول باید دولت به این نتیجه برسد که نباید با تسهیلات تکلیفی نظام بانکی کشور را تحت فشار قرار دهد؛ چرا که بخش اعظمی از تکالیفی که طی دهه‌های گذشته به بانک‌ها تکلیف شده، خارج از توان آنها بوده است؛ یعنی این طور نیست که با تحمیل یک سری از تسهیلات به بانک‌ها گمان کنیم با این کار یک حس رضایتی در مردم ایجاد می‌شود؛ بلکه باید بدانیم برخی از این تکالیف تبعاتی دارد که به مراتب بیشتر از نتایج مثبت آن است.»
کاووسی یادآور شد: «برای نمونه حجم تکالیفی که در سال‌های گذشته به بانک‌ها تحمیل شد، باعث شد رؤسای بانک مرکزی به مقام معظم رهبری در شکایت از بار تکالیفی که به نظام بانکی کشور تحمیل شده نامه‌نگاری کنند، نامه‌ای با این مضمون که تکالیف داده شده از سوی دولت و مجلس خارج از توان شبکه بانکی کشور است؛ به همین دلیل بارها شاهد بودیم رهبر معظم انقلاب بر این موضوع تأکید کرده‌اند که نباید تکالیف اضافی به نظام بانکی تحمیل شود، پس دولت‌ها در اولین گام باید به این حد از درک برسند که نباید به هیچ وجه تکالیف اضافی به بانک‌ها تحمیل کنند.»
وی در این باره یادآور شد: «نباید تکالیف دستوری به بانک‌ها تحمیل شود؛ چرا که در نهایت این تکالیف اگر خارج از توانایی نظام بانکی باشد، گریبان مردم و اقتصاد را می‌گیرد. امروز بانک مرکزی بخشی از سیاست‌های خود را معطوف به محدودیت رشد نقدینگی کرده، ضمن اینکه برای جلوگیری از رشد پایه پولی و تورم نیز فعالیت‌های مناسبی انجام شده است. به این دلیل نباید تکالیف بیشتری به نظام بانکی برای اعطای تسهیلات به شرکت‌های دولتی و افراد مد نظر دولت داده شود.»
این کارشناس و تحلیلگر اقتصادی در پاسخ به این پرسش که از نظر شما درمان ناترازی نظام بانکی چیست، گفت: «در اقتصاد راهکارها مشخص است، اقتصاد بیمار هم شبیه به بیماری است که باید نسخه پزشک را بگیرد و مصرف کند؛ در صورتی که نسخه تجویزی پزشک مصرف نشود و دارو و درمان به صورت مداوم انجام نشود، مراجعه به پزشک نیز فایده ای ندارد، پس در موضوع رفع ناترازی بانکی اول باید به سراغ دولت برویم تا دارویی بنوشد که ذهنش باز شود و اجازه استقلال نسبی به بانک مرکزی را بدهد.»
وی در این باره یادآور شد: «استقلال عملی بانک مرکزی حائز اهمیت است؛ چرا که بانک مرکزی باید قدرت نه گفتن به دولت را بلد باشد؛ یعنی نه گفتن به دولت منجر به تغییر یا تحت فشار قرار دادن رئیس بانک مرکزی نشود یا اینکه برای باقی ماندن در مسند ریاست بانک مرکزی مجبور به اطاعت و همه مدل همراهی با دولت نباشد، هر چند استقلال بانک مرکزی فقط به معنای مخالفت با خواسته‌های دولت نیست، بلکه استقلال به معنای عمل منطقی و مستقل است.»
وی در خصوص روند موفقیت‌آمیز کنترل ترازنامه بانکی گفت: «رویه در پیش گرفته شده از سوی رئیس بانک مرکزی در کنترل ترازنامه بانک‌ها کار درستی است و باید ادامه یابد، چرا که بانک مرکزی باید جلوی تداوم رشد نقدینگی را بگیرد و مانع افزایش پایه پولی شود تا بخشی از تورمی که امروز بلای جان و معیشت مردم شده، رفع شود.»
این کارشناس اقتصادی درباره تلاش بانک مرکزی برای ثبات نرخ ارز نیز گفت: «امیدواریم فعالیت‌های بانک مرکزی در راستای ثبات نرخ ارز بی‌اثر نشود؛ چرا که اقتصاد امروز ایران به شدت نیازمند ثبات ارزی است. با توجه به اینکه بخشی از مشکلات ما ناشی از افزایش نرخ ارز است و بنگاه‌ها به دلیل افزایش نرخ تورم و نداشتن سرمایه در گردش دچار کسری می‌شوند؛ لذا مجبور به تعطیل شدن هستند و به بانک‌ها برای جلوگیری از تعطیلی فشار می‌آورند. باید نرخ ارز ثابت شود تا مانع از تحمیل انتظارات تورمی و تورم بر مردم و بنگاه‌های اقتصادی شود.»
یوسف کاووسی معتقد است: «فعالیت بانک مرکزی در راستای کاهش ناترازی بانکی مثبت ارزیابی می‌شود، به شرط اینکه این روش تداوم بیابد. از سوی دیگر، تأثیر مسائل سیاست خارجی بر روی اقتصاد باید کاهش یابد؛ چرا که اقتصاد و تجارت تحت اوامر سیاسی نیستند و بر مبنای اقتصادی و باز بودن مسیرهای تجارت و عدم تحریم کار می‌کنند؛ لذا روابط بین‌المللی باید به گونه‌ای باشد که سرمایه‌های خارجی در اقتصاد ایران احساس امنیت کنند، چرا که پول جایی می‌رود و در کشوری سرمایه‌گذاری می کند که امنیت بالای اقتصادی داشته باشد.» وی در این باره گفت: «روابط بین‌المللی مقررات و استانداردهای بین‌المللی یکی از عوامل اصولی است که باید در ایران رعایت شود، یعنی ما هم مثل سایر کشورها باید به این اصول احترام بگذاریم و قواعد دنیا را بپذیریم. در صورتی که اصول تجاری دنیا را نپذیریم، کشورها با ما تجارت نمی‌کنند و لذا اقتصادی توسعه یافته نخواهیم داشت.»
