قیام برای خدا، یعنی برخاستن از سر سفره شهوات و حرکت بهسوی خدا، یعنی مسافرت از خانه نفس به سمت بیتالله. همانطور که خود خدا در قرآنش فرمود: «وَ مَنْ یخْرُجْ مِنْ بَیتِهِ مُهاجِراً إِلَى اللَّهِ وَ رَسُولِهِ»؛ قیام برای خدا یعنی آنطوری که رسول خدا(ص) در تبیین ویژگی زیرکترین انسانها میفرماید: «التّجافى عن دار الغرور و الانابة الى دار الخلود.»(إرشاد القلوب، ج1، ص46) یعنی دل کندن از لذتهای دنیایی و آمادگی برای سفر اخروی. اساساً قیام از جنس حرکت است و قعود از جنس سکون. طبیعی است که کسی که اهل حرکت نباشد، همچون آب مانده توی یک گودال بعد از چند صباحی میگندد؛ اما آب زلال آب جوشنده است، آب رونده است. بیایید روز اول ماه رمضان با هم تصمیم بگیریم در زندگی اهل قیام بشویم، نه اهل قعود. آخه میدانید در واقع ماه رمضان هم ماه تمرین برای همین قیام در زندگی است. ماهی است که اگه خوب تمرین بکنیم، یاد میگیریم که در یازده ماه دیگر چطوری زندگی کنیم که دلبسته دنیا نشویم، بلند شدن از پای انواع شهوات را تمرین میکنیم. شهوت خوردن، شهوت خوابیدن، شهوات جنسی و...؛ لذا بهترین فرصت برای تمرین قیام همین ماه مبارک است، اما بهترین تمرین در این ماه چیه؟ همون چیزی که در دعای امروز از خدای کریم درخواست کردیم که: «اللَّهُمَّ اجْعَلْ صِیَامِی فِیهِ صِیَامَ الصَّائِمِینَ» از خدا میخواهیم که شب زندهداری ما را در این ماه جزء شب زنده داریهای واقعی و خالصانه خودت قرار بده. ممارست بر نماز شب یکی از کاملترین تمرینهای قیام است. انسان در دل شب که همه در خواب عمیق فرو رفتهاند، از خواب شیرین خود بگذرد و در برابر خدای مهربان کریم بایستد. در این ماه هرطوری شده نفسمان را به شب زندهداری و نماز شب خواندن عادت بدهیم. حتی اگر خسته و خواب آلود هم هستیم، وضو بگیریم و خودمان را پای سجاده نماز شب بکشانیم؛ چون اگه آنجا هم خوابمان ببرد خیلی با ارزشتر است تا در رختخواب. چون در روایت داریم که رسول گرامی اسلام(ص) فرمودند: «ای اباذر خداوند با سه نفر به ملائكه مباهات میكند... یکی از آنها مردی است كه شب برای نماز به تنهایی میایستد و در سجده نماز به خواب میرود. خداوند میفرماید نگاه كنید به بنده من روحش نزد من است و بدنش در طاعت من سجدهكنان است.»(وسائلالشیعة، ج5، ص296) البته میدانم واقعاً سختیهای زیادی دارد. وقتی همه خوابند، آدم با تمام خستگیهای روز گذشتهاش، باید برخلاف رویه همه از رختخواب گرمش بلند بشود و خواب را از خودش دور بکند، وسوسههای شیطان را که تازه آن موقع میآید سراغش را کنار بزند و وضو بگیرد و با تمام خستگی به نماز بایستد؛ اما چون سختترین عمل است، بهترین تمرین برای جدا شدن از دنیاست، علاوه بر اینکه بالاترین ارزش و ثواب را هم دارد. آنطور که امام صادق(ع) فرمودند: «ما مِن عَمَلٍ حَسَنٍ یعمَلُهُ العَبدُ إلاّ و لَهُ ثَوابٌ فی القرآنِ إلاّ صلاةَ اللَّیلِ؛ فإنَّ اللّه َ لَم یبَینْ ثَوابَها لِعَظیمِ خَطَرِها عندَهُ»؛ هیچ عمل خوبی نیست كه بنده انجام دهد مگر آنكه برای او ثوابی در قرآن بیان شده، ولی درباره نماز شب اینطور نیست خداوند ثواب نماز شب را بهخاطر بزرگی جایگاه و منزلت آن روشن نكرده است.