مدتهاست مسئله نظریه نظام انقلابی که دغدغه رهبری معظم در بیانیه گام دوم بوده، ذهن نخبگان انقلابی جامعه را به خود معطوف داشته است. جوهره اصلی این نظریه، پیوند سیرت و صورت انقلاب اسلامی یا ساخت حقیقی و حقوقی انقلاب اسلامی است.
در الگوی برآمده از نظریه نظام انقلابی، رابطه انقلاب اسلامی و جمهوری اسلامی به مثابه رابطه روح و جسم دانسته شده است؛ به گونهای که تا وقتی انقلاب اسلامی و آرمانهای امام راحل، مانند روح در کالبد نظام جاری باشد، جمهوری اسلامی حیات و ماندگاری دارد و در مقابل هویتزدایی و تهی شدن نظام از روح انقلابی، زوال و نابودی آن را رقم خواهد زد.
امام خامنهای معتقدند، اگر ماهیت حقیقی جمهوری اسلامی را حذف کنید، ماهیت حقوقیـ به تنهاییـ مانند دندان پوکی است که ظاهر آن سالم است، اما با اولین ضربه شیء سخت در هم می شکند. معظمله در بیانیه گام دوم تذکر دادند موفقیتها و دستاوردهای چهل سال گذشته در سایه انقلابیگری و عمل به ارزشها و اصول انقلاب حاصل شده و هرجا که دلزدگی و چالشی در این مدت در کشور ایجاد شده است، به دلیل رویگردانی از ارزشها و اصول انقلابی و جریان انقلابی کشور بوده است.
ایشان در یکی دیگر از توصیههای مهم خود فرمودند: «نگذارید از انقلاب هویتزدایی کنند و حقیقت انقلاب را واژگون کنند و اینکه هر جا مسئولان انقلابی باشند و انقلابی عمل کنند، ما موفق خواهیم بود و هر کجا خلاف آن بوده است، به عقب گرد یا سکون رسیدهایم.»(۱۳۹۵/۳/۱۴)
واقعیت این است که آنچه در سالهای بعد از دفاع مقدس و قبل از مسئولیت شهید آیتالله رئیسی در قوای مجریه با آن مواجه بودیم، در موارد متعددی رویگردانی برخی مسئولان در دولتهای گذشته از جریان اصیل انقلاب اسلامی و روحیه انقلابی و جهادی در انجام فعالیتها و اقدامات بود.
سخن بر سر نفی و نادیده گرفتن زحمات و اقدامات رؤسایجمهور گذشته نیست که اگر بگوییم دولتهای گذشته اقدامات مثبتی نداشتهاند، بدون تردید بیانصافی است. لکن سخن بر سر نگرشها و جهانبینیها و دستگاه فکری و محاسباتی کارگزاران نظام جمهوری اسلامی است که بر اساس آن ضرورتها تعیین، اولویتدهی و کیفیت برنامهها اجرا میشود.
اگر در این زمینه نگاه رهبری معظم انقلاب و رضایت مردم محروم را شاخص اندازهگیری بدانیم، وضعیت متفاوت است و باید اذعان کرد، در دولتهای پس از دفاع مقدس رابطه سیرت و صورت انقلاب اسلامی آسیب دیده بود.اما رئیسجمهور شهید آیتالله ابراهیم رئیسی را باید نماد مدیر تراز انقلاب اسلامی دانست که بیتوجه به سختیها، توهینها، موانع، فشارها و تهدیدات، تنها به پیشبرد آرمان انقلاب اسلامی و خدمت به مردم اندیشید و تلاش کرد سیرت و صورت انقلاب اسلامی را به هم پیوند زند. حال سؤال اساسی این است که این میراث ماندگار رئیسجمهور شهید چه شاخصههایی داشت و حاوی چه درسهایی برای امروز ماست؟