کارشناس انرژی گفت: «قبلاً قیمت هر متر مکعب گازی که در اختیار نیروگاهها قرار می‌گرفت، ۱۴ تومان بود، اما به تازگی مجلس مصوب کرده است این قیمت ۷۰ تومان شود، با این حال همچنان قیمت گازی که در اختیار نیروگاهها، چه نیروگاه‌های دولتی و چه نیروگاه‌های خصوصی قرار می‌گیرد، بسیار پایین است و این موضوع باعث عدم ایجاد انگیزه برای بهینه‌سازی و افزایش بهره‌وری در نیروگاهها شده است.»
«محمدصادق مهرجو »کارشناس انرژی در گفت‌وگو با «صبح صادق» درباره موضوع افزایش تولید برق و تأمین برق مورد نیاز نیروگاهها با توجه به افزایش مصرف برق در ماه‌های گرم سال و با تأکید بر اینکه به دلیل ناترازی گاز، دیگر نمی‌توانیم برای تولید برق به نیروگاه‌های حرارتی گاز بدهیم، گفت: «تولید و مصرف برق موضوع بسیار مهم و اولویت اساسی برای کشور است. بنابراین، برای افزایش تولید برق در نیروگاهها، به ویژه در نیروگاه‌های حرارتی باید افزایش راندمان نیروگاه‌های حرارتی بدون وابستگی به گاز با امتحان سایر روش‌ها در دستور کار قرار بگیرد.»
وی در این باره توضیح داد: «رقم راندمان متوسط در نیروگاه‌های دولتی بین ۲۹ تا ۳۱ درصد است؛ یعنی چیزی حدود ۷۰ درصد تلفات گرمایی داریم. گازی که در توربین‌ها برای چرخاندن ژنراتورها می‌سوزد، ۷۰ درصد انرژی را به شکل گرما در هوا بدون استفاده هدر می‌دهد، لذا برای افزایش راندمان نیروگاهها باید به سمت ترکیبی کردن این سیکل برویم.»
مهرجو در خصوص سیکل ترکیبی در صنعت برق کشور توضیح بیشتری داد و گفت: «حرکت به سمت ساخت نیروگاه سیکل ترکیبی به این دلیل بسیار حائز اهمیت است که راندمان این نیروگاهها تا ۶۰ درصد و در برخی کشورهای دنیا تا ۷۰ درصد افزایش داشته است. با توجه به اینکه ایران دچار معضل کم آبی و بارش کم است، لذا برای راه‌اندازی نیروگاه‌های برق می‌توانیم از آب استفاده نکنیم و از نیروگاه‌های سیکل ترکیبی استفاده کنیم که عمدتاً نیروگاه‌هایی هستند که از حرارت توربین‌ها برای بخار کردن آب استفاده می‌کنند و بخار یک سری ژنراتورهای دیگر را به چرخش در می‌آورد و از این فرآیند برق تولید می‌شود.»
وی در این باره افزود: «باید به سمت راهکارهای تولید برق با کمترین هزینه و بالاترین راندمان برویم. از سوی دیگر با توجه به اینکه نیروگاه‌های ایران کاملاً در سطح کشور پراکنده هستند و متأسفانه عمدتاً در اطراف شهرهای خشک و کم آب مانند اصفهان و یزد قرار دارند، به این دلیل از یک سری مایعاتی استفاده می‌کنند که قابلیت ریکاور شدن دارند. باید فرآیندها را تغییر دهیم و از روش‌های نوین استفاده کنیم، هر چند راندمان صرفه‌جویی در مصرف گاز در نیروگاه‌های خصوصی حرارتی تقریباً بین ۳۰ تا ۳۳ درصد است، اما این راندمان بسیار پایین است؛ لذا باید با روش‌های نوین اشاره شده راندمان نیروگاه‌های موجود افزایش داده شود.»
این کارشناس انرژی درباره سایر راهکارهای کاهش مصرف گاز در تولید برق و افزایش راندمان تولید مصرف برق مورد نیاز کشور گفت: «راهکار دیگری برای استفاده نکردن از گاز در تولید برق وجود دارد و آن، استفاده از زغال سنگ است. وقتی دچار ناترازی گاز هستیم و گازی برای تولید برق نداریم، باید برداشت از معادن زغال سنگ را توسعه دهیم تا با سوزاندن زغال سنگ به جای گاز، آب را بخار کنیم و از نیروی بخار برای تولید برق استفاده کنیم، پس باید سوخت نیروگاه‌های جدیدی که احداث می‌شود زغال سنگ باشد.»
وی در این باره بیان داشت: «حدود ۴۰ درصد برق کشور چین و آمریکا همچنان از زغال سنگ تأمین می‌شود. از سوی دیگر، برای تولید برق باید به سمت بهره‌برداری از سمت توسعه انرژی هسته‌ای برویم. با توجه به اینکه در سه دهه گذشته هزینه‌های هنگفتی در راستای توسعه انرژی هسته‌ای داده‌ایم، می‌توانیم با شرکت‌های صاحب نام دنیا و چینی‌ها قراردادهایی با محوریت آب سبک زدن در نیروگاه هسته‌ای به امضا برسانیم.»
وی در زمینه تعریف و کارکرد آب سبک در تولید صنعت برق گفت: «اصولاً نیروگاه‌های قدیمی از آب سنگین برای به گردش درآوردن توربین‌ها استفاده می‌کنند، اما نیروگاه‌های نوین که در کنار دریا ساخته می‌شوند، از آب سبک بهره‌برداری می‌کنند، لذا برای تأمین انرژی برق مورد نیاز کشور باید این راهکارها را در دستور کار قرار داد.»
مهرجو بیان داشت: «اکنون نزدیک به ۴۵ درصد انرژی برق اروپا و ژاپن و برخی از کشورهای توسعه‌یافته از نیروگاه‌های هسته‌ای تأمین می‌شود. ایران نیز باید به این سمت حرکت کند؛ چرا که بحث افزایش راندمان در مصرف برق و شبکه برق موضوع بسیار مهمی است.»
وی درباره موضوع افزایش بار مصرف برق در سال گذشته گفت: «سال گذشته تقریباً سی هزار مگاوات از ۷۳ هزار مگاواتی که در اوج مصرف تابستان داریم، در یک روز مصرف شد؛ این مصرف ناشی از مصرف کولرهای آبی است که برچسب انرژی و راندمان بسیار پایینی دارند.»
وی در زمینه تغییرات ایجاد شده در موتورهای کولرهای آبی در راستای کاهش مصرف برق و افزایش سرمایش گفت: «به نظر می‌رسد کم کم باید با موتورهای قدیمی کولرها در کشور خداحافظی کنیم، چرا که برخی شرکت‌ها به سمت استفاده از موتورهای جدید با بازدهی ۳۰ تا ۳۵ درصد بیشتر در مقایسه با کولرهای آبی سابق رفته‌اند. با اینکه نصب سایبان روی کولرهای آبی در کوتاه‌مدت و فرهنگ‌سازی در موضوع مصرف برق بسیار مهم است؛ اما جایگزین کردن موتورهایی که کولرهای آبی را با بازدهی بالا به چرخش در می‌آورند و به کاهش مصرف در مناطقی به جز شمال و جنوب کشور منجر می‌شوند که عمدتاً دمای شرجی دارند، بسیار حائز اهمیت است.»
وی در ادامه بحث خاطر نشان کرد: «در شمال و جنوب کشور با توجه به اینکه به جز کولر گازی جواب نمی‌دهد، می‌توانیم از کولر گازی با بازدهی بالاتر استفاده کنیم؛ ولی باید بار مصرفی را روی کولرهای آبی بسیار کاهش دهیم. خوشبختانه سال گذشته در این موضوع کار قشنگی صورت گرفته و تولید موتورهای الکترومغناطیسی شروع شده است تا راندمان کولرهای آبی بالا برده شود.»
وی در ادامه بحث خاطر نشان کرد: «تغییرات در موتور کولرهای آبی در کوتاه‌مدت خوب است، اما در بلندمدت نیروگاه‌های زغال سنگ و توسعه انرژی هسته‌ای و نیروگاه‌های تجدیدپذیر باید به عنوان یک برنامه ۵ تا ۱۰ ساله در دستور کار قرار بگیرد.»
وی ادامه داد: «در دولت‌های یازدهم و دوازدهم مصوب شد که هر سال ۵۰۰۰ مگاوات به توان تولید برق کشور افزوده شود. متأسفانه، در کل هشت سال، ۵۰۰۰ مگاوات به کل تولید برق کشور افزوده نشد. با توجه به اینکه گاز بسیار ارزانی در اختیار نیروگاهها قرار می‌گیرد، برای نمونه قبلاً قیمت هر متر مکعب گازی که در اختیار نیروگاهها قرار می‌گرفت، ۱۴ تومان بود، به تازگی مجلس مصوب کرده که این قیمت ۷۰ تومان شود. با این حال همچنان قیمت گازی که در اختیار نیروگاهها قرار می‌گیرد، چه در نیروگاه دولتی و چه در نیروگاه خصوصی بسیار پایین است و این موضوع باعث عدم ایجاد انگیزه برای بهینه‌سازی و افزایش بهره‌وری در نیروگاهها شده است.»
این کارشناس انرژی تأکید کرد: «متأسفانه نیروگاه‌های حرارتی به وزارت نفت بدهکار هستند و حتی پول گازی را که با ارزان‌ترین قیمت به آنها داده می‌شود، درست نمی پردازند؛ به این دلیل که فشاری برای بازپرداخت بدهی خود احساس نمی‌کنند.»
وی در این باره تصریح کرد: «با توجه به اینکه قیمت گاز صادراتی ما بسیار متفاوت است و قیمت گازی که در اختیار نیروگاهها گذاشته می‌شود، بسیار پایین است، باید به سمت نظام قیمت‌گذاری جدید پلکانی برویم؛ با اینکه برای پلکان دوازدهم تا ۶۰۰۰ تومان قیمت افزایش یافته است؛ اما همچنان گاز با قیمت‌های بسیار پایین به نیروگاهها داده می‌شود؛ زیرا متأسفانه همچنان تقاضا برای ایجاد نیروگاه‌های حرارتی با سوخت گاز وجود دارد؛ در حالی که دیگر نمی‌توان به این روند ادامه داد، چرا که منابع گازی کشور بسیار محدود است و در منابع گاز کشور سرمایه‌گذاری صورت نگرفته است.»
