از ترور «آبراهام لینکلن» شانزدهمین رئیسجمهور آمریکا در تئاتری در واشنگتن تا ترور «جان اف. کندی»، جوانترین رئیسجمهور آمریکا، در سال ۱۹۶۳ که برای اذهان مردم جهان آشناست تا ترور «جیمز ای. گارفیلد» و «ویلیام مک کینلی» 20 و 25امین رؤسایجمهور آمریکا، خشونت سیاسی در کشور یانکیها از قدیم بیداد کرده است. فهرست رهبران یا سران سابق آمریکایی که متحمل حملات شدهاند و جان سالم به در بردهاند و اکنون ترامپ به این فهرست پیوسته، «تئودور روزولت» و «رونالد ریگان» را نیز شامل میشود.
ماجرا به این ترورها محدود نمیشود؛ فهرست کردن مجموعهای از تیراندازیها و ترورهایی که در صحنه سیاسی آمریکا طی چهار سال پس از ۱۹۶۸ رخ داد، شوکهکننده است. نه تنها «مارتین لوترکینگ» در مهمانخانهای در ممفیس ترور شد و رابرت کندی پس از انتخابات مقدماتی کالیفرنیا به قتل رسید، بلکه تنها دو سال بعد، چهار دانشجوی معترض نیز از طریق گارد ملی اوهایو هدف قرار گرفته و کشته شدند و «جورج والاس» فرماندار آلاباما نیز در سال ۱۹۷۲ با شلیک یک مرد مسلح زخمی شد.
ماجرای سوءقصد به ترامپ در گردهمایی انتخاباتیاش، خاطرات خشونت سیاسی را در آمریکا زنده کرد؛ مفهومی که چندی پیش قدیمی به نظر میرسید، اما به تازگی و با افزایش شرایط چند قطبی در این کشور، به نظر میرسد که جان دوبارهای گرفته است. شاید به جرئت بتوان گفت خشونت سیاسی هیچ گاه در آمریکا متوقف نشده است. در چند سال اخیر هم آن ماجراها ادامه داشته؛ در سال ۲۰۱۱، «گابریله جیفوردز» نماینده دموکرات وقت مجلس نمایندگان، پس از اصابت تیری به سرش در یک مراسم دچار آسیب مغزی شد. در آن حادثه شش نفر کُشته شدند. در سال ۲۰۱۷، یک مرد مسلح به سمت محل تمرین بسکتبال جمهوریخواهان کنگره آتش گشود و «ویپ استیو اسکالیس» رهبر اکثریت مجلس نمایندگان، و سه نفر دیگر را زخمی کرد. حمله ژانویه ۲۰۲۱ حامیان ترامپ به ساختمان کنگره آمریکا هم که هنوز در اذهان مردم جهان مانده است.
پس از سوءقصد
با توجه به دو قطبی شدن وضعیت سیاسی در ایالات متحده، شوک اولیه تلاش برای ترور ترامپ به شکلی اجتنابناپذیر پیامدهای سیاسی جدیای را به دنبال خواهد داشت. به باور «سیانان»، حامیان ترامپ وی را قهرمانی شکستناپذیر دانسته و او را به مثابه یک انسان فراطبیعی تجلیل کردهاند. تصویر وی به عنوان مبارزی که دائماً از سوی دشمنانش تحت حمله قرار میگیرد، اکنون عمیقتر از گذشته در میان افکار عمومی ترسیم و بزرگنمایی خواهد شد. رئیسجمهور سابق آمریکا در لحظات اولیه پس از تیراندازی تلاش کرد که صحنه نمادین از مبارزهطلبی را ترسیم کند و با مشتی گره کرده به سمت جمعیت، در حالی که به دوربینها زل زده بود فریاد زد: «مبارزه، مبارزه.»
این تصاویر در تاریخ ثبت خواهد شد و افسانه ترامپ را که قبلاً با انتشار تصویر وی در حالی که در زندان آتلانتا بازداشت شده بود و بازگشت وی به کاخ سفید در سال ۲۰۲۰ پس از شکست بیماری کرونا شکل گرفته بود، پر و بال بیشتری خواهد بخشید. این اتفاق ممکن است تأثیرات پیشبینیناپذیری بر رقابتهای انتخاباتی داشته باشد؛ رقابتی که در آن، ترامپ حتی قبل از نمایش مأیوسکننده بایدن در مناظره اخیر، از رئیسجمهور مستقر جلوتر بود.
زخم کهنه خشونت سیاسی در آمریکا
بسیاری از سیاستمداران هر دو حزب اصلی آمریکا پیش از این نیز نگرانی خود را از داغ شدن جدالهای لفظی سیاسی ابراز کرده بودند؛ این ترور نافرجام تلنگر دیگری است که نشان میدهد اوجگیری بیش از حد مجادلات سیاسی میتواند چه پیامدهایی را در جامعهای که دسترسی به سلاح در آن به سهولت امکانپذیر است، به دنبال داشته باشد. به زعم تحلیلگران آمریکایی، تاریخ نشان میدهد خشونت یک زخم اصلی و کاری بر پیکره سیاست آمریکاست.
به نوشته روزنامه «فایننشال تایمز»، در طول تاریخ، هر زمان که فضای سیاسی آمریکا به شکلی افراطی دو قطبی شده، خشونت نمایان شده است؛ اما در بیشتر مواقع، حوادث ترور یا تلاش برای سوء قصد به جان سیاستمداران موجب ایجاد چنان شوکی در فضای سیاسی کشور شده که تمامی طرفها از لبه پرتگاه هرج و مرج سیاسی عقب نشسته و فضا به سمت عقلانیت بیشتر پیش رفته است. باید دید که آیا در انتخابات سال ۲۰۲۴ نیز چنین نتیجهای تکرار خواهد شد؟